Sanayi üretimi hala yavaş

Sanayi üretim endeksi (arındırılmamış) Ekim ayında 123,2 oldu. Bu geçen yılın Ekim ayına göre yüzde 2,8 artış demek.

Takvim etkisinden arındırılmış Ekim değeri ise 120 oldu. Arındırılmış endeks 2018 Ekim’e göre yüzde 3,8 yükseldi.

Hem mevsim hem takvim etkisinden arındırılmış endeks ise geçen aya göre binde 9 daraldı.

Öncü göstergeler sanayi üretimi için net bir artış ya da düşüş işareti vermiyordu.

Son yıllarda İSO tarafından ilan edilen PMI endeksi, sanayi üretiminin öncü göstergesi olarak kabul edilir. Ekim ayında PMI, Eylül’e göre 1 puan gerileyerek 49’a inmişti.

PMİ kadar yakın ilişkili değilse de; başka bir öncü gösterge olan elektrik tüketimi Ekim’de yüzde 1 artmıştı.

Geride bıraktığımız küçülme döneminde, sanayi üretimi diğer göstergelerden daha sonra düşüşe geçmişti. Ekim 2018’de daralmaya başlayan sanayi üretimi 11 boyunca hiç artış göstermeden geriledi. Ancak geçen Eylül ayında yüzde 4.3 yükseldi. Önümüzdeki aylardaki endeks performansı ekonominin genel gidişatı açısından önemli.

Ekim yılın son çeyreğinin ilk ayı demek. Kasım ve Aralık aylarında gelecek olan veri, 4. Çeyrekte ekonomideki büyümenin ne olacağını göstermesi açısından önemli olacak. Çünkü sanayi üretimi, ekonomik büyümenin temel belirleyicisi.

Yılın ilk iki çeyreğinde sanayi üretim endeksi sırayla yüzde 5.6 ve yüzde 3.3 geriledikten sonra, 3. çeyrekte binde 9 yükselmişti. Ekonominin büyüme performansı ise bu dönemde yüzde 2.3 ve yüzde 1.6 daralmanın ardından binde 9 büyüme olarak gerçekleşmişti.

Eğer 4 çeyrekte yüzde 5 gibi öncekilere göre daha yüksek bir büyüme bekliyorsak, sanayi üretiminde de ciddi bir artış olmasını beklemeliyiz. Bugünkü bir sanayi üretimi performansı yüzde 5 büyümeyi geçirmez.

Ama olur da sanayi üretimi desteklemediği halde yüzde 4-5 civarında bir büyüme hızına ulaşırsak bu yatırımdan ve üretimden değil, kredilerde ve tüketimden gelen bir büyüme demektir ki; hiç istemediğimiz bir sonuç olur.

Hatırlarsanız yatırımlar tam 5 çeyrektir daralıyor. Yatırım malı ithalatımız hala azalıyor. Üretimde bir toparlanma var gibi görünse de bunun daha canlı olması gerekiyor. Kalıcı ve istikrarlı bir büyüme kanalı ancak güçlü bir üretim-yatırım trendiyle mümkün olur.