“Tahıl koridoru çıkışı geri çekilme planının bir parçası mı?”

Rusya’nın tahıl koridorundan çekilme kararıyla beraber tekrar bilinmezlik içine girilmiş gibi gözükse de, ben meseleye farklı bir taraftan bakacağım.

Putin’in Ukrayna ile ilgili başlattığı çatışma ortamında, kimsenin kazançlı çıkmadığı ancak Rusya’daki idare biçiminin sonuna doğru yaklaşıldığını söyleyebilirim. İran gibi çok geçmeden Rusya’da da bir kalkışma ortamının yaratılma ihtimali çok yüksek. Ayrıca aylarca önce belirttiğim “savaş suçu” meselesinin son çare olarak tekrar ısıtılıp küresel kamuoyuna sunulması olasılığı ortada duruyor. Ancak, arada birçok detay var.

Bu ay tamamlanacak ABD ara seçimleri Demokratların ağır bir yenilgisiyle sonuçlanacak gibi görünüyor. Hatta bu kaçınılmaz sonuç neticesinde Biden’ın sağlık sorunları sebebiyle çekilmesi ve geri kalan sürenin Başkan Yardımcısı Kamala Harris tarafından yürütülmesi konuşulmakta. Bu durum tüm siyasal ve diplomatik dengeleri değiştirecektir. Amerikan Devleti’nin unsurları bu süreçte tüm tarafların işine gelecek “Putin’in onurlu geri çekilişi” için zemin yokluyor. Ancak bazı Avrupa ülkelerinin başta Almanya olmak üzere, bu plana dahil olmak istemedikleri biliniyor. 

Bu durumda Putin’in ne kadar tehlikeli bir insan olduğunu hatırlatmak gerekiyordu belki de. Büyük ihtimalle Rusya tarafına tahıl koridoru ile alakalı, söz konusu anlaşmanın süresinin dolmasına az bir süre kala geri çekilmesi, Avrupa’yı bir kez daha “onurlu geri çekilme” konusunda düşünmeye sevk edebilir. Bir de meselenin diğer tarafı var.

“Putin en büyük riskimiz”

Putin’in işler çıkmaza girdiğinde Ukrayna’nın tamamını işgal etmeyeceğine dair hiç kimsenin elinde bir garanti yok. Dolayısıyla söz konusu senaryo bundan aylar önce ihtimal dışı iken, şimdi ihtimal dahilinde olmaya başladı. Buradan hareketle buğday fiyatlarının son kararla birlikte yukarı çıkması, enflasyon endişelerine çoğaltırken Ukrayna meselesinin sonlanması için daha yumuşak bir yol denenmesi için tarafları ikna edebilir. 

Putin’in geçen hafta yaptığı “Ukrayna için nükleer silah kullanmaya gerek yok” açıklaması, ortalığı rahatlatmak için söylenmiş bir sözdü diye düşünüyorum. Ancak Almanya’nın başı çektiği ülkelerin Putin’in geri çekilme planı için yeterli alanı tanımayacaklarını söylemeleri ya ima etmeleri tekrar durumu sertleştirdi desem yanlış olmaz. Sanıyorum, geri çekilme planı oluşana kadar kontrollü gerginlik süreci bu şekilde devam edecek gibi gözüküyor.