Rakamlarla kararlar arasındaki fay hatları...
Bu Perşembe; “Merkez Günü”. TCMB olağan Para Politikası Kurulu gerçekleşecek. Merkez Bankası, ülkenin en önemli bankasıdır. Para ve kur politikasını yönetir. Finansal istikrar, fiyat istikrarı, banknotların basımının karar mekanizmasıdır; yani önemli parasal kararların merkezidir.
PPK (Para Politikası Kurulu) ise, Merkez’in sesidir. Düzenli toplanır. Stratejileri belirler. Liramızın iç ve dış değerini koruma tedbirleri geliştirir. İşte bu kurul perşembe günü bir araya gelecek. Ve yeni bir faiz kararı alacak. Beklenti faizin düşmesi yönünde.
POLİTİKA FAİZİ %8’E İNERSE…
Yüzde 9 olan politika faizi %8’e indiğinde ne olur? Normalde bir ülkede faiz oranlarının değişmesi para birimlerine de etki eder. Faiz oranlarındaki düşüş; beklenen ve istenen bir şeydir, Faiz oranlarının düşmesi, genellikle ekonomik büyümeyi ve yatırımı teşvik etmek için kullanılan bir araçtır.
Gelin görün ki, bizdeki faiz düşüşü sadece düşüş olarak kalacak. Çünkü piyasa faizi %20-30 bandında hareket ediyor. O halde akla, daha önce defalarca sorduğumuz soru geliyor; eğer bu faiz indirimi piyasadaki faizleri indiremiyorsa, kuru tahrik etmenin, KKM maliyetini arttırmanın ne gereği var?
İKİ SORU İKİ CEVAP
Düşük faizin enflasyon etkisi var mıdır?
Olmaz olur mu? Özellikle de enflasyonun yüksek olduğu ortamda. Faizi her düşürdüğünde daha fazla tüket demiş olursun. Talebi ertelemezsin. Bir an önce alman gerekenleri yığmaya çalışırsın. Zira 10 bin TL olan bilgisayarın 30 bin TL’ye yol almaya başlamıştır bile. En temel ihtiyaçların listede hızla ilerler.
Faiz kararları beklenen etkiyi yaratmaktan neden uzaklaşır?
Enflasyon ve piyasa faizleri ile politika faizi arasındaki ilişki kopuk olmaya başladığında; faiz indiriminin yerel para birimi üzerinde bir baskı oluşturması beklenmez.
NOT
PATLAK TOP BİR TOP İŞE YARAMAZ
Bizde kopan rakamlar arası ilişkiler, alınan ekonomik kararların elle tutulan çizgilerini oluşturuyor. Balon da yaratabilirsiniz. Patlak bir top da… Ancak patlak top işe yaramaz.
Bizdeki kararlar bir işe yaramadığı gibi anlamını yitirdi. Anlam yitirmek; kritik karar verme süreçlerini çürütür. Risk yönetimi yapılamaz hale gelir. Problem çözme yetisi kaybedilir. Kriz yönetimi ve stratejik planlama yapılamaz.
Faiz kararı alırsınız; amaç fiyat istikrarını sağlamaktır, ekonomiye kaynak yaratacak aktivitelerin önünü açacak sekmeyi sağlamaktır. Ancak top sekmez. Patlamıştır çünkü. Sahi, patlak top ne işe yarar?