Özel onaylı verilen beyannameler ve vergisel yaptırımları

Yusuf Cihad DEMET

Vergi Müfettişi

Mükelleflerin beyannamelerini veren meslek mensupları ve vergi incelemelerini yürüten inceleme elemanları tarafından çokça karşılaşılan, elektronik ortamda hazır butonlar işaretlenerek verildiği için de belki de üzerine fazla düşünülmeyen ve en önemlisi de vergi camiasının kısaltmalarına aşina olduğu bir konuyu kaleme almak, özet halinde sizlerle paylaşmak istedik.

Bugünkü köşe yazımızın konusu; “DZT”, “KSS”, “KSS DZT”, “PIS KSS DZT”

Yazımızı, Ekim/2024 vergilendirme dönemine ilişkin verilmesi gereken Katma Değer Vergisi (KDV) beyannamesi üzerinden anlatarak bu kısaltmaların hangi hallerde karşımıza çıkacağını ve vergisel yaptırımlarını birlikte ele alalım.

GİRİŞ

Bilindiği üzere Ekim/2024 vergilendirme dönemine ilişkin KDV beyannamesinin en geç takip eden vergilendirme döneminin (Kasım) 28. gününe kadar verilmesi ve beyanname üzerine tahakkuk edecek verginin yine bu tarihe kadar ödenmesi gerekmektedir. Bu tarihler aralığında mükellefin verdiği KDV beyannamesi, kanuni süresi içinde verilen beyanname olmaktadır.

Bunun yanı sıra, kanuni süresinde verilen beyannameler kanuni süresi içinde ya da kanuni süresi geçtikten sonra düzeltme beyannamesi ile düzeltilebilecek olup kanuni süresinde verilen beyannameler ile kanuni süresinde hiç verilmeyen beyannameler kanuni süre geçtikten sonra ayrıca pişmanlık talepli olarak da verilebilmektedir.

Şimdi, her bir ihtimali kendi özel kısaltması ile inceleyerek vergisel sonuçlarına bakalım.

Düzeltme Beyannamesi (DZT)

Kanuni süresi içinde verilen (Örneğin; 14 Kasım 2024) beyannamenin yine kanuni süresi içerisinde düzeltilmesini (Örneğin; 26 Kasım 2024) ifade etmektedir. Böyle bir durumda verilecek ikinci beyanname sadece “DZT” ismiyle karşımıza çıkmaktadır. Geç tahakkuk eden bir vergi söz konusu olmadığından da vergi ziyaı cezası gündeme gelmeyecektir.

“DZT” onayı ile verilen ikinci beyannamede, ilk beyana nazaran matrah azaltıcı bir durum varsa; mükellef tarafından vergi dairesine haklı bir neden gösterilmediği takdirde mükellef vergi incelemesine sevk edilecektir.

Kanuni Süresinden Sonra Verilen Beyanname (KSS)

Kanuni süresi içinde (1-28 Kasım 2024 aralığında) hiç verilmeyen beyannamenin kanuni süresi geçtikten sonra (Örneğin; 30 Kasım 2024) ilk kez verilmesini ifade etmektedir. Bunun sonucu olarak da vergi geç tahakkuk ettiği için vergi incelemesi ya da takdire sevkten önce beyanname verilmiş ise geç tahakkuk eden verginin %50’si oranında, aksi durumda ise 1 katı kadar vergi ziyaı cezası ile gecikme ile beyannamenin durumuna göre iki kat birinci derece usulsüzlük cezası ya da özel usulsüzlük cezası gündeme gelecektir.

Kanuni Süresinden Sonra Verilen Düzeltme Beyannameleri (KSS DZT)

Kanuni süresi içinde verilen (Örneğin; 14 Kasım 2024) beyannamenin kanuni süresi geçtikten sonra düzeltilmesini (Örneğin; 30 Kasım 2024) ifade etmektedir. Böyle bir durumda verilecek ikinci beyanname “KSS DZT” ismiyle karşımıza çıkmaktadır.

Kanuni süre geçtikten sonra verilen düzeltme beyannamesinde matrah artırıcı bir durum varsa; geç tahakkuk eden verginin %50’si oranında, aksi durumda ise 1 katı kadar vergi ziyaı cezası ile gecikme ile beyannamenin durumuna göre iki kat birinci derece usulsüzlük cezası ya da özel usulsüzlük cezası gündeme gelecektir.

“KSS DZT” onayı ile kanuni süresinden sonra verilen ikinci beyannamede matrah azaltıcı bir durum varsa; mükellef tarafından vergi dairesine haklı bir neden gösterilmediği takdirde mükellef vergi incelemesine sevk edilecektir.

Kanuni Süresinden Sonra Verilen Pişmanlık Talepli Düzeltme Beyannameleri (PIS KSS DZT)

Mükellef ister kanuni süresinde verdiği beyanını kanuni süresinden sonra düzeltsin, isterse de kanuni süresinde hiç vermediği beyanını kanuni süresi geçtikten sonra versin bu beyannameler pişmanlık talepli olarak da verilebilmektedir.

Pişmanlık talepli beyanname verebilmek için ortada vergi ziyaı olmalı. Vergi ziyaı olan hususlarda da pişmanlık talepli verilen düzeltme beyannameleri üzerine vergi ziyaı cezası yerine pişmanlık zammı uygulanmaktadır.

Mükellefler, pişmanlık ve ıslah müessesesinin şartlarını sağlıyorlarsa bu şekilde verecekleri beyannameler geçerli olacak, şartları sağlamayan mükelleflerin bu şekilde verdikleri beyannameler ise kanuni süresinden sonra verilmiş beyanname kabul edilecek ve %50 vergi ziyaı cezası ile beyannamenin durumuna göre iki kat birinci derece usulsüzlük cezası ya da özel usulsüzlük cezası gündeme gelecektir.