Romanya’da 5 yılda 50 milyar Euro’luk iş var
Ülkemizde iş insanlarının ‘genç olanlarını temsil eden’ en köklü en yaygın ‘gönüllü’ sivil toplum örgütü Türkiye Genç İş İnsanları Derneği’nde (TÜGİAD) dikkat çekici bir canlılık yaşanıyor.
‘Köklü ve gönüllü’ diyoruz çünkü 1986’da kurulan bu dernek iki yıl sonra 40’ıncı kuruluş yılını kutlayacak. Türkiye genelinde yaklaşık 400’ü asil, binden fazla üyesiyle 70 milyar dolarlık bir iş hacmini ve 35 milyar dolarlık ihracatı temsil ediyor. En baştan beri Avrupa başta olmak üzere ‘küresel benzerleriyle sürdürülebilir bağlar’ kurmaya özen gösteren TÜGİAD, Avrupa ve ABD’de çok güçlendi. Öyle ki TÜGİAD Başkanı Gürkan Yıldırım şu anda Avrupa Genç Girişimciler Konfederasyonu (YES for Europe) Başkanlığı ve Avrupa Birliği Genç Girişimciler Organizasyonu (JEUNE) Başkan Yardımcılığı görevlerini de sürdürüyor. Bizim TÜGİAD, Avrupa Birliği’nin (AB) kurumsal olarak çok değer verdiği sivil toplum örgütlerin başında geliyor.
TÜGİAD yönetimi şimdi benzer bir ‘kurumsal ilişki yapısı’ için Çin, Hindistan ve Türk Devletleri nezdinde çalışma başlattı. Yakın zamanda bu konularda güzel haberler duyacağız. TÜGİAD’ın Doğu ülkelerine dönük bu bereketli operasyonları öncesi Gürkan Yıldırım’ın davetiyle YES for Europe tarafından Bükreş’te düzenlenen Avrupa Genç Girişimciler Konferansına (European Young Entrepreuneurs Conference-EYEC) katıldım. Ana teması “Avrupa’da Gençliğin Geleceğini Girişimcilik ile Şekillendirmek" olan konferansa TÜGİAD üyesi yaklaşık 30 genç iş insanı katıldı.
Konferansın en esprili ama en gerçek sözlerini Eski Romanya Başbakanı Victor Ponta söyledi. Özetle, “ABD’nin, Çin’in ve birçok gelişen ülkenin ekonomisinde cazip fırsatlar ve ilginç hikâyeler var. Avrupa ise başta yapay zekâ girişimleri olmak üzere bir sürü konuda geride kalmış durumda. Genellikle ‘gezilip görülmesi gereken müzelerle dolu bir coğrafya’ olarak öne çıkıyoruz. Bunu değiştirmek için hızlı hareket etmeliyiz” dedi. Türkiye ile Romanya ilişkilerine geçmişte çok değerli katkıları olmuş bir eski başbakan olarak şimdiki Başbakana da danışmanlık yapan Ponta, neredeyse Türkçe konuşuyordu.
Kömür madenlerini kapatıyoruz, enerjiye gelin
Konferanstaki bir başka panelde konuşan Romanya Enerji Bakanı Sebastian Ioan Burduja ise ülkesinde çok güçlü kömür madenciliği ve buna dayalı enerji üretimi olduğunu belirterek, “Ancak kömür madenlerini kapatacağız ve kömürle ürettiğimiz enerjiden vaz geçiyoruz. Bu nedenle de yenilenebilir enerji (güneş ve rüzgâr) yatırımları için çok güçlü destek ve teşviklerimiz olacak. Elektrik enerjine dönük teknolojilere de yatırımlar yapılacak. Önümüzdeki 5 yıl Avrupa Birliği fonlarıyla çok önemli yatırımlar başlatacağız” dedi. Özellikle kömür madenlerinden çok sayıda iş gücü fazlası çıkacağını ve bunun da ‘iş gücü bulma sorununu’ büyük ölçüde hafifleteceğini anlattı. Günün sonunda TÜGİAD Başkanı Gürkan Yıldırım ile daha derin bir sohbet gerçekleştirdik. Başkan Yıldırım, Romanya’da AB fonlarıyla enerji, demiryolları modernizasyonu, sağlık altyapısı, limanlar, doğal gaz boru hatları ve temiz su altyapı yatırımları gibi konularda 5 yıllık bir projeksiyona göre yaklaşık 50 milyar Euro’luk yatırım bütçesi öngörüldüğünü söyledi.
11 milyar dolar dış ticaretimiz var, 3 şirket 3 milyar Euro’luk iş aldı
Türkiye, 2023 yılında Romanya’ya 7 milyar dolarlık ihracat yaptı, ithalatımız ise 4 milyar dolar oldu. İhracatımızda petrol yağları, karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, toplu taşıma araçları, demir ve çelik boru ve profiller, yassı hadde mamulleri öne çıktı. İthalatımızda ise otomobiller, dökme demir veya çeliğin döküntü ve hurdaları, motorlar, karayolu taşıtları için motorlar, elektrotermik cihazlar dikkat çekti. Dış ticarette 3 milyar dolardan fazla verdiğimiz Romanya’da, yatırım projelerinde ihale almak çok daha önemli. Çünkü bu ihaleler büyük bütçelere sahip.
TÜGİAD Başkanı Gürkan Yıldırım, Türk firmalarını Romanya’da iş yapmaya davet ederken şu bilgileri aktardı: “Ben de kendi firmamla Romanya’ya odaklandım. Baktık burada iş çok 2017’de Bükreş’te şirket kurduk. Bazı büyük ihaleler için Türk firmalarına müşavirlik hizmeti verdik. Büyük ihaleler kazandılar. Mesela Otokar, 400 otobüs alım ihalesini kazandı. Doğal gaz boru hattı, yol yapım ihaleleri kazandık. 3 senede 3 şirketimiz 3 milyar Euro’luk iş alabildi. Romanya’da gelişmiş bir iş kültürü var. AB üyesi olduğu için yeterlilikler, hukuk, bürokrasi çok ayrıntılı çalışılmalı. Bu konularda en yetkin hizmetleri verebiliyoruz. Romanya, Türkiye’yi seviyor ve Türk şirketlerine açıklar. Üretim yatırımları için de güçlü teşvikler var. Aslında bütün balkanlar bizim şirketlerimizin iş yapması gereken coğrafyadır. Son yıllarda firmalarımızın farklı ülkelerde, çok önemli projeler yapmış olmaları nedeniyle iş kapasiteleri çok yükseldi ve Avrupa’daki fırsatları da değerlendirmeliyiz.”