Rekabetçi dijital KOBİ’ler, dijital teknolojilerin yaratacağı fırsatlar…

İzmir Ticaret Odası (İZTO), Türkiye Bilişim Derneği (TBD), Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYÖV) işbirliği ile düzenlenen “3. İzmir Bilişim Kongresi”nden derlediğim notları geçen hafta sizlerle paylaşmış, TBD Genel Başkanı Rahmi Aktepe’nin gerek açılış konuşmasında gerekse, kongre sonrası yaptığımız söyleşide değindiğimiz konuları bu haftaki yazımda yer vereceğimi yazmıştım.

“Bilişim günümüzde rekabet gücünün ta kendisidir.

Rekabet gücüne sahip olmanın en etkili yolu bilim, teknoloji ve bilişimden geçiyor. Sözleriyle başladığı sözlerine “Ürün ve hizmetlerin tasarım, üretim ve pazarlama süreçlerini, rekabet gücünü artık bilişim yetkinliği belirliyor” sözleriyle anlatımına devam eden Rahmi Aktepe, “KOBİ’lerin COVID-19 salgınının başından bu yana %95’i bilişimle dönüşüm vizyonuna yönelik bir aksiyon almadıkları belirtiliyor.

Yakın zamanda yapılan araştırmalara göre KOBİ’lerin son beş yılda gerçekleştirdikleri sayısal teknoloji yatırımlarında henüz ilk faz dediğimiz internet sitesi (%59,6) ve şirket bilgisayar donanımlarının (%59,0) ağırlıklı olduğunu görmekteyiz.

- E-ticaret uygulamasını kullandığını ifade eden KOBİ’lerin oranı ise çok düşüktür.

- Eleman yapısı incelendiğinde, bilişim personeli bulundurmayan ve dışarıdan hizmet almayanların oranı da %56’dır.

- Gelişmiş ülkelerde % 90’lar seviyesinde olan KOBİ’lerdeki bilgisayar yaygınlığı, Türkiye’de hala  %  59 civarındadır.

- Önümüzdeki üç sene içinde teknoloji/dijital alanda yatırım yapmayı planlayan şirketlerin oranı ise %30,6’dır.

- Bilgi teknolojileri personeli bulundurmayan ve bu alanda dışarıdan hizmet almayan şirketlerin oranının yüzde 50,2 olduğu görüldü.

- Şirketlerin dijital dönüşüm süreçlerinde zayıf kaldığı alanlardan bir diğerinin ise dijital pazarlama olduğu ortaya çıktı.

- KOBİ’lerin yüzde 56,3’ü dijital pazarlama alanında personel bulundurmadıklarını ve dışarıdan hizmet almadıklarını ifade etti.

- Araştırmada, KOBİ’lerin bu alandaki bilgi ve farkındalık düzeylerinin geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekildi. (TÜRKONFED -araştırması)

- Önde gelen bir yazılım firmasının (Microsoft) yaptığı son araştırmaya göre, son 3 yıl içinde KOBİ’lerin bilgi teknolojileri bütçesi yüzde 30 azalarak, yılda 5 bin 162 dolara düştü.

- Araştırmaya katılan KOBİ’lerin yüzde 62’si de ekonomi düzelmeden teknolojiye yatırım yapmayacaklarını bildirdi.

- Bu uzaklaşma ve yılgınlık neden kaynaklanıyor?

- KOBİ yöneticileri bilmedikleri bir konuda ileriye adım atamıyorlar.

Çözüm ne derseniz;

- Bilişimciler satıp giden olmayı seçmemelidir.

- KOBİ yöneticileri ile birlikte kararların bir parçası olabilmeyi başarmalıdır.

- Devletimiz de destekler konusunda ciddi çaba göstermektedir.  Ancak verilen desteklerin amacına ulaşmadığı gözlenmektedir.

- Sivil toplum kuruluşları organize olarak değişimin ve dönüşümün ana aktörleri olan KOBİ’lere yol göstermeli ve destekleyici olmalıdır.

- Devletçe sağlanan destekler, bilişim alanında yerli ve milli değer üretimini özendirecek biçimde organize edilmelidir.

KOBİ'ler için dijital dönüşümün önemi büyüyor

KOBİ'ler dijitalleşmenin ve bu sürecin getirdiği avantajları tecrübe ettikçe teknoloji alanına yapılan yatırımlar ve beklentiler her geçen gün artıyor. Ülkemiz ciddi ölçüde bir jeopolitik baskı sürecinden geçiyor ve ekonomimiz bundan çok yara alıyor. KOBİ’ler, bir yandan hiç sonu gelmeyen ekonomik krizlerle boğuşuyor, küresel rekabetle baş etmeye çabalıyorlar, diğer yandan rekabetle başa çıkmaya çalışıyorlar. Ancak oldukça yalnız ve çaresizler…

- 3,5 milyon KOBİ’miz var.

- Ekonomimizin %90’ından fazlasını oluşturuyorlar.

Sorunlar;

- Finansmana erişim,

- Yeni teknolojilere uyum sağlama,

- Yenilikçilik ve kurumsallaşma…

alanlarında yaşanıyor.

Ülkemizdeki KOBİ’lerin işgücü verimlilik ve rekabetçilik düzeyinin birçok Avrupa ülkesinden daha düşük olmasının arkasında bu ve benzeri sebepler yatıyor. Böylece bir türlü değişim ve dönüşüm oluşamıyor. KOBİ’lerin sayısal alt yapısının dönüştürülmesine artı destek ve öncelikler sağlamak gerekmektedir. Geleneksel iş yapma şekillerini değiştiren bir KOBİ yapısının oluşması ve daha fazla teknoloji yatırımı yapılması çok önemlidir. 2017-2020 yılları arasında teknoloji yatırımı yapan (Yüzde 32,4) KOBİ’lerin gerçekleştirdikleri dijital yatırımlarda yüzde 59,6 ile internet sitesi, yüzde 59 ile de şirket donanımları ilk iki sırada yer aldı. Teknolojik altyapı, sosyal medya, siber güvenlik ve bilgi güvenliğine yönelik yatırımlar yüzde 50’nin üzerinde şirket tarafından hayata geçirilirken, e-ticaret, kurumsal kaynak planlaması (ERP) ve müşteri ilişkileri yatırımları (CRM) yüzde 50 ortalamasının altında kaldı. Bilgi teknolojileri personeli bulundurmayan ve bu alanda dışarıdan hizmet almayan şirketlerin oranının yüzde 50,2 olduğu görüldü. Şirketlerin dijital dönüşüm süreçlerinde zayıf kaldığı alanlardan bir diğerinin ise dijital pazarlama olduğu ortaya çıktı.  KOBİ’lerin yüzde 56,3’ü dijital pazarlama alanında personel bulundurmadıklarını ve dışarıdan hizmet almadıklarını ifade etti.

 Araştırmada, KOBİ’lerin bu alandaki bilgi ve farkındalık düzeylerinin geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekildi. Güvenlik yatırımları KOBİ’ler için tartışmasız en kritik konulardan biri olmaya devam ediyor.

Ancak ve ancak paydaşların işbirliği, koordinasyon ve KOBİ’lerin motivasyonu tam olarak oluşabilirse;  KOBİ'lerin itici gücü bilişim, Türk ekonomisinin gerçek itici gücü de KOBİ'ler olacaktır…”

diyerek söyleyişiyi sonlandırdı.

TBD Genel Başkanı Rahmi Aktepe’nin açılış konuşmasından ve söyleşimizden derlediklerim özetle bunlar...