Stok affı KDV’nin iade edilememesinde ince nokta
Hakan Şirin
7440 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılma-sına Dair Kanun 12/03/2023 tarihi Resmi Gazete’de yayınlanarak hayatımıza girmişti. Uzun süredir mutat hale gelen af yasalarına bir yenisi daha eklenmiş oldu. Mutat hale geldiği için kanun metninde ve tebliğinde pek fazla değişiklik yapma gereği bile duyulmuyordu. Fakat 7440 sayılı Kanun ile önceki af kanunlarından farklı bir husus olarak stok affı olarak adlandırılan işletme kayıtlarına alınan emtia için ödenen KDV’nin indirim konusu yapılmasına izin verilmesine mukabil iadeye konu edilmesine izin verilmemesidir. (7440 s.k. Md.6/1-c) Hal böyle olunca ilk akla gelen yüklenim konusu edilmemesi yani direk ihracat (KDV 11/a) veya indirimli oranlı KDV iadelerin-de yüklenen KDV olarak yer almaması şeklinde anlaşılıyor. Fakat metninde yazan ifade “Emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre indirilir, ancak iadeye konu edilmez” şeklindedir. Dolayısı ile kanun maddesi ile ihdas edilen hüküm hiçbir iade işleminde iadeye konu edilemeyeceği-dir. Bu durumda;
-Stok affı kapsamında emtia giriş yapan firmaların bu kapsamda ödedikleri ve indirim konusu yaptıkları KDV tutarını indirim yolu ile gidermiş ise,
- Yani sonraki döneme devreden KDV tutarı af kapsamında indirilen KDV tutarının altında kalmış ise,
- KDV iadesine esas işlemi bulunsa bile, af kapsamında ödenen KDV tutarına ulaşana kadar iade almaması gerekiyor.
Daha anlaşılır hale gelmesi için örnekler açıklayalım. A işletmesi Haziran.2023 döneminde %18 KDV oranına tabi 5 milyon TL tutarlı emtiayı 7440 sayılı Kanun’un 6/1-c maddesi kapsamında beyan etmiştir. Beyan edilip Haziran ayı içinde ödenen 450 bin TL KDV Haziran 2023 dönemi KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmıştır. Temmuz.2023 döneminde işletme KDV kanunun 11/a maddesi uyarınca ihracat yapmış. Bu ihracattan iade istenmeden önceki haliyle Temmuz 2023 dönemi sonraki döneme devreden KDV tutarı 200 bin TL’dir. İlk bakışta bu firmanın ihracat işleminden dolayı 200 bin T’ye kadar KDV iadesi istemesine herhangi bir sorun yok gibi görünüyor. Çünkü indirim yolu ile giderilememiş KDV’nin iadeye esas işlemi olması hasebiyle iade alması mantıklıdır. Fakat 7440 sayılı Kanun’un 6/1-c maddesindeki ifade dikkatle okunduğunda, stok affı kapsamında indirilen Haziran 2023 döneminde sonraki döneme devreden KDV olarak etkisi bulunması sebebiyle Temmuz 2023 ve sonraki dönemlerde 450 bin TL tutara kadar KDV iadesinin alınmaması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Söz konusu iade türü ister direk ihracat (301 kod) ister imalatçıların ihracattan KDV iadesi (338 kod) ister tevkifattan doğan, her ne tür KDV iadesi olursa olsun, stok affından giren KDV tutarı iadeye konu edilemeyeceğinden yukarıda bahsettiğim hususa dikkat etmek gerekmektedir.
Buna ilaveten dikkat çeken bir husus ise, bu kapsamda olan ve ihraç kayıtlı satış yapan firmanın KDV durumu ile ilgili. Bilindiği üzere ihraç kayıtlı teslim yapan bir firma malın KDV’sini alıcı-dan tahsil etmez ve kendi KDV beyannamesinde sanki KDV tahsil edilecekmiş gibi beyan edip iade istemek suretiyle dengeyi sağlamaktadır. Stok affı kapsamında indirilen KDV’nin indirim yolu ile giderilmiş olması durumunda beyanname nasıl düzenlenecektir sorusu karşımızı geliyor. Çünkü şu anki beyanname şablonunda stok affın kapsamında indirim yolu ile giderilen tutar ka-dar KDV iadesi alınamaması mümkün ama tevkifat uygulanmayan işlemler kulakçığında beyan edilmesi durumunda indirim hakkını da gasp etmektedir. Stok affı kapsamında ödenen KDV’yi indirim yolu ile gideren firmaların ihraç kayıtlı teslim yapmaları durumunda af kapsamında öde-nen KDV tutarına ulaşıncaya kadar iade alamamaları yasal ama indirim imkânının ortadan kalkması yasal değildir. Bu durumda olan firmalar KDV beyannamesinin indirimler kulakçığının 107 kodu ile iade alamadığı tutarı indirim konusu yapmaları durumunda indirim haklarını korumuş olacaklardır. Bu kodu kullanan firmaların ekler kulakçığında yer alan 107 ve 111 kodlu indirim türleri için bildirimler kulakçığını doldurmaları gerekmektedir.