Şimşek, yeni politika, döviz kuru ve turizm
Seçim ortamında adı konmasa da krize girmiş ekonomiyi Mehmet Şimşek’in kurtaracağı konuşuldu. 13. Cumhurbaşkanı olarak seçilen Tayyip Erdoğan, yeni kabinesinde ekonomiden sorumlu bakanlığa Mehmet Şimşek’i atadı.
Şimşek görevi devralırken yaptığı konuşmada ekonomide rasyonel (Akla uygun) olmaktan başka seçeneği kalmadığını söyledi.
Şimşek’in görevi devralırken yanında oturan Nureddin Nebati “Ortodoks politikaları bir kenara koyduk, heterodoks politikalar var” demişti.
Bu durumda ekonomide Ortodoks (doğru inanç) politika dönemi bitti, heterodoks (farklı inanç) politikaları mı uygulanacak.
Şimşek’in heteredoks politikaların nerede, nasıl, ne kadar uygulayabileceğini; ekonomiyi bu yolla kurtarıp kurtaramayacağını bilmiyoruz, yaşayıp göreceğiz.
Peki yeni politika turizme nasıl yansıyacak?
Özellikle döviz fiyatları ile ilgili beklenti konusunda toplum ile ihracat ve turizm sektörünün beklentisi farklı. Döviz fiyatlarındaki artış yaşamı pahalılaştırdığı için toplumun büyük bölümünü oluşturan orta ve düşük gelirli kesim açısından istenmeyen, olumsuz bir gelişmedir.
Buna karşılık geliri döviz bazlı olan ihracat ve turizm sektörü uzun süredir baskı altında olan döviz fiyatları üzerindeki baskının kaldırılmasını, TL’nin döviz karşısında değer yitirmesi, bir diğer deyimle döviz fiyatının artmasını istiyor. Onlar da bunu içeride artan hammadde, enerji istihdam ve diğer girdilerdeki maliyeti karşılamak için istiyor.
Şu bir gerçek; TL’nin yabancı para birimleri karşısında değer yitirmesi Türkiye’yi yabancılar için ucuz ülke haline getiriyor, bu da tatilcilerin tercihlerini Türkiye’den yana kullanmalarını etkiliyor.
Bunun sonucu olarak Türkiye geçen yılı aldığı ziyaretçi sayısı itibariyle daha önce 6. sıradayken 4. sıraya yükseldi.
Bu yılın ilk beş aylık döneminde gelen ziyaretçi sayısındaki artışta da TL’nin değer yitirmesinin önemli bir payı var.
Bu işin bir yanı.
Öte yandan otelci tur operatörleri ile dolar ya da Euro üzerinden anlaşma yapıyor. Dolayısıyla döviz kurundaki artış otelcilerin lehinedir.
Dövizde fiyat durumu bu iken yatırımcı işletmecinin yeni yatırım, ya da mevcut yatırımda yenileme yapmak için krediye gereksinimi var.
Kredi faizleri TL ve döviz bazında çok yükseldiği halde bankalar kredi kullandırmıyor.
Bu durumda ekonominin sorumluluğuna atanan Mehmet Şimşek’in görevi devralırken söylediği ekonomide rasyonel (akla uygun) politika ne olacak ve bu turizme nasıl yansıyacak?
Turizm ki adı konmamış ama fiilen krizde olan ekonominin en önemli konusu olan net döviz girişini sağlayan yegâne sektördür.
Sektör Hazine’nin en büyük, en önemli ve en acil gereksinimin olan net döviz girişini sağlıyor. Ama amiyane deyimle “meteliğe kurşun atan” duruma gelmiş kamunun sektöre sağlayacağı para yok. Dolayısıyla sektörün gereksindiği kaynak için bir kanal bulmak gerekir.
Mehmet Şimşek’in öne çıkarılan ve bu göreve getirilmesinde belirleyici etken olarak ifade edilen uluslararası sermaye ile iyi ilişkilere sahip olma özelliği buna çözüm olacak mı?
Ortodoks’tan Heterodoks’a geçiş olarak tanımlanan yeni dönem ekonomi politikası turizme nasıl yansıyacak?
Bunu yaşayarak göreceğiz.