Rusya-Ukrayna savaşı ve Gaz-Ruble çağı
Rusya Devlet Başkanı Putin; ülkesinin ihracatta ödemeleri dolar ve euro ile almasının anlamsız olduğun ifade ediyor; “ABD ve AB’ye mallarımızı tedarik ederken ödemeleri, dolar, euro ve azı para birimleri üzerinden almanın artık bizim için hiçbir anlam ifade etmiyor.”
Dost olmayan ülkelere doğa gaz satışında da “Rus Rublesine geçmeyi planlıyoruz” diyor. Öncelikle ifade edelim; Türkiye bu grupta zikredilmiyor. En azından şimdilik… Ayrıca daha önce imzalanan sözleşmeler devam edecek. Putin, hükümete ve Gazprom’a talimatı verdi bile.
YENİ PARA SİSTEMİ HAYATA GEÇİYOR
Savaşla gündeme gelen Rusya’ya yönelik yaptırımlar, alternatif para sistemlerinin hayata geçişini de hızlandırıyor. Nitekim Ruble ile gaz alacak ülkeler listesinde kimler yok ki; ABD, AB ülkeleri, İngiltere, G. Kore, Japonya, Ukrayna, İsviçre, Singapur yanı sıra Rusya'ya yaptırım uygulayan 15 ülke…
Eğer Rus gazında ticarette Ruble şartı gelmişse, ilerleyen tarihlerde sadece bu ülkelere değil, herkese bu şart koşulabilir. Hatta ileride tüm ülkeler; elindeki hammaddeyi, enerjiyi, kendi parasından ihraç uygulamasını benimseyebilir. Bu da doların rezerv para tahtının çatırdadığının işareti…
BAHÇIVAN’IN ETKİN RUBLE ÖNERİSİ
Aslında Amerika, ektiğini biçiyor. Petrol krizi zamanlarında petrol almak isteyen her ülke veya kuruluş, karşılığında dolar vermek, bu doları da bir yerden almak zorunda bırakılmıştı. Adına Petro-Dolar denen bu ödeme biçimi, doları dünya rezerv parası haline getirmişti.
İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayicilerin Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle özellikle ödeme araçları noktasında sorunlar yaşadığına dikkat çekmişti; “Rublenin etkin şekilde kullanılabileceği sistemin devreye girmesi büyük önem taşıyor.”
İKİ SORU İKİ CEVAP
Bize etkisi ne olur?
Kazançlı çıkarız. Zira eskiden de Rusya ile swap anlaşmalarımız vardı ve ödemelerde dolar-euro dışı yerli para kullanımına geçmiştik. Bu gelişme, Rusya-Türkiye ticaret hacmini, orta vadede 50 milyar, uzun vadede 100 milyar dolar düzeyine çıkarabilir.
Dünyanın tepkisi ne olur?
Şu anda savaşın sıcak çatışma bölümünü sonlandırmaya odaklı dünya… Ardından başlayacak olan ekonomik savaşta Rusya, Gaz-Ruble uygulamasını genişletebilecek, petrolü de rubleye bağlayacak, Hindistan ve Çin gibi devler ile Petro-Dolar dışı ticaretin yollarını arayacak.
NOT
PETRO-DOLARIN SONU MU GELİYOR?
Petrolün dolar cinsinden fiyatlanması, dolara yönelik uluslararası talebin, dolayısıyla rezerv para olmaya devam etmesinin en güçlü dayanağı… Zira dünyada enerji talebi sürekli artıyor ve petrole talep, yenilenebilir enerji kaynakları ve fosil dışı yakıtların yükselmesine rağmen devam ediyor.
1971’de ABD’nin doların karşılığını altın olarak veremeyeceği anlaşılınca, 1973’te; Suudi kraliyet ailesiyle, kraliyet ailesinin hükümranlığını koruma karşılığında petrolü yalnız dolarla satmaları hususunda bir anlaşma yapmıştı. Diğer OPEC ülkeleri de bunu takip etti ve petrol karşılığı olarak sadece dolar kabul eder oldular.
Ama bu son savaş, SWIFT’e mahkûm dünya para sisteminin de Petro-Dolar’ın da sonunu getiriyor, Gaz-Ruble çağını başlatıyor. Belki de sırada Petro-Ruble denemesi vardır.