Sanatçılar işsizlik ödeneğinden faydalanabilir mi?
Ahmet Metin AYSOY
SGK E. Başmüfettişi
6111 sayılı Kanun’un 51’inci maddesiyle 5510 sayılı Kanun’a eklenen ek 6’ncı madde ile 1/3/2011 tarihinden itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarların, ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanların kendileri tarafından prim ödemelerine imkan sağlanmıştır. Bu sigortalılar 5510 sayılı Kanun’un hizmet akdi kapsamında sigortalı sayılacaktır.
İşsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler
1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi ödemek istemeyen sanatçılar; günlük kazanç alt sınırına göre: 166,80 TL X 29 X % 32,5 = 1.572,09 TL, aylık prim ödemekte bu nedenle işsizlik ödeneğinden yararlanamamaktadırlar.
İşsizlik sigortası primi ödemek isteyenler
1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi dahil ödemek isteyen sanatçılar; günlük kazanç alt sınırına göre: 166,80 TL X 29 X %35,5 = 1.717,21 TL, aylık prim ödemekte ve işsizlik ödeneğinden faydalanabilmektedirler.
İşsizlik ödeneğinden yararlanma koşulları
- Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
- Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,
- Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
- Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak,
İşsizlik ödeneğine başvuru
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.
İşsizlik ödeneğinin süresi
Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
- 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
- 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
- 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.
İşsizlik ödeneği miktarı
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.