Risk primimiz CDS nasıl düşecek?
Risk priminin 300 seviyesinin üzerinde olması, Türkiye ekonomisinin kırılganlığının yüksekliği anlamı taşıyor. Şu anda 5 yıllık kredi risk primimiz 305 seviyesinde… Son 1 yıla bakıyoruz; 2019 Ocak ayında CDS 235 iken, 2020’de salgının da etkisiyle 643’e dek yükselmişti.
Peki, küredeki durumumuz ne? 30 ülke içinde en yüksek CDS bize ait. Risk primi, çıktığı gibi inebilir de… Dış ve iç faktörler bu iniş çıkışta etken… Salgın, beklenmedik gelişmelere hazırlıklı olmamak, küresel ekonominin genel seyri, CDS puanlarını yönetenlerdir.
Ben bu “dışsal-içsel etki” konusunda Pareto yasası geçerlidir diye düşünürüm. Yüzde 20 bizim dışımızdaki (kontrol edemediğimiz değişkenler) yüzde 80 ise içimizdeki (yönetebileceğimiz) faktörlerin etkisini gözlemlemişimdir meslek hayatım boyunca…
Enflasyon, büyüme, Liranın değeri, yatırım iklimi, makroekonomik verilerdeki istikrar, reform ve benzeri parametrelerin tümü, bizim yönetebileceğimiz alanlardır. Bu yüzden “CDS’imizi tırmandırdılar” bahanesi, toplumsal psikolojiye iyi gelse de geçersizdir, kredibiliteye fayda sağlamaz.
Başlıktaki soruya gelelim; risk primimiz CDS nasıl düşecek? Çok basit; nasıl tırmandırdıysak tersini yaparak… Dün, bugünün sebebidir. Bugün ekonomin normalleşirse CDS’lerin de oda sıcaklığına iniverir. CDS puanını alın; 100’e bölün ve bunu Libor’a ekleyin; işte size dış kaynağın faiz yükü…
CDS DÜŞERSE NE OLUR?
Türkiye’ye sermaye girişi hızlanır. Döviz kurları düşer, faizler gerilemeye başlar. Yatırım yapmayı düşünenlerin sayısı artar. Doğrudan yatırıma yönelim fazlalaşır.
Peki, nasıl düşer? Kurumların bağımsızlığı vurgusunun ön planda olması, her alanda sürdürülebilirlik, sıkı para politikası, reformların hayata geçirilmesi, enflasyonda kalıcı düşük seyir için mücadele.