RES’te direk başı güç 7.5 MW’a çıktı, 1.5’ler ‘az rüzgarlı alan’a taşınıyor

AYDEM Yenilenebilir Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Serdar Marangoz ile görüşmeye giderken grubun tarihçesine baktım:

• Denizlili iş insanları Ceyhan Saldanlı ve Ali Yağlı, 1980 yılında Denizli’de Elsan Elektrik’i kurdu.

• 1985 yılında Tümaş Mermer ile Denizli’deki mermer yataklarının değerlendirilmesi için kollar sıvandı.

• 1991’de yine Denizli’de Aydem Enerji kuruldu. Şirket, Aydın, Denizli ve Muğla’da elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticareti yapmak üzere görevlendirildi.

• 1995 yılında Aydem Yenilenebilir Enerji kuruldu. Türkiye’nin ilk özel HES’i Bereket Hidroelektrik Santrali’nin yapımına başlandı.

• 1997’de Bereket 1’de elektrik üretimi devreye girdi.

• 1998’de Bereket 2 HES üretime başladı.

ODTÜ Elektrik-Elektronik mezunu olan, Almanya’da Siemens’te çalışmaya başlayan, 2009 yılında Aydem Enerji’ye geçen Serdar Marangoz, sohbete başında bulunduğu şirketin mevcut durumunu özetleyerek girdi:

• Türkiye geneline yayılmış 25 yenilenebilir enerji santralimizin toplam kurulu gücü 1180 MW. Bunlardan 20’si HES, 3’ü rüzgar (RES), 1’i jeotermal, 1’i de hibrit GES. Karadeniz, Marmara, Akdeniz ve Ege Bölgesi’nde temiz enerji üretiyoruz.

Aydem Enerji’de Elektrik Piyasası ve Regülasyon Müdürlüğü ile göreve başlayan, ADM ve GDZ Elektrik Dağıtım şirketlerinde İcra Kurulu Üyeliği, Aydem Enerji Ticaret Grup Başkanlığı, Aydem Perakende ve Gediz Perakende’de yönetim kurulu üyelikleri, genel müdürlük görevlerinde bulunan Marangoz, Aydem Enerji’nin sektördeki şu özelliğinin altını çizdi:

• Özelleştirmeyle portföye katılan 2 hidroelektrik santrali haricinde tüm santrallerin inşaat, projelerinin geliştirilmesi ve uygulanması faaliyetlerini kendi yetkinlikleri ve kaynaklarıyla hayata geçirildi.

Sohbet sırasında “tek çatıda 1180 MW’lık yenilenebilir enerji gücü ile en büyük olduğunu” iddia eden grubun özelleştirmeden iki önemli termik santralı devraldığını anımsamış oldum:

• Yerli kömüre dayalı Yatağan Termik Santrali ile Çatalağzı Termik Santrali, Aydem Grubu bünyesinde yer alıyor.

Serdar Marangoz, Aydem Yenilenebilir Enerji olarak kuraklıktan rüzgar gücündeki düşüşe kadar iklim değişikliğinin yol açtığı olumsuzluklara karşı teknolojinin gücüyle çözüm ürettiklerini, 5 yıllık yatırım planlarını buna göre yaptıklarını bildirdi:

- Bu kapsamda sahalarımızı daha verimli hale getirmek için çalışmaya başladık. İlk etapta Uşak’ta santralın en verimli alanlarında yer alan 1.5 MW gücündeki türbinlerimizi, yeni teknoloji 7-7.5 MW gücündeki türbinlerle değiştireceğiz.

Söz konusu alanda 7-7.5 MW’lık 6 türbinin kurulumu için çalışmaların sürdüğünü kaydetti:

- Bu türbinlerin kurulumu bu yıl tamamlanacak. Sökülen türbinleri de farklı, rüzgar düzeyi daha düşük alanlarda değerlendireceğiz. Böylece rüzgar açısından çok verimli noktaları en yüksek kapasitede kullanacağız. Yeni teknolojiler kârlılık artışı da sağlayabilecek.

Teknolojiyi kullanmanın sağladığı önemli bir avantaja işaret etti:

- Santrallerdeki bakım çalışmalarının büyük çoğunluğunda yüksek teknolojiden yararlanıyor, önleyici bakımlar yapıyoruz. Bu sayede 2023 yılında yüzde 99.82’lik “emre amadelik” oranına ulaştık.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Türkiye Ulusal Enerji Planı’nın anımsattı:

- Planda 2035 yılında Türkiye’nin kurulu gücü içindeki yenilenebilir enerji payının yüzde 65 seviyelerine çıkarılması hedefleniyor. Biz de bu hedefe katkı sağlayacak şekilde sürdürülebilir yatırımlarımıza devam ediyoruz.

Şirketin cirosunu merak ettim, dolar bazında hesapladı:

- Gelirlerimiz 219 milyon dolar civarında. EBİTDA (Faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr) 141 milyon dolar düzeyinde.

5 yıl sonrasına dönük öngörüsünü aktardı:

- 5 yılda çarpı iki düzeyine ulaşırız diye düşünüyoruz.

Denizlili iki iş insanı Ceyhan Saldanlı ve Ali Yağlı’nın 1980’de Denizli’de Elsan Elektrik ile çıktıkları yolculuğun en önemli dönüm noktası 1991’de Aydem Enerji’yi kurmaları oldu.

1995’te Türkiye’nin ilk özel HES’i için kolları sıvayan Aydem Enerji, yenilenebilir enerjide kurulu gücünü 1180 MW’a kadar yükseltti, sektörün iddialı oyuncuları arasında yerini aldı…

Bu yıl ‘nadasta’ gibi davransa da yatırımları adım adım yürüyor

AYDEM Yenilenebilir Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Serdar Marangoz, 2021 yılı 3’üncü çeyreğinden 2023 yılı sonuna kadarki yatırımlarına işaret etti:

- Söz konusu dönemde gerçekleşen yatırımlarımızın toplamı 160 milyon doları buldu.

2024 için önce şu tanımı kullandı:

- Bu yıl yatırım açısından biraz “nadasta” gibiyiz.

Ardından ekledi:

- 2024 yılında da yatırım çalışmalarımız aralıksız devam ediyor. Bu yılki yatırımlar daha çok mevcut santrallerdeki verimliliği artırmaya odaklı yürüyecek.

Hibrit GES, yerdeki kardan yansıyan ışıkla enerji üretebiliyor

AYDEM Yenilenebilir Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Serdar Marangoz, geçen yıl 82.15 MW kurulu güce sahip Türkiye’nin önde gelen hibrit güneş enerji santrali (GES) “Uşak Hibrit GES”i devreye aldıklarını belirtti:

- Enerji üretimini en verimli şekilde sağlayan tek eksen takip konstrüksiyon sistemine sahip Uşak Hibrit GES’te çift yönlü enerji üretim teknolojisine sahip 155 bin panel kullanıldı.

Güneşi takip eden hareketli bir sistem kurulduğunu kaydetti:

- Kış aylarında yerdeki kardan yansıyan ışıkla da enerji üretimi sağlayan panel teknolojisi sayesinde maksimum üretim yapılıyor. Standart güneş enerji santrallerine oranla yüzde 20 daha fazla enerji üretimi gerçekleştiriliyor.

Uşak Hibrit GES’te üretilen enerjinin çevresel etkisini de hesapladı:

- Üretilen enerji ile yıllık 106 bin 305 ton CO2 emisyon azaltımı sağlanıyor. Bu, 259 bin kızılçam ağacının absorbe ettiği emisyon miktarına denk geliyor. Bu miktar, 224 futbol sahası büyüklüğündeki orman alanına denk düşüyor.

2025 sonuna kadar 8 hibrit santral yatırımı hayata geçirilecek

AYDEM Yenilenebilir Enerji Genel Müdürü Serdar Marangoz, enerji kaynaklarının çeşitliliği ve birbirini yedekleyen sistemlerin önem kazandığına dikkat çekti:

- Biz de birbirini yedekleyen sistemler üzerine yoğunlaşıyoruz. Yağmur az olduğunda GES’lerden, güneş az olduğunda HES’lerden enerji üretilebilecek, barajların da üzerine kurulacak panellerin de olduğu santrallere odaklanıyoruz.

Bu noktada “Yüzer GES”ler konusuna değindi:

- “Yüzer GES”ler için izin çıktı. Barajların üzerine “Yüzer GES”ler kurulabilecek.  Barajlı santrallerin üzerine yerleştirilen güneş panelleri buharlaşmayı da azaltarak hem yenilenebilir enerji üretimine hem de tarımsal sulamaya katkı sağlıyor.

Ardından ekledi:

- “Karasal Hibrit GES”, “Yüzer Hibrit GES” ve “RES kapasite artırımları”mız olacak. 2025 yılı sonuna kadar toplam 8 hibrit santral yatırımını hayata geçirmeyi hedefliyoruz.

Yenilenebilir üretimin artmasıyla depolama sistemlerinin daha da önem kazandığını vurguladı:

- Ülkemizde çeşitli kaynaklardan elektrik üretiliyor ancak bu üretimden elde edilen enerjinin daha verimli kullanımı depolama ile mümkün. Depolama sayesinde gün içindeki yük artış ve azalmalarını yönetmek mümkün oluyor.

Depolama teknolojilerinin sektörün önemli gündemi olmaya devam edeceğini kaydetti:

- Bunun yanısıra her alanda olduğu gibi enerji konusunda da siber güvenlik daha da önemli hale gelecek. Ülkelerin kendi enerji kaynaklarına yönelmesi hız kazanacak.