Piyasalarda domino etkisi ağır basıyor

Zeynep Aktaş
Zeynep Aktaş

Piyasalarda domino etkisi görülüyor. Japonya'da yaşanan sert satışlar, carry trade kaynaklı satışları tetikledi. Endeks üzerinde ağırlığı yüksek hisselerde yaşanan düşüşlerin robot emirleri harekete geçirmesi satışları artırırken domino etkisine yol açtı.

Japonya Merkez Bankasının erken faiz artışına gitmesi ile borsadalarda başlayan sert satış dalgası domino etkisine sebep oldu. Günün açılısında Nikkei %12,4 düşüşle 1987’den bu yana en sert gerilemelerinden birini yaşadı.

Sert düşüş dalgası

Bir süredir satış baskısı altında olan BIST 100 Endeksi dalgalanmadan etkilendi ve güne yüzde 7 aşağıdan başladı. Düşüşün bu kadar sert yaşanmasının nedeni carry trade etkisinden kaynaklanıyor. Japonya’da endeks üzerinde ağırlığı yüksek hisselerde yaşanan düşüşler robot emirleri tetikledi. Pozisyonların kapatılmaya başlanması diğer borsalara da yansıdı.

Satış baskısını artıran nedenler

BIST 100 Endeksi’nde yaşanan sert satışlar, var olan satış dalgasından yararlanmak isteyen büyük pozisyonların hareketinden kaynaklanıyor. Öte yandan daha düşük fiyatlardan alım yapmak isteyenlerin yeni pozisyonları da piyasalar üzerinde etkili oldu.

Yatırımcı nasıl hareket etmeli?

Piyasaların genel dinamikleri domino etkilerinin pozisyon kaynaklı olduğunu gösteriyor. Pozisyonların kapatılması beraberinde sakinleşmeyi getirecektir. Bireysel yatırımcıların paniklememesi uzun vadeli ortalamalardan hisseleri takip etmeleri ve yaşanan düşüşleri fırsata çevirmeleri, uzun vade menfaat sağlamalarına olanak tanıyacaktır.

PİYASALARIN NABZI

BORSADA YATIRIMCILARIN RADARINDA HANGİ HİSSELER VAR?

YÜKSELİŞTEKİLER

■ Logo Yazılım (#LOGO): Bir haftada %3 yükselirken yılbaşından bu yana getirisi %58 oldu.
■ Osmanlı Menkul (#OSMEN): Haftalık %28 prim yaptı. Yılbaşından bu yana getirisi %75 oldu.
■ Senkron Güvenlik (#SNKRN) Haftalık %22 ve yılbaşından bu yana getirisi %156 oldu. Atlantis Y. Holding(#ATSYH)
■Haftalık %44 ve yılbaşından bu yana %84 yükseldi.
■ Kuzey Boru(#KBORU) Haftalık %0,94 ve yılbaşından bu yana %130 oldu

DÜŞÜŞTEKİLER

■ Kuştur Kuşadası Turizm(#KSTUR) Haftalık yüzde 15 düşerken aylık %38 geriledi.
■Merit Turizm(#MERIT) Haftalık yüzde 8,49 düşerken aylık %32 geriledi.
■ Ak Enerji(#AKENR) Haftalık yüzde 8 düşerken aylık %19,22 geriledi.
■Margün Enerji(#MAGEN) Haftalık yüzde 1,34 düşerken aylık %11 geriledi.
■ Çelebi(#CLEBI) Haftalık yüzde 3,36 düşerken aylık %14,90 geriledi.

NE OLDU?

■ TÜFE Temmuz’da bir önceki aya göre yüzde 3,23 arttı.
■ Euro Bölgesi’nde yatırımcı güveni son 7 ayın en düşük seviyesine indi.
■Hububat ihracatı ilk 7 ayda 6,8 milyar dolar oldu.
Otomotiv ihracatı Temmuz’da %15 artarak 3,1 milyar dolar oldu.
■ Yabancılar 1,36 milyar dolarlık tahvil aldı.

NE OLACAK?

■ Küresel piyasalardaki gelişmeler izlenecek.
■ Avustralya faiz kararı açıklanacak.
■ Almanya fabrika siparişleri açıklanacak.
■ Euro Bölgesi perakende satış verileri izlenecek.
■ Reel Efektif Döviz kuru verisi açıklanacak.

ZEYNEP'E SOR

FAALİYET GELİRİ Mİ, NET KÄR MI?

Faaliyet geliri; faaliyet ve yönetim performansı, karşılaştırabilme, değerlendirme, stratejik kararlar. Kapsam dışında kalma, mali durum eksikliği, nakit akışı.

Net kâr; Gerçek kârlılık, mali yapı, yatırımcı güveni, temettü dağıtımı. Tek seferlik gelir gider riski, muhasebe politikaları, karmaşıklık, zamanlama, manipülasyon riski.

Geçen yıl gelir ve kârı düştü. Bu yılın ilk çeyreğinde zarar açıkladı. Mali performans artmalı

İyi çıkıyor diye İş GMYO hissesinden aldım. Benden sonra düşmeye başladı. Arada çıkar gibi yapıyor ama yine aşağı düşüyor. Hisse hakkındaki yorumunuzu öğrenebilir miyim?/Hikmet Atlas

Hikmet, İş GMYO hissesi Kasım 2019’dan bu yana yukarı yönlü harekette bulunsa da arada geniş zaman aralıklarında yatay ya da düşen bir eğilimle dalgalandığı gözlenmekte. Bu da güçlü ve hızlı çıkış bekleyen yatırımcılar açsından yetersiz görülmekte. Tüm bunlara rağmen hissenin yukarı yönlü bir ivmeye sahip olduğunun notunu düşmek gerekiyor. Son güçlü atağını ise 2022 yılında gerçekleştirdi. Yaşanan çıkışın ardından Ağustos 2022’de en yüksek 21,40 TL’yi test etti. Sonrasında ise satıcılı bir piyasa oluştu. Ekim 2023’te bir ara 25,98 TL’ye çıktıysa da devamını getiremedi.Gelen satışlarla tekrar yönünü aşağı çevirirken şimdilerde 15,40 TL seviyelerinde işlem görüyor. Hissenin arzu edilen enerjiyi toplayamamasında mali performansındaki zayıf seyrin etkisi hissediliyor. Geçtiğimiz yıl hem gelirini hem de kârını düşürdü. Açıkladığı 2024 ilk çeyrek mali tablolarda satışlarında artış gözlense de kâr noktasında zayıf seyir devam etti. Dönem sonunda ise zarar açıkladı. Mevcut mali yapı hisse üzerinde ister istemez belli bir basıncın oluşmasına sebep oluyor. İş GMYO’nun yükselen eğilimini sürdürebilmesi için gelir ve kârdaki büyümesi sürdürmesi önemli.

Satışları düştü, dönem sonunda zarar yazdı. Gelirleri artırıp kâra dönmesi alıcıları güçlendirir

Konya Çimento'nun geleceği hakkında ne düşünüyorsunuz? Tekrar zirvesini test eder mi?/Bilge Küçük

Bilge, çimento sektörü inşaat üretimiyle yakından alakalıdır. Kuşkusuz inşaat piyasası da konut talebine göre üretimini artırır. Sıkı para politikası konut ihtiyacı olanların krediye ulaşmasını zorlaştırırken alımlar da ister istemez ötelendi. Deprem bölgesi dışında konut üretiminde belirgin bir düşüş yaşandı. Türkiye genelinde konut satışları haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre %5,2 azaldı. İpotekli konut satışlarında ise bu düşüş %49,4 seviyesine kadar çıktı. Bununla birlikte sıkılaştırma politikalarında gevşemeye gidilmeye başlanması satışları olumlu etkileyecek. Gelişmelerden olumsuz etkilenen Konya Çimento, 2024’ün ilk çeyreğinde satışları %4 düşürürken giderlerindeki artış devam etti. Bunun neticesinde de dönem sonunda zarar yazdı. Hissenin fiyatı ise Mart 2020’de gördüğü en düşük seviye olan 150 TL’nin ardından yükseldi. Geçtiğimiz mayıs ayında en yüksek 12.330 TL’yi test etti. Ardından ise kâr satışlarının etkisiyle geriledi. Düşüş, 6.950 TL’ye kadar inse de yükseliş kanalı içinde düzeltme boyutunda duruyor. Şirketin ilerleyen süreçte artan satışlarla birlikte kârlı yapıya dönebilmesi, alıcıların piyasaya daha güçlü gelmesini sağlayacak.

YATIRIM FONLARI

Risk değeri 1 olan 15 yatırım fonu ortalama yüzde 53 kazandırdı. Fonların genel olarak yıllık getirileri %52,33 ile %54,08 arasında değişiyor. Bu fonlar arasında en yüksek bir aylık getiriyi %4,41 ile Atlas Portföy Fon elde etti. Yılbaşından bu yana yatırımcı sayısında en büyük artışı %3.172 ile Nurol Para Piyasası Fonu gösterdi. En yüksek portföy değeri ise 44.629 milyon TL ile Ak Üçüncü Para Piyasası Fonu’na ait.

EMEKLİLİK FONLARI

Risk değeri 1 olan emeklilik fonları, jeopolitik risklerin arttığı dönemlerde daha fazla öne çıkıyor. Bu emeklilik fonlarına yatırımcı ilgisinin değişkenlik gösterdiği gözleniyor. Örneğin, AgeSA Hayat ve Emeklilik İkinci Para Piyasası EYF, yılbaşından itibaren %33,01 getiri sağlarken, son bir yılda %54,59 getiri elde etti. Yatırımcı sayısı yılbaşından bu yana yüzde 11,90 arttı. Axa Hayat ve Emeklilik Para Piyasası EYF ise %32,68 yılbaşından itibaren getiri ile dikkat çekiyor. Toplam portföy değerine baktığımızda, Allianz Hayat Emeklilik Para Piyasası EYF, 14,831 milyon TL ile en yüksek portföy değerine sahip olup, yılbaşından bu yana yatırımcı sayısında %47,85 artış gösterdi. Garanti Emeklilik Hayat Para Piyasası EYF, yılbaşından bu yana %31,71 getiri ve son bir yılda %51,82 getiri sağlayarak dikkat çeken fonlar arasında yer alıyor. MetLife Emeklilik ve Hayat Para Piyasası EYF ise yatırımcı sayısında düşüş yaşamasına rağmen %52,77 yıllık getiri ile performansını sürdürüyor.

DÖVİZ PİYASASI

Dolar Kuru ve Euro’nun Seyri

Artan jeopolitik risklerle birlikte dolar kuru ve euro yönünü yukarı doğru çevirdi. Dolar kuru 33,33 seviyesinde bulunurken euro 36,54 seviyesinde bulunuyor. Güvenli liman olma özelliğini taşıyan enstrümanlar risklerin artması ile daha fazla ön plana çıkabilir. Ancak hareketin zayıf seyri korunuyor.

TAHVİL

Oyak Yatırım, %60,16 yıllık bileşik faizden bono ihraç etti

Oyak Yatırım, nitelikli yatırımcılara 02.08.2024 vade başlangıç tarihli finansman bonosu ihraç etti. Toplam tutarı 750.000.000 TL olan bononun yıllık basit faizi %49,75, bileşik faizi ise %60,16'ya denk geliyor. 84 gün vadeli bononun vadeye isabet eden faiz oranı ise %11,44 olacak.

49,75 YILLIK FAİZ

2 Ağustos tarihli Gecelik Referans Faiz Oranı (TLREF) %51,10 seviyesinde bulunuyor. Oyak Yatırım’ın çıkardığı bononun yıllık %49,75 basit faiz oranı TLREF oranının yaklaşık 1,35 puan üzerinde bulunuyor. Şirketin önerdiği faiz oranı, piyasa koşullarıyla kıyaslandığında yatırımcısı için makul bir seçenek olarak görülebilir. Bononun vade başlangıç tarihi 02.08.2024 olurken vade tarihi 25.10.2024 olacak. Piyasada TRFOYMDE2414 ISIN kodu ile işlem görecek.

ŞİRKET PANOSU/ŞİRKET HABERLERİNDE BUGÜN ÖNEMLİ NE VAR? 

MARMARİS ALTINYUNUS

Divan Talya Otel projesinde inşaatın devamı için mahkemeden yeni bir karar gerekiyor

Marmaris Altınyunus, Divan Talya Oteli'nin yeniden yapımı ve Konferans Merkezi'nin yenilenmesi projesine ilişkin hukuki süreçle alakalı gelinen son durum hakkında bilgi verdi. Daha önce yapılan açıklamada Antalya İdare Mahkemesi'nin Uygulama İmar Planı ve buna bağlı inşaat ruhsatını iptal ettiğini duyurmuştu. Karar doğrultusunda, Muratpaşa Belediyesi inşaatı durdururken Antalya Büyükşehir Belediyesi kararın iptali için istinafa başvurdu. Yeni açıklama ile Muratpaşa Belediyesi ile Marmaris Altınyunus' yürütmenin durdurulması talebiyle istinaf yoluna başvurdu. Bu aşamada inşaatın devamı için üst mahkemenin yürütmeyi durdurma kararı vermesi gerekiyor.

ALARKO HOLDİNG

Alsim'deki paylarını kısmen ya da tamamen satmayı düşünüyor. Alternatif önerilere de açık

Alarko Holding, %99,91 bağlı ortaklığı Alsim'deki paylarını kısmen veya tamamen satışı da dahil olmak üzere, farklı alternatifleri değerlendirmek amacıyla potansiyel yatırımcılarla görüşmelere başladığını duyurdu. Bu stratejik değerlendirme süreci, şirketin portföy yönetimini optimize etme ve yatırım stratejilerini gözden geçirme amacı taşıyor. Alarko Holding'in bu girişimi uzun vadeli hedeflerine uygun olarak, Alsim'deki payının değerini maksimize etme hedefi doğrultusunda hareket etmeyi amaçladığı şeklinde yorumlanabilir. Şirket son yıllarda özellikle seracılık alanında yoğunlaşırken gerek yurt içinde gerekse yurt dışında bu yönlü önemli yatırımlarıyla dikkat çekiyor.

TRABZON LİMAN İŞLETMECİLİĞİ

Yeni bir römorkör satın aldı. Deniz operasyonlarında kapasite ve etkinliğini artıracak

Trabzon Liman İşletmeciliği, yeni bir römorkör satın aldığını duyurdu. Yeni römorkör, 24 metre uzunluğunda, 60 TBP çeki gücüne sahip olduğu ve konvansiyonel pervane sistemiyle donatıldığı ifade edildi. Açıklamada satın alma bedelinin 4.300.000 euro olduğu belirtildi. Tutar güncel kurdan yaklaşık 153,5 milyon TL'ye denk geliyor. Yeni römorkör, Trabzon Liman İşletmeciliğinin deniz operasyonlarında kapasite ve etkinliğini artırmasını sağlayacak. Açık deniz operasyonlarında yüksek çekiş gücü ve güvenilirlik sunarak, liman hizmetlerinin kalitesini yükseltmeyi amaçlıyor. Şirket ayrıca hizmet çeşitliliğini artırmış olacak.

ONCOSEM ONKOLOJİK

Kocaeli Üniversitesi hastanesi ile anlaşmaya vardı. Kemoterapi ilaç hazırlama hizmeti verecek

Oncosem Onkolojik, Kocaeli Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi ile bir sözleşme imzaladı. Anlaşma, "36 Aylık Hasta Başı Kemoterapi İlaç Hazırlama Karşılığı Robotik/Otomatik Merkezi Kemoterapi İlaç Hazırlama Hizmet Alımı" başlığını taşıyor. Sözleşmenin toplam tutarı 77.440.02 TL olarak açıklandı. Anlaşma, hastane için ileri teknolojiye dayalı kemoterapi ilaç hazırlama hizmetlerinin sağlanmasını amaçlıyor. Şirket, robotik ve otomatik sistemler kullanarak, kemoterapi ilaçlarının hazırlanmasında hassasiyet ve güvenilirlik sunarak, hasta bakımında daha etkin hizmet sağlamayı hedefliyor.

SAY YENİLENEBİLİR ENERJİ

Yurt dışı gelirlerini büyütmeyi amaçlıyor. Çin'e ürün sevk edecek. Teslimatlar üçüncü çeyrekte

Say Yenilenebilir Enerji, rüzgar enerjisi endüstrisi ve diğer faaliyet alanlarındaki satış ve pazarlama çalışmalarını kesintisiz sürdürdüğünü belirtti. Bu kapsamda, Chengxi Shipyard ünvanlı müşterisiyle yaptığı görüşmeler sonucunda anlaşmaya vardığını duyurdu. Anlaşma kapsamında üretilecek ürünler Çin'e sevk edilecek. Teklifin toplam tutarı 858.223 euro olduğu belirtildi. Tutar güncel kurdan 30,6 milyon TL'ye denk geliyor. Teslimatlar yılının üçüncü çeyreği içerisinde tamamlanacak. Şirket Çin gibi bir pazarında faaliyet yürüterek tanınırlığını artırmayı hedefliyor. Gerçekleştirilen iş birliği ile ürün ve hizmet kalitesine olan güveni artırmayı amaçlıyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar