Şirketlerin üçte birinde kadının adı yok

Zeynep Aktaş
Zeynep Aktaş

HABER ANALİZ / YÖNETİM KURULLARINDA KADIN

Şirketlerin üçte birinde kadının adı yok

BIST’e kayıtlı olan 517 şirketin 179’unda yönetim kurulunun tamamı erkek. Bu, toplam şirketlerin yüzde 34,6’sına denk geliyor. Borsadaki toplam yönetim kurulu üyelerinin sadece yüzde 17,9’u kadın üyelerden oluşuyor.

Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin 179’unda hiç kadın yönetim kurulu üyesi bulunmuyor. Toplam yönetim kurulu üyeleri içinde kadın oranı ise sadece %17,9. Teselli ise bu oranın, bir önceki yıl yüzde 17,5 seviyesinde olması. Küçük de olsa bir ilerleme var. Borsa şirketlerinde kadınlar ancak küçük adımlarla kendilerine yer bulabiliyor. Kadın oranı her ne kadar küçük bir artış gösterse de, yönetim pozisyonlarında daha görünür hale gelmeleri arzu edilen bir durum. Sabancı Üniversitesi bünyesinde çalışmalarını sürdüren Kurumsal Yönetim Forumu’nun “2023 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu”na göre 2023 yılında yapılan genel kurullarda 3.449 direktör atandı ve bunların %33,3’ü bağımsız üyelerden oluştu. Ancak kadınların toplam içindeki oranı istenen seviyenin çok gerisinde. 2023’te yönetim kurullarının tamamı erkeklerden oluşan şirket sayısının artması ise dikkat çekiyor. Oran önceki yıla göre artarak %34,6’ya ulaştı. Bu durum, şirket yönetimlerinde kadınların hâlâ azınlıkta olduğunu ve eşitlik noktasında daha fazla uğraşmaları gerektiğini gösteriyor. SPK’nın önerdiği %25’lik minimum kadın üye oranını yakalayan şirket sayısı ise 137’den 154’e çıkmış görünüyor. Oran tüm şirketlerin sadece %29,7’sine denk geliyor. En az üç kadın üyesi bulunan şirketlerin oranı %13,7 ile sınırlı kalıyor. Şirketler, çeşitlilik ve kapsayıcılık konusunda daha iddialı adımlar atabilmeli. Bu durum, kurumsal yönetişim kalitesini ve karar alma süreçlerinin çeşitliliğini artırarak şirketlerin performansına olumlu yansıyacaktır.

ORAN DÜŞÜK ANCAK İLERLEME VAR

2023 yılında BIST Yönetim Kurullarında yer alan kadınların oranında düşük de olsa bir ilerleme kaydedildi. SPK’nın önerdiği minimum kadın üye oranı olan %25’i yakalayan şirket sayısı 137’den 154’e yükselse de tüm şirketlerin sadece %29,7’sini oluşturdu. En az 3 kadın üyesi olan 71 şirket tüm şirketlerin sadece %13,7’sini oluşturdu. 446 (517-71) şirket henüz karar mekanizmalarında etkin toplumsal cinsiyet çeşitliliğini sağlayabilmiş değil. Tüm BIST şirketleri içinde 179 şirket, BIST-100 içinde 22 şirket hala tamamı erkeklerden oluşan üyeler tarafından yönetiliyor. Tüm BIST şirketleri içerisinde yönetim kurulu başkanı kadın olan şirket sayısı 41’den 45’e yükselirken, yönetim kurulunda yer alan kadın CEO sayısı 25’ten 23’e düştü.

PİYASALARIN NABZI

Borsada yatırımcıların radarında hangi hisseler var?

NEDEN YÜKSELDİ?

● Dagi Yatırım Holding (DAGHL) son bir haftada yüzde 37,36 yükseldi.
● Fonet Bilgi Teknolojileri (FONET), son bir ay getirisi %415 oldu. İki ayda aldığı altı ihaleyle sonrasında yükselişini sürdürüyor.
● İmaş Makina (IMASM), bir haftada yüzde 43,09 yükseldi. 4 Gündür fonların payında artış var. 29 Şubat’ta %0.01 olan fonların payı 6 Mart’ta %3,42’ye yükseldi.
● QNB Finans Finansal Kiralama (QNBFL), bir haftada yüzde 60 çıktı.

NEDEN DÜŞTÜ?

● Aselsan (ASELS) bir haftadır düşüşü sürüyor. Düşüş marjları sınırlı. Bir haftalık kaybı yüzde 9,85 oldu. Fonların payında azalma var. Piyasadaki genel satış dalgasından etkilendi.
● Arena Bilgisayar (ARENA) bir haftadır her gün düşüşte. Haftalık kayıp yüzde 13,69. 23 Şubat’ta %26,7 olan yabancı payı 7 Mart’ta %24,95’e geriledi.

NE OLDU?

● TCMB sıkı para politikası duruşunu destekleyici ilave sıkılaşma adımları attı.
● HSBC, USD/TRY için yıl sonu tahminini 33,0’dan 36,0’a yükselttiğini bildirdi.
● Vakıfbank, uluslararası bir banka ile 500 milyon dolar tutarında 3 yıl vadeli yeni bir fonlama işlemi gerçekleştirdi.
● UBS, 2024 sonunda spot altın fiyatının 2.250 dolar/onsa çıkmasını bekliyor.
● Yabancı payı son 5 gündür sürekli azalanlar: KFEIN, AVHOL, KARYE, MIPAZ, PKART, GRNYO.

NE OLACAK?

● BIST 100, 50 günlük ortalamasına geldi. Bollinger bandın desteğinde. Kredi büyümesine getirilen sınırlamalar sonrası banka hisseleri satışlar arttı.
● Borsada seçici hareketler yaşanır.
● Fitch Türkiye kredi notu değerlendirmesi 8 Mart'ta. Fitch en son 8 Eylül 2023 tarihinde yaptığı değerlendirmesinde Türkiye’nin kredi notunu ‘B’ olarak teyit ederken, not görünümünü ise 2 yılın ardından “negatif”ten “durağan”a çekmişti.
● EUKYO, FONET, KAPLM, MAGEN, PAPIL, SAMAT, SONME 5 Nisan 2024’e kadar üzerinde tedbirle işlem görecek.

ZEYNEP’E SOR

MALİYET DÜŞÜRME Mİ KOL KESME Mİ?

Maliyet düşürme; düşüşlerde ek alımla hissenin maliyetini aşağı çekmektir. Yatırımcı uzun vadede hisseye güvenir, tekrar yükselmesini bekler. Kol kesme; zararı kabul edip pozisyonu kapatmaktır. Daha büyük kayıpları önlemeyi amaçlar.

Bir hisseyi niye alacağını bil. Çıkıyor diye alma. Düşüyor diye satma

Smart Enerjisi düştükçe aldım. Aldıkça düştü. Lotum ve zararım arttı. Şimdide çıkamıyorum. Sanırım yanlış bir stratejiydi bu. Ne dersiniz? / Doğu Dede

Doğu, bir hisseyi sırf çıkıyor diye alma. İşlem yapmadan önce neden almak istediğini ve ne kadar süreyle tutacağını bilmelisin. Bana “hisse çıktığı için alıyorum.” da deme. Bu cevap, nedene değil sonuca ilişkindir. Ne demek istediğimi sana Smart Enerji üzerinden izah edeyim. Smart Enerji, Mart 2022’de düzeltilmiş verilerle borsada ilk açılışını 3,68 TL’den gerçekleştirdi. Aynı yılın kasım ayına kadar da güçlü bir çıkış sergiledi. Sonra da yataya döndü. Zirvesini ise Eylül 2023’te 99,20 TL ile gördü. Yani senin “aldıkça düştü” dediğin, bu tarihten sonra olmalı. Doğu, eğer bir hisse yaklaşık 1,5 yılda fiyatını 27 kat artırmışsa kâr satışlarına da şaşırmamalısın. Böyle zamanlarda uzun vadeli yatırımcılar maliyet düşürmek için alım yapabilir. Kısa vadeli pozisyon alanların bu süreçte maliyet düşürmeleri ise risklerini daha da artırmaları anlamına gelir. Çünkü düşüşün bir süre daha devam etme olasılığı yüksektir ve kısa vadeli işlem yapanların buna tahammülü yoktur. Bu nedenledir ki düşüşler, kısa sürede dalgalanmalardan yararlanmak isteyenler için maliyeti düşürme değil kol kesme sürecidir.

Katılım fonlarında seçenek her geçen gün artıyor. Alacağın riske göre getiriler değişiyor

Emeklilikte BES’im var. Yatırımlarım fonda değerlendirilsin ama faiz olmasın. Hangi fonları almalıyım? / Enes Erol

Enes, gerek yatırım fonları gerekse BES fonları içerisinde katılım fonlarının sayısında her geçen gün artış var. Bu itibarla faiz hassasiyeti olan yatırımcılar için alternatif her geçen gün artıyor. Katılım fonları, İslami finans prensiplerine uygun olarak yönetiliyor. Yani faize dayalı bir gelirleri olmadığı gibi alkol, tütün, kumar gibi İslami prensiplere aykırı sektörlerdeki şirketlere de yatırım yapmıyorlar. BES kapsamında şu anda toplam 79 katılım fonu bulunuyor. Katılım fonları arasında seçim yaparken risk toleransına göre seçim yapman gerekiyor. Bu fonların da risk derecesi 1-7 arası. Düşük riskli olanlar ağırlıklı olarak kira sertifikası veya altın gibi varlıklara dayalı olurken, yüksek risk içerenler ağırlıklı olarak Katılım Endeksindeki hisseleri almakta. Karar verirken bu fonların içeriğine bakarsan hangi varlıkları aldıklarını görebilirsin. Risk kategorisi 5-7 arası olan 4 katılım fonu son bir yılda %100-119 arası getiri sağladı. Risk kategorisi 1-5 arasında olan 7 katılım fonu ise aynı sürede sadece %6-30 arası getiri sağlayabildi. Bu nedenle seçimini dikkatli yapmalısın. Aksi taktirde enflasyonun altında bir gelirle karşı karşıya kalabilirsin.

YATIRIM FONLARI

Kadın temalı fonlar büyüyecek
Henüz iki kadın temalı fon var, sayıları artabilir

Kadınların ekonomik alandaki temsiliyeti her geçen gün artıyor. Yatırım alanında da bunun etkisini görüyoruz. Türkiye’de henüz iki adet kadın temalı fon var. Kadınların ekonomik hayattaki temsiliyeti ve sürdürülebilirlik noktasında öne çıkan bu fonlar önümüzdeki dönemde hem portföy büyüklüğünde hem de sayı olarak artabilir. İş Portföy İş’te Kadın Hisse Senedi Fonu (HSYF) ve TEB Portföy Önce Kadın Değişken Fon, sadece adlarıyla değil, sağladıkları getiri ve yatırımcı ilgisiyle de dikkat çekiyor. İş’te Kadın Fonu, 972,54 milyon TL portföy değeriyle ve 28.322 yatırımcı sayısıyla öne çıkarken, Önce Kadın Fonu ise daha küçük olmasına rağmen yatırımcı sayısındaki yılbaşından bu yana olan yüksek değişim oranıyla %66,10 potansiyelini gösteriyor. Kadın temalı fonların varlığı olumlu. Bu temalı fonların sayılarının çoğalması, Türkiye’deki yatırımcıların sosyal sorumluluk ve sürdürülebilir yatırım trendlerini yakalamasına katkıda bulunacaktır.

EMEKLİLİK FONLARI

Enflasyonun gölgesinde getiri Para piyasası fonlarındaysanız, portföyünüzü çeşitlendirin!

Geçtiğimiz yılın emeklilik fonu getirileri, yatırımcının enflasyonu göz önünde bulundurmasının önemini bir kez daha gösterdi. Özellikle para piyasası emeklilik fonları, getiri sağlamalarına rağmen enflasyon karşısında geride kaldılar. Getirileri ile öne çıkan emeklilik fonları ise şöyle oldu. MetLife Emeklilik ve Hayat’ın para piyasası emeklilik fonu geçen yıl %38,06, QNB Sağlık Hayat Sigorta Para Piyasası fonu %37,96 gibi getiri sunmuş olsada unutmamak gerekir ki, yıllık enflasyon yüzde 67,07 oldu. Enflasyonda strateji geliştirmek büyük önem taşıyor Bu durum, emeklilik yatırımlarında portföy çeşitlendirmesinin önemini bir kez daha gündeme getiriyor. Yatırımcılar için sadece getiri oranlarına odaklanmak yerine, enflasyon karşısında eriyen alım gücünü koruyacak stratejiler geliştirmek büyük önem taşıyor.

DÖVİZ PİYASASI

Dolar/TL'de hareket ivmeleniyor

Dolar kuru 31.84 seviyesinde. Yılbaşından 22 Şubat'a kadar günlük ortalama getiri yüzde 0.13 iken 22 Şubat - 07 Mart arasında yüzde 0.27'ye çıktı. Doların ortalama günlük getirisinde yaklaşık iki katı bir artış gözleniyor.

TAHVİL

Aztek Teknoloji, %58,36 yıllık bileşik faizden bono ihraç etti

Aztek Teknoloji, 6 Mart 2024 günü nitelikli yatırımcılara finansman bonosu ihraç etti. Toplam tutarı 257.500.000 TL olan bononun yıllık basit faizi %50,50, bileşik faizi ise %58.36’ya denk geliyor. 147 gün vadeli bononun vadeye isabet eden faiz oranı ise %20,34 olacak. Diğer taraftan 6 Mart tarihli Gecelik Referans Faiz Oranı (TLREF) 46,50 seviyesinde bulunuyor. Aztek Teknoloji’nin çıkardığı bononun yıllık %50,50 basit faiz oranı TLREF’in yaklaşık 4 puan üzerinde bulunuyor. Şirketin önerdiği faiz oranı, emsalleri ile kıyaslandığında yatırımcısı açısından cazip değerlendirilebilir. Bononun vade başlangıç tarihi 7 Mart 2024 olurken vade tarihi 1 Ağustos 2024 olacak.

SASA

Bu yıl da nakit temettü vermeyecek. Bakalım bedelsiz verecek mi?

Sasa, geçtiğimiz yıl SPK mevzuatına göre 18.192.162.000 TL konsolide net dönem kârı elde etti. Bununla birlikte Vergi Usul Kanununa göre 2.341.759.010 TL zararı söz konusu. Şirket, vergi mevzuatına göre zarar etmesi nedeniyle kâr payı dağıtmayacağını ve oluşan cari yıl zararını geçmiş yıl zararlarına aktaracağını belirtti. Öte yandan SPK mevzuatına göre hazırlanan finansal tablolarda oluşan net dönem kârını ise olağanüstü yedeklere aktaracak. Sasa, son olarak 2019 yılında nakit temettü ödemesinde bulunmuştu. Güçlü yatırımları olan firma, 2021 yılından bu yana bedelsiz hisse ödemesinde bulunurken, Mayıs 2023’te %130 bedelsiz verdi.

AKSA ENERJİ

Özbekistan’daki iki santrali modernize ederek kurulu gücü artıracak. Kredi tamam

Aksa Enerji, Özbekistan’da bulunan Taşkent B ve Buhara doğalgaz santrallerinin modernizasyonu için harekete geçti. Şirket, Finlandiyalı enerji çözümleri şirketi Wartsila ile işbirliği yaparak, her iki santralin kurulu gücünü toplamda 50 MW artıracak. Bu kapsamda, Alman bankası Bayern LB ile 4 Mart 2024 tarihinde bir kredi sözleşmesi imzaladı. Bu modernizasyon projesi, Özbekistan’daki santrallerin emre amade kapasitesini artırarak şirketin operasyonel verimliliğine ve finansal performansına katkı sağlayacak. Projenin, 2025 yılında şirketin FAVÖK katkısını bir önceki yıla göre yüzde 10 artırması bekleniyor.

EUROPOWER ENERJİ

2,7 milyon dolarlık ihaleyi kazandı. Sözleşme 10 gün içinde imzalanacak

Europower Enerji, kazandığı ihaleyi yatırımcısıyla paylaştı. Şirket, Uludağ Elektrik Dağıtım tarafından gerçekleştirilen trafo alım ihalesinde en iyi teklifi verdi. Açıklamada ihale bedelinin 2.713.000 dolar olduğu belirtildi. Bu tutar güncel kurdan yaklaşık 86.002.100 TL’ye denk geliyor. Tarafl ar arasındaki sözleşme 10 gün içerisinde imzalanacak. Şirketin bu ihale başarısı gelir ve kârlılığını da büyütmeye imkan veriyor. Europower Enerji, son açıkladığı 2023 dokuz aylık dönemde hasılatını yüzde 165 büyüterek 3,1 milyar TL’ye çıkardı. Dönem sonu ana ortaklık kârındaki büyüme ise yüzde 492 artarak 945,32 milyon TL’ye çıktı.

AKBANK

Banka grubunu yetkilendirdi. Hisse senedine dönüştürülebilir tahvil ihraç edecek

Akbank, yurt dışında kaynak arayışı için harekete geçti. Banka, Abu Dhabi Commercial Bank, Citi, Emirates NBD Capital, J.P. Morgan, MUFG ve Standard Chartered Bank’tan oluşan bir banka grubunu, 6 Mart 2024’te başlayacak bir dizi yatırımcı toplantısı düzenlemek üzere yetkilendirdi. Bu toplantılar, Akbank’ın finansal hedefinin bir parçası olarak düzenlenecek. Banka, piyasa koşullarına bağlı olarak, dolar cinsinden hisse senedine dönüşebilir nitelikte tahvil ihraç edilmesi için nabız yoklayacak. Bankanın gerçekleştirmeyi düşündüğü dönüşebilir tahvilin ileriye dönük finansal performansına önemli bir katkı sunması mümkün olabilecek.

SAY YENİLENEBİLİR ENERJİ

Yapımı devam eden fabrikasına GES kuracak. Maliyeti yaklaşık 600 bin euro

Say Yenilenebilir Enerji, yatırımı devam eden fabrika binasına Güneş Enerjisi Santrali kurulumu kararı aldı. Şirket bu kararla elektrik tüketiminin tamamını güneş enerjisinden sağlamayı ve işletme maliyetlerinde önemli bir düşüş elde etmeyi hedefl iyor. Yatırımın toplam bütçesinin yaklaşık 600.000 euro olması bekleniyor. Şirket bu kararıyla yeşil enerji kaynaklarını daha etkin şekilde kullanma yolunda önemli bir adım atmış olacak. Firma, son açıkladığı 2023 dokuz aylık dönemde hasılatını sadece yüzde 10,67 artırırken ana ortaklık kârı yüzde 117,62 büyüyerek 217,93 milyon TL’ye çıktı.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar