Otomatik BES'ten cayanlar yeniden girebilir mi?
4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe giren otomatik katılıma ilişkin hükümleri uyarınca, işverenler çalışanlarını Otomatik Katılım Sistemi’ne (OKS) dahil etmekle yükümlü tutulmuştu.
Bu çerçevede işverenler çalışanlarının, özel sektör için prime esas kazançlarının, kamu için ise emeklilik keseneğine esas aylığın en az %3’ünü sisteme aktaracaklardır.
OKS, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ya da mavi kart sahibi olan, 45 yaşını doldurmamış, kamuda veya özel sektörde bir işverene bağlı olarak ücretli çalışanları (5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/a ve 4/c maddeleri kapsamındaki çalışanlar ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20’nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıkların iştirakçisi olan çalışanları) kapsamaktadır.
Çalışanların 45 yaşını doldurup doldurmadığının tespitinde, emeklilik planına dahil edilmeleri gereken takvim yılının ilk günü esas alınır. Ancak çalışanın işe giriş tarihi 27.12.2018 tarihinden önce ise; ilgili çalışanın yaş hesabı 01.01.2017 tarihine göre yapılır.
Otomatik katılım sistemine ilk girişinizde bir defaya mahsus olmak üzere, başlangıç döneminin bitimini takip eden hesap döneminde başlangıç devlet katkısı olarak 1.000 TL ilave devlet katkısı hesaba kaydedilmektedir. Otomatik katılım devlet katkısı hesabın kayıtlı bu tutarların;
✓ Sistemde en az 3 yıl kalınması halinde % 15’ine,
✓ Sistemde en az 6 yıl kalınması halinde % 35’ine,
✓ Sistemde en az 10 yıl kalınması halinde % 60’ına,
✓ Sigortalının emekli olması, vefat etmesi ya da maluliyeti halinde %100’üne,
hak kazanılmaktadır.
Çalışanlar bu sistemde diledilediği kadar kalma hakkına sahiptir
Çalışan, başlangıç döneminde iki içinde cayma hakkını kullanabilir. Başlangıç döneminden sonra da çalışan dilediği zaman sistemden ayrılabilir. Cayma talebi, çalışan tarafından posta yoluyla veya güvenli elektronik iletişim araçlarıyla ilgili emeklilik sözleşmesi hükümlerine göre işverene veya şirkete bildirilir. Cayma bildiriminin ulaşmasını müteakip on iş günü içinde ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte çalışana iade edilir.
Cayma hakkını kullanmış olan çalışan, talep etmesi halinde, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde sisteme dâhil edilir. Daha önce işverenleri tarafından otomatik katılım sistemi kapsamında bireysel emeklilik planına dahil edilmiş ancak cayma veya ayrılma hakkını kullanmış olan çalışanlar, Bakanlığın belirleyeceği esaslar dahilinde 3 yıl içinde bir defalığına otomatik olarak emeklilik planına tekrar dahil edilir. Bakanlık bu süreyi 1 yıla kadar azaltmaya ve 5 yıla kadar artırmaya yetkilidir.
2018 yılında yapılan düzenleme ile birlikte cayma hakkını kullanan çalışanların sisteme tekrar dahil edilmesi gerekmekteydi. Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasını içeren Cumhurbaşkanı Kararı 2018 yılında Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti.
2018 yılında yapılan düzenleme ile birlikte 3 yıl içinde bir defalığına olacak şekilde cayma hakkını kullanan çalışanların sisteme tekrar dahil edilmesi gerekmekteydi. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 23.10.2019 tarihli ve 425871 sayılı Bakanlık Onayı ile işverenleri tarafından emeklilik planına dahil edilmiş ancak cayma veya ayrılma hakkını kullanmış olan çalışanların bir defalığına otomatik olarak emeklilik planına tekrar dahil edilme süresinin 4 yıl olarak yeniden belirlenmesi karar altına alınmıştı.
Sigortacılık Ve Özel Emeklilik Düzenleme Ve Denetleme Kurulu 02.10.2020 Tarih ve 32 Sayılı Karara istinaden 2017 yılında cayma hakkını kullananların yeniden kapsama alınma tarihini beş yıl olarak belirlediğinden cayma hakkını kullananların sisteme giriş tarihi 2022 olacaktır.