ORESHNİK...
"Oreshnik" kelimesi geçen hafta Rusya Lideri Putin'in yaptığı bir açıklama ile küresel gündeme girdi.
Rusça'da kabuklu yemiş anlamına gelen "Oreh" ifadesine sevimlilik katan bir ekle birleştirilmiş bu kelimenin Putin'in açıklamasındaki anlamı ise dünya açısından hiç "sevimli" değil; Çünkü Ruslar, küresel silah sistemlerini derinden sarsacak yeni bir hipersonik balistik füzeye vermişler bu ismi.
Rusya'nın ilk kez Ukrayna'nın Dinyeper bölgesindeki bir silah fabrikasını vurmak için kullandığı bu yeni üretim füzeyi Putin, "Şu anda dünyada Oreshnik füzelerine karşı koymanın bir yolu yok" diyerek tanıttı.
Rusya'nın devlet kontrolündeki basınında saldırı sonrasında çıkan haberlerde ise, Oreshnik'in "eski Sovyet sistemlerinin modernizasyonu değil, yeni Rusya'dan uzmanların çalışmalarının bir sonucu" olduğu özellikle ifade edildi. Rusya'nın, savaşta bile olsa güçlü silah sistemleri geliştirmeye devam edebilme kapasitesinin vurgulanmasıydı bu.
Rus basını tarafından Oreshnik konusunda verilen bilgiler de füzenin denge değiştirebilecek bir silah sistemi olduğunu ifade ediyor; Oreshnik saatte 12.250 km hıza erişebiliyor. Füze 5 bin km menzile ve 150 kilotonluk bir nükleer başlığı taşıyabilme kapasitesine sahip. Bu hız ve menzil, Rusya'nın İngiltere'yi 19 dakikada, Belçika'yı 14 dakikada, Almanya'yı 11 dakikada ve Polonya'yı ise sadece 8 dakikada vurabileceğini gösteriyor.
Türkiye'nin de Rusya'ya Karadeniz üzerinden çok yakın olduğu unutulmamalı elbette. Yeni füze, ABD'yi de ani Rus saldırılarına karşı daha korumasız hale getiriyor.
Putin Oreshnik üzerinden "gövde gösterisi" yaparken, Batı'yla bir nükleer çatışmayı -henüz- başlatmamak konusunda da çok dikkatli davrandı. Kremlin Sözcüsü Peskov, Oreshnik saldırısından yarım saat önce nükleer tehlikeyi azaltma merkezi özel hattı kullanılarak ABD'nin "uyarıldığını" da resmen açıkladı.
Ukrayna artık küresel bir savaş...
Putin'in Oreshnik saldırısını açıkladığı kritik konuşmasında bir başka cümle de tüm dünya açısından altı çizilerek not edildi; Rus Lider, Ukrayna'daki çatışmaların "artık küresel bir nitelik kazandığını" söyledi.
Putin bu ifade ile Ukrayna'ya karşı Rusya saflarında savaşan Kuzey Kore askerlerine, Rusya'ya İHA ve SİHA'lar sağlayan İran'a, Batı'nın tüm çağrılarına rağmen Rusya'yla stratejik ilişkisini geliştiren Çin'e, hatta Batı ambargosunu hiçe sayıp Rusya'dan petrol satın alan Hindistan'a isim vermeden atıf yapıyor.
Batı cephesi İsrail üzerinden İran'ın kolunu kanadını kırmakla meşgul; ABD'nin Rusya ve İran'ın "etkisini kırdıktan sonra" Çin'in üzerine gideceği de sır değil. Dolayısıyla buradaki en büyük soru işaretini Kuzey Kore'nin durumu oluşturuyor. Şimdi Batı basınında uzun uzun Kuzey Kore ile Rusya arasındaki bu iş birliğinin "nereye varacağı" yazılıp çiziliyor; "Rusya Kuzey Kore'ye denizaltı balistik füze teknolojisi verir mi" ya da "Moskova yönetimi Kuzey Kore'ye uzay teknolojisini açar mı" en çok sorulan sorular. Bu açıdan bakınca, Kuzey Kore'nin hedefindeki Güney Kore'nin Ukrayna savaşının ilk iki yılında gelişmiş silah teknolojisini saklayıp, tam da bugünlerde Kiev yönetimine silah sağlamaya karar vermesi şaşırtıcı değil elbette.
Türkiye'nin tutumu
Türkiye'nin Batı cephesi ile Rusya-Çin-İran-Kuzey Kore ekibi arasındaki gerginlikte nerede durduğu ise son derece açık; NATO'nun yeni Genel Sekreteri Mark Rutte pazartesi günü Türkiye'ye gelecek. Rutte göreve geldikten sonra ilk ziyaretini ABD'nin yeni seçilen Başkanı Donald Trump'a yapmıştı. Türkiye, yeni ünvanıyla yapacağı ikinci ziyareti olacak. Bu önemli bir ayrıntı.
Ayrıca Oreshnik meselesini görüşmek üzere NATO Büyükelçileri de salı günü Brüksel'de Ukrayna ile bir toplantı yapacaklar.
Türkiye resmen Rusya'ya yönelik Batı yaptırımlarına taraf değil. Ancak Rusya'nın TASS haber ajansı, Çin üretimi UnionPay sistemi üzerinden kullanılabilen Gazprombank kartlarının da Türkiye'de işlemediğini yazdı.
Rus ödeme sistemleri Batı'nın uyarıları sonucu Türkiye tarafından yasaklanınca, Ruslar da Çin'in ödeme sistemlerini kullanmaya başlamışlardı. Belli ki buna "adı konulmamış" bir yasak söz konusu.
AK Parti hükümeti açıklamalarında Rusya-Ukrayna meselesinde "dengeli" duruyor izlenimi verirken, Ankara ekonomik olarak da Batı cephesindeki yerini "sağlamlaştıran" adımlar atmaya devam ediyor belli ki...