Rusya, Ukrayna Türkiye ve turizm
Rusya ile Ukrayna arasında birkaç yıldan beri yaşanan gerginlik tırmanıyor. Amerika, Avrupa ve diğer ülkelerin yakından izlediği gerginliğin siyasi ve diplomatik boyutları yanında Türkiye açısından bunlara ek olarak bir de turizm ile ilgili yönü var. Zira gerginliğin iki tarafından biri olan Rusya, Türkiye’nin turizmde kaynak pazarları sıralamasında açık ara lider konumundadır.
Ukrayna ise son yıllarda Türkiye’nin en çok turist aldığı ülkelerden biri. Öyle ki pandemi ortamında 2021 yılında, Ukrayna’dan gelen turist sayısı bir önceki yıla göre yüzde 100’ün üzerinde artışla 2 milyonu aşarak Almanya’dan sonra üçüncü kaynak pazar konumuna geldi.
Rusya-Ukrayna gerginliğinin Türkiye’yi turizm açısından nasıl etkileyebileceği konusu hafta içinde katıldığımız Rusya’nın Sputnik Türkçe’de Meliha Okur’un “Anlat Bana” programında da sorulduğunda şunları söyledik:
“Türkiye’nin 2021 yılını ziyaretçi sayısı itibariyle dünyada üçüncü, Akdeniz bölgesinde lider konumuna gelmesinde, birinci sırada Rusya üçüncü sırada Ukrayna’dan gelenler önemli rol oynadı. Büyüklükleri ve ilişkileri farklı olmakla beraber Türkiye için iki ülke de önemli. Öte yandan Rusya, Türkiye’nin Ukrayna’ya İnsansız Hava Aracı (İHA) satmasından rahatsız. Türkiye de Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesine karşı çıkıyor, bunu tanımayacağını söylüyor. İki ülke ile de iyi ilişkileri olan Türkiye’nin bu gerginlikte dikkatli bir diplomasi yürütmesi gerekir.”
Konuyla ilgili olarak Amerika’nın her gün yeni bir tarih vererek Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğine ilişkin açıklamalar yaparken Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 17 Ocak’ta Arnavutluk’a yaptığı ziyaret dönüşü uçakta gazetecilerin “Rusya’nın Ukrayna’yı işgali söz konusu olursa bir NATO üyesi ülke olarak Türkiye’nin tavrı ne olur?” sorusu üzerine Erdoğan “Ukrayna’da ne yaptı Rusya? Kırım’a çöktü. Kırım ile ilgili biz her zaman, Kırım’ın işgaline karşı olduğumuzu Sayın Putin’le yaptığımız her görüşmede kendisine söylüyorum” dedi.
Türkiye’nin Rusya Ukrayna gerginliğinde alacağı tutum ve izleyeceği politikayı belirlerken iki ülke ile de olan iyi ilişkilerin çapı, büyüklüğü ve iş hacmi yanında, 1995 yılı sonunda Rus uçağının düşürülmesiyle turizmde tarihte en ağır krize girildiği, 2019’da turizmde zirve yaparak rekorlar kırılmasında Rusya ile bozulan ilişkilerin düzeltilmesiyle gerçekleştiği unutulmamalı.
Rusya ile Ukrayna arasındaki gerginliğin önümüzdeki günlerde nasıl bir seyir izleyeceği şimdiden kestirilemiyor.
Bu konuda Türkiye’nin alacağı tutum ve izleyeceği politikanın yetki ve sorumluluğu elbette kamu yönetimindedir. Ama sektörden sorumlu bakan ve sektörün kendisinin de kamu yönetimini bu yönde veri/bilgi temelinde, olgulara dayalı, gerçekçi ve sağlıklı biçimde enforme etmelidir.