Örnek proje; lavanta üretimi ve yaratılan katma değer…

Meslektaşım ve sarı-kırmızı renktaşım, üyesi olmaktan onur duyduğum Makine Mühendisleri Odası İstanbul şubesi yönetim kurulu sekreter üyesi Cemal Ahmet Akçakaya ve Eşi Şebnem hanımın davetlisi olarak Tekirdağ Yazır Beldesi’nde konuşlanan “Lavende Bahçesi gezisi ve Lavanta Hasadı Şenliği”ne katıldım.

Ahmet Akçakaya daveti “Lavanta aşığı bir çiftin 2019 yılında oluşturduğu, iç mimar dokunuşlarıyla her yıl yeni dekorlarla karşınıza çıkan bu muhteşem lavanta bahçesinde birbirinden güzel fotoğraflar çekecek, yöreye özgü yorgunluğunuzu ve İstanbul’un stresini atacaksınız.” sözleriyle yapmıştı.

Ahmet beyden lavantayı, üretimini ve prosesle elde edilen ürünleri ve markalaşma ve pazarlama süreçlerini, nihayetinde hedeflerini anlatmasını rica ettim.

Lavanta, koşullar uygun olduğu sürece 20 yıla kadar yaşayabilen çok yıllık bir bitkidir.

Ekiminin ikinci yılından itibaren verim elde edilmeye başlanıyor. Ortalama 60 cm yüksekliğinde olan, güzel, yarı çalımsı, aromatik çiçekli bir bitkidir. Yüksek miktarda uçucu yağ içeren mor renkli çiçekler üretir. Lavanta esansiyel yağı dünya çapında tanınan saygın bir üründür. İlaç ve kozmetik sanayisinde önemli bir yere sahip, ekonomik değeri yüksek lavanta/lavandinden elde edilen uçucu yağ, üretici için önemli bir gelir kaynağı olma özelliği taşıyor. lavanta yağı, tıbbi aromatik bitkiler arasında dünyanın en önemli uçucu yağ bitkisi olarak biliniyor.

Kayda değer antiseptik ve antimikrobiyal etkisi, toksisitesi çok düşük olan esansiyel yağı üretir. Lavanta, ortalama çoğu ortamlarda yetişebilen ve ürettiği ürün ile farklı endüstrileri (eczacılık, parfüm, kozmetik, sabun ve deterjanlar, yiyecek vb.) hedef alabilen bir bitkidir.

Lavanta hasadı önceleri el emeğiyle yapılırken son yıllarda traktöre monteli aparatla yapılmakta.

Bizim lavanta üretim ve Rue Lavande bahçesi projemize gelirsek: Eşim Şebnem hanım liseyi Saint Michel’ den sonra Işık Üniversitesi İç Mimarlık mezunu. İkimizde Tekirdağlıyız köylerimiz çok yakın. Babalarımız mesleklerinin dışında yöremizde ayçiçeği, buğday üretiyorlar. İki yıl önce kaybettiğimiz rahmetli babam Ali Münip Akçakaya bölgemizde kooperatifleşmeye önem veren kişiliği vardı. Uzun yıllar Tekirdağ Ziraat Odası Başkanlığı’nı yaparken bölgede geliştirilen “Önder Çiftçi Projesi” Kurucu Başkanı idi.

Kendisine eşimle birlikte Fransa ve Bulgaristan’ın öncülüğünü yaptığı yurdumuzda da Isparta ve yöresinde üretilen lavantanın burada üretimi ile elde edeceğimiz ürüne uygulayacağımız prosesle yurtiçi ve yurtdışı pazara çıkarak ile farklı değer yaratacağımızı, lavanta bahçemizi doğa dostu, lavanta severler ve fotoğraf tutkunlarına açarak projemizin Tekirdağ’ımızda agro turizm rotalı amaçlıda olacağını heyecanla anlattık.

Projemizi beğenen rahmetli babam Yazır bölgesindeki tarlayı bize tahsisi etti…

2019 yılında projemizin yol haritasını belirleyerek ilk etapta lavantanın tıbbi medikal alanında tercih edilen türü Angustifolia cinsi lavantaları tarlamızda yetiştirme kararını aldık.

2020 yılının Ocak ayında Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nde Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalında Isı Proses Programı’nda doktoraya başvurdum ve sınavları da geçip kabul aldım.

Doktora Tezi olarak ta “Lavanta Distilasyon İşleminde Soğutma Sisteminde Harcanan Enerjide İyileştirme” konusunu aldım. Bu süreçte edindiğim bilgiler ve yurtdışı gezilerimizde endüstriyel işlemlerde gördüklerimizi de uygulayarak hiçbir katkı olmaksızın Lavanta yağımızı buhar distilasyonu ile elde ettikten sonra tüketiciye ulaştırmanın yanı sıra lavantanın yeni ürünlerini de beğenilerine sunmayı başardık. En çok beğenilen ürünlerimizden biri olan 80 derecelik lavanta kolonyasını 6 denemeden sonra ancak tüketicimize sunduk.

Bunun yanında, sabun bazı kullanılmadan 4 adet uçucu yağın preslenmesi sonucu oluşan doğal lavanta sabunumuz, yine klasik mum waxlarını kullanmadığımız, soya wax ve Hindistan cevizi wax’ı ile kendi lavanta yağımızı birleştirdiğimiz lavanta mumlarımız, özellikle bu yıl bahçede beğeniye sunduğumuz paraben ve koruyucu madde içermeyen lavanta şampuanımız ve duş jelimiz ürün gamımızda bulunuyor. Hedeflerimizden biride çok şık desenli özel kumaştan lavanta keselerimiz ve Fransa’da çok popüler olan, büyük el emeği ile hazırlanan lavanta asaları ( lavender wand ) değerli kullanıcılarımızla buluşturmak. Bu markayı oluştururken en büyük hayallerimizden biri de yurtdışındaki yeni yıl zamanı, şehirlerin tarihi meydanlarında açılan “christmas market” yani yeni yıl pazarlarında yer almaktır.

Bir önemli hedefimizde Tekirdağ’daki üreticilerimizle bir kooperatif kurmak

Bu Lavanta yolculuğumuzda rahmetli babamız Ali Münip Akçakaya’nın önem verdiği kooperatifleşmeyi (Önder Çiftçi Projesi Kurucu Başkanı idi) bizde gündemimize aldık ve öncelikle Tekirdağ’daki diğer Lavanta Bahçe sahipleri ile bir araya geldik, bir birlik kurduk.

Şimdi kendileri ile birlikte en büyük hayalimiz, hedefimiz Tekirdağ’daki üreticilerimizle bir kooperatif kurmak ve Tekirdağ’ımızı kaliteli, tıbbi medikal lavanta ile özdeştirmek; lavanta yağlarını da yurtdışına ihraç etmek ve istihdamı arttırmak.

Lavande Bahçemiz ve agro turizm

İl Kültür ve Turizm Müdürümüzün desteği ile Rue Lavande adını verdiğimiz bahçemize misafirlerimize günü birlik konaklamayı hedefleyen bir dizi etkinlikler programladık.

Altın sarısı ayçiçeği tarlası ve mor lavanta tarlası arasında düğün, nişan, yaş günü gibi etkinlerin yapılacağı 250 kişilik kır bahçesi, zengin kahvaltımız, Tekirdağ’ımızın mutfağının vazgeçilmezleri köftemiz, dondurmalı peynir helvası, Lavantalı gazoz konuklarımız sunduğumuz yiyecekler sonrası hasat şenliği başlıyor…

Hasat şenliği harika bir organizasyon…

Elli davetli ellerinde bahçe makasıyla hasat ritüeline eşlik edildi.

Mor lavantaların fon oluşturduğu Şebnem hanımın elleriyle düzenlediği salıncak, kanepe ve takların oluşturduğu dekorların önünde davetliler fotoğraf ve video çekiyorlardı.

Tekirdağ köfteli öğle yemeği “MU Seramik” atölyesinin organizesi ile seramik çamuru ile kupa, tabak yapımı ve boyaması… Gitar ve keman dinletisiyle Peynir tabağı ile Barbare bağlarından üretilen şarap ikramı ile program sona ermişti. Rue Lavande Bahçesi Tekirdağ turizm rotasının vazgeçilmezi olmuş… Rue Lavande Bahçesinde başta fotoğraf sanatçıları olmak üzere gelin, damat, nişanlı çiftler, lavantalar arasında bol bol fotoğraf çektiriyor.

Yerli ve yabancı turistler, mis kokulu bahçelerde dolaşarak vakit geçiriyorlar. Akçakaya çiftinin ülkemizin örnek alınacak projeleri arasında yer alması gerçekten çok önemli.

Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, Trakya Kalkınma Ajansı’nın, kırsa kalkınma, KOSGEB gibi ülkemizin kalkınmasında ekonomisinde ciddi destekleri olan kurumların bu tür projelere desteklerini arttıracakları inancındayım.