Onca risk varken rahat davranıyoruz
Para politikasında 2018’den beri savrulma yaşıyoruz. Merkez Bankası Başkanları, Para Politikası Kurulu (PPK) üyeleri değişiyor. Son dönemde merkez bankasının görev tanımı tartışılıyor. Neoliberal merkez bankacılığından, kalkınma odaklı merkez bankacılığına geçişin sinyalleri geliyor. Geçen haftaki PPK metninde yer alan, uzun vadeli Türk Lirası (TL) kredilerinin desteklenmesi vurgusu bu açıdan değerlendirilebilir. Yüksek enflasyonla mücadeleyi, Hazine ve Maliye Bakanlığı üstlenmiş gözüküyor. TCMB’nin asli görevi fiyat istikrarıdır ifadesi, artık sadece kurumun internet sitesini süslüyor.
Merkez Bankası’na biçilen yeni rol için teorik çalışmalar yapılmış olabilir. Bu tarz değişimler için uygun zamanın ne olduğu konusu tartışılır. Tabii bunlar konuşulurken, makro iklimi, piyasa koşullarını göz ardı etmemek gerekir. Politika yapıcılar piyasalardaki sakinliğe güveniyorlar. Tasarruf sahipleriyle sürekli sohbet ediyorum. Şikâyet ediyorlar. Yüksek enflasyon ortamında tasarruflarını nasıl koruyacaklarını bilmiyorlar. Dolar kuru tutuluyor. Doların yükselmesine izin verilmediğinden, altın fiyatı artmıyor. Rusya-Ukrayna gerginliği nedeniyle güçlenen altının ons fiyatı, gram altın fiyatını destekliyor. Tansiyon yarın düşerse, altın fiyatı da gevşeyebilir. TL mevduatı tercih edenlerden duyduğum en yüksek faiz yüzde 18,5. Konut fiyatlarındaki çılgınlıktan, al-sat-kazan piyasası bitti. İkinci el araç piyasasında yaprak kımıldamıyor. Geriye hisse senetleri kalıyor. Yerli yatırımcılar da burayı artık taşıyamıyorlar.
Brent petrol fiyatında 150 doları, Fed’den dokuz faiz artışını, Avrupa Merkez Bankası’nın para politikasını düşünülenden daha hızlı sıkılaştırabileceğini, kurumlarımız risk senaryolarına dâhil etmelidir. Negatif dış gelişmelere hazırlıklı olmalıyız. Ek olarak, yerli yatırımcıya alan açmalıyız. Enflasyon karşısında kendilerini koruyabilecekleri finansal araçlar sunulmalıdır. azineHazHazine’nin çıkardığı TÜFE’ye endeksli tahvilleri bankalar kapışıyorlar. Bireysellere bir şey kalmıyor. Türkiye’de lobisi olmayan tek grup bireysel yatırımcılardır.