Şirketler için ‘yeşil alarm’ çalıyor
Dr. Yılmaz Sönmez
Ortak Akıl Danışmanlık kurucusu/CEO
Dünyanın önde gelen ekonomileri sürdürülebilirlikle ilgili stratejik adımlar atarken, Türkiye de kısa bir süre önce 2053 yılına yönelik karbon nötr bir ekonomi olma hedefini açıkladı. ABD, Çin, Japonya gibi ekonomilerin yüz milyarlarca dolarlık yeşil paketler açıkladığı konjonktürde Türk şirketleri ve özellikle KOBİ’ler rekabete çok daha hızlı dahil olmak zorunda.
Şirketlerin sürdürülebilirliğe bütüncül yaklaşması şart
Günümüzde, şirketlerin sürdürülebilirlik ilkelerini benimsemesi ve uygulaması artık bir seçim değil, bir zorunluluk haline geldi. Tüketiciler, yatırımcılar ve çalışanlar, etik ve çevreye duyarlı şirketlerle iş yapmak istiyor. Bu nedenle, sürdürülebilir bir iş modeli benimsemeyen şirketler, rekabette geride kalmaya mahkûm.
Üçüz dönüşümün sacayaklarından birini yeşil dönüşüm yani sürdürülebilirlik oluşturuyor. Bugün tüm dünyanın önünü kesmek istediği Çin dahi kendi karbon ayak izi takip sistemini oluşturmuş durumda. Üstelik sürdürülebilirlik sadece ürünlerin ve hizmetlerin daha az kaynak kullanarak ya da döngüsel ekonomiyle hayata geçirilmesine referans vermiyor aynı zamanda teknolojinin, insanların, çevrenin, kısacası tüm kaynakların sürdürülebilirliğinden geçiyor. Bu nedenle şirketlerin meseleye çok daha geniş bir perspektiften yaklaşması gerekiyor.
KOBİ’lerin yeşil dönüşümü zorunlu
Dünyada yapılan araştırmalarda KOBİ’lerin sürdürülebilirlik sayesinde %70’e varan kârlılık artışlarına imza attı. Türkiye ekonomisinin KOBİ ağırlığı hakim. Sürdürülebilirlikle ilgili mesafe kat edebilmek içi KOBİ’lerin mutlaka desteklenmesi gerek. Bu süreçte KOBİ'lere finansal destek, eğitim ve danışmanlık hizmeti sunulmalı.
Türk şirketleri için yeşil yol haritası
Avrupa’nın Türkiye’nin ihracatında yüzde 40’ın üzerinde payı var. Artık kapıdaki “Yeşil Mutabakat” ve “Sınırda Karbon Vergisi” uygulamaları ile demir-çelik, çimento, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojen ile tekstil ve hazır giyim sektörlerinin vergilendirilecek
2026 yılında daha fazla sektörün yeşil vergilerle muhatap kalacak ve birçoğunun karbon ayak izini dahi ölçtürmediği Türk şirketlerinin ivedilikle sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüm yol haritalarını oluşturması gerek.
KOBİ’lerin kısa vadede alması gereken aksiyonları
KOBİ’ler karbon ayak izlerini ölçtürmeli. Bu doğrultuda, enerji ve su tasarrufu, atık yönetimi ve geri dönüşüm gibi alanlarda adımlar atmalı. Yeşil dönüşüm konusunda sosyal sorumluluk projelerinde daha fazla inisiyatif almalı. Etik iş uygulamalarını benimseyerek çalışan, müşteri ve tedarikçilerini “yeşilleştirmeli”. Sürdürülebilirlik stratejisini oluşturarak, hedeflerini belirlemeli, ilerlemelerini takip etmeli ve gerektiğinde planlarını güncellemeli.
Sürdürülebilirlik, karmaşık bir kavram olabilir. Ancak, doğru adımları atarak şirketler, hem çevreye hem de topluma katkıda bulunurken aynı zamanda rekabette de öne geçebilirler. Tüm bu zorlu yol haritasını hayata geçirmek içinse, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde yeşil fonlardan daha fazla istifade etmeli ve muhakkak oyunun içine yeşil dönüşüm yönetim danışmanlığı hizmetlerini sokmalılar. Ayrıca finansal ve kurumsal yapının gücünün yetmediği yerlerde rekabet yerine “rekaber” yaklaşımı, KOBİ’lerin yeşil dönüşüm odaklı ölçek büyütme girişimlerini de destekleyecektir.