Rusya krizi sonrası ilk ekonomik veriler
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası geçici veriler tüketici güveninde bozulmanın ilk işaretlerini gösteriyor. Tüketici güveni sağlıklı bir şekilde ölçmenin zor olduğu, son derece oynak, ancak gene de izlenmesi gereken bir veri.
Emtia şoku hane halkı bütçesini gıda, ulaştırma, ısınma gibi temel tüketim mal fiyatlarında sert bir artış ile vuruyor. Hane halkı bu şoku geçici olarak görürse tasarruflarını azaltarak yoluna devam edecek. Kalıcı görürse o zaman zorunlu olmayan harcamalarını azaltacak. Hangi yolu seçeceğinin işaretleri tüketici güveni, kredi artı harcamaları gibi göstergelerle belli olacak.
Geçmiş veri, dışsal şoklar nedeniyle tüketici güvenindeki bozulmanın geçici olduğunu gösteriyor. Dışsal şoku geçici gören hane halkı genelde bir süre tasarrufunu azaltıp harcamaya devam ediyor.
Geçen hafta açıklanan Mart ayına ait geçici PMI verileri ABD için durumun bu kez de farklı olmayacağına işaret ediyor. Bu hafta açıklanacak tarım dışı istihdam verisi muhtemelen güçlü bir istihdam artışı ile bu görüşümüzü teyit edecek.
Fed’in yükselen enflasyon ve güçlü ekonomik verilere faiz artış adımını artırarak cevap vermesi ABD ekonomisi için temel risk olmaya devam ediyor.
Ukrayna - Rusya ile dış ticaret ilişkisi yüksek Avrupa ekonomilerinde tüketici güveni, PMI güven, IFO anketi gibi göstergeler sert bir bozulma gösteriyor. Ancak açıklanan verilerin tahminlere göre halen daha güçlü olduğunu belirtelim.
Dış talebin güçlü olması Türkiye ekonomisi için olmazsa olmaz bir şart. Para politikasının sıkılaşma amaçlı kullanılmadığı Ankara’nın yeni ekonomik modeli kısa vadede devlet garantisi ve ihracatçının döviz satışı ile kuru tutmayı, orta vadede ise cari fazla vermek yoluyla döviz piyasasını istikrara kavuşturmayı hedefliyor.
Rusya krizi ve dış ticaret hadlerindeki bozulma cari açığın bozulmasına ve kurun yükselmesine neden olarak her iki hedefi de tehlikeye atıyor. ABD ve Avrupa’nın güçlü olması, Orta Doğu ve Afrika gibi emtia üreticisi ülkelere ihracatın artırılması yeni ekonomik modelin hedeflerinden uzaklaşılmasını sınırlayabilir.