Rusya-Ukrayna’da kazanan Türkiye
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının üzerinden sekiz ay geçti. Nasıl sonuçlanacağı hâlâ öngörülemeyen durumun bugünkü haliyle kazanan/kaybeden bilançosu çıkarılsa; kaybedenlerde ilk sırada Avrupa Birliği (AB) gelir. Kazananlar tarafında ise Amerika mı Rusya mı henüz belli değil.
Buna karşılık Ukrayna olayında kârlı çıktığı tartışmasız olan bir ülke var. O da Türkiye.
Bu açıdan turizmdeki duruma bakalım.
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının turizmi olumsuz etkileyeceği söylendi yazıldı. Bunun doğru çıktığı yerler de oldu. Ama Türkiye için ben kendi adıma yanıldığımı söyleyeyim.
Ukrayna olayı Türkiye’ye yaradı. Turizmde kayıp yaşanmadı, tersine, rakamlar rekora gidiyor. Bu dönemde gelen ziyaretçi sayısı ve turizm geliri yükseldi, oteller fiyatlarını artırdı.
Rusya, Amerika ve AB’nin uyguladığı yaptırımlara karşı, başta Almanya olmak üzere AB üyelerinin farklı oranlarda kendisine bağımlı olduğu doğal gaz silahını kullandı. Uyguladığı kısıtlama nedeniyle başlayan enerji krizi Avrupalıların kış aylarını Türkiye’de geçirmelerine neden oluyor.
Sektörde yatırımcı, işletmeci ve çalışanların arzuladığı gibi kıyı bölgelerindeki otellerin yüzlercesi bu yıl kış döneminde açık kalacak.
Yaptırımlar nedeniyle hava sahaları kapatıldığı ve el konulabileceği için uçakları uçamaz duruma gelen Rusya için İstanbul (hub) aktarma noktası oldu. Avrupa Havaalanları Birliği‘nin (ACI) her ay yayımladığı istatistiklerde İstanbul ve Antalya havalimanları Ukrayna olayından bu yana hep ilk sıralarda yer aldı.
Bu arada yaptırımlar nedeniyle zaten gidebilecekleri çok az yer kalan Ruslar için bir de seferberlik ilan edilince normal fiyatın 4 katından 10 katına kadar yükselen bilet fiyatlarına rağmen THY ve Türkiye’ye uçabilen diğer havayolu şirketleri adeta hücuma uğradı. Uçaklar tam kapasite ile uçtu. THY ve diğer havayolları son yılların en kârlı dönemini yaşıyor.
Bunlar iddia edildiği gibi TGA’nın bir şey yapması ile değil, bizim dışımızda, örneğin enerji krizi nedeniyle yaşanan ama Türkiye’ye önemli kazanım sağlayan gelişmelerdir.
Ukrayna olayından tartışmasız olarak kârlı çıkan ülkenin Türkiye olduğuna ilişkin daha başka konular da var.
Örneğin şimdi askıya alınsa da Ukrayna limanlarında bekleyen tahılların diğer ülkelere aşınmasını sağlayan koridor, Cumhuriyet’in kurucularının imzaladığı, Türkiye’nin senedi Lozan ve Montrö anlaşmalarının boğazlarda sağladığı inisiyatif, üreticisinin yüzde 98’ini ihraç ettiklerini söylediği savunma sanayi alanındaki ürünler, özellikle İnsansız Hava Aracı (İHA) ve Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA)’nın Rusya ile iyi ilişkilere rağmen Ukrayna’da kullanılması uluslararası alanda referans oldu, bu silahlar şimdi birkaç ülkeye satılıyor.
Avrupa genelinde enerji krizi yaşanırken ülkemizde bu alanda sorun yaşanmadığı gibi Ukrayna olayı Türkiye’nin enerji dağıtım merkezi olmasını da gündeme getirdi.
Pandemi öncesinde başlayan ve uluslararası alana yayılan ekonomik kriz, Türkiye’de kartopu örneğindeki gibi yuvarlandıkça büyüyen ve gün geçtikçe birikimli hale gelerek patlak veren, Ukrayna olayı sırasında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “dostlarımız sayesinde” dediği, nasıl girdiği bilinmeyen paralar sayesinde, moratoryum ilan edilecek duruma geldiği iddia edilen ekonomik kriz aşılmasa da en azından erteleniyor.
Bu birkaç başlık bile Türkiye’nin Ukrayna olayının kazananı olduğunu gösteriyor.