Ödemeler dengesinde kırılganlık sürüyor

Mayıs ayı ödemeler dengesi verileri, sermaye hareketlerinde hem yabancı hem de yerli sıcak paranın yurtiçine yönelişini yansıtıyordu. Haziran ayı verileri ise bunun sürekliliğine dair soru işaretlerine yol açtı.

Cari işlemler ayağında yapısal bir değişim olduğunu söylemek hala mümkün değil. Sermaye hareketleri tarafında mayıs ayı verileri yabancılardan sonra yerli sıcak paranın da sisteme girmeye başladığına işaret etmişti. Ama haziran ayı verileri sermaye hareketlerinde bunun devamını göremedik. 

- Cari işlemler dengesi, yaz ve turizm mevsimi etkisi ile 407 milyon dolar fazla verdi. Bu 2023 Haziran ayındaki 768 milyon dolar fazlaya göre yüzde 47 düşüş ifade ediyor.

- Turizm gelirlerindeki artış cılız bir seviyede. Haziran ayı turizm gelirleri 489 milyon dolar ve yüzde 11,4’lük artışlar 4.79 milyar dolar oldu.

- Dış ticaret açığı da geçen yıla göre 300 milyon dolar daha artarak 4.14 milyar dolar oldu. Altın ve enerji hariç dış ticarette geçen yıl 1.06 milyar dolar fazla varken bu yıl sadece 3 milyon dolarlık bir fazla var. Yani altın ve enerji hariç dış ticaret dengesinde 1 milyar dolarlık bir bozulma var.

- Yabancı kaynaklı döviz hareketlerinde Mayıs 2022’den bu yana ilk kez net çıkış gördük. Doğrudan yatırım girişi 842 milyon dolara gerilerken yabancı sıcak parada 1,47 milyar dolarlık çıkış oldu. Yabancı sıcak parada da Eylül 2022’den bu yana ilk kez çıkış yaşandı.

- Yabancıların Mayıs’ta 6.64 milyar doları bulan tahvil alımları Haziran’da 925 milyon dolara düştü. Buna karşın hisse senedinde 1.37 milyar dolarlık, mevduatta 1.03 milyar dolarlık yabancı çıkışı oldu.

- Yerli sıcak parada Mayıs’ta 3.42 milyar dolarlık giriş olmuşken, Haziran’da 3.54 milyar dolar çıkış gerçekleşti. Yerleşikler 395 milyon dolarlık da doğrudan dış yatırım gerçekleştirdiler.

- Buna rağmen yerleşiklerin yurtiçine getirdiği net döviz miktarı 698 milyon dolar oldu. Yerli sıcak parada çıkış olurken net girişin artı olmasını dışarıdan alınan 3.82 milyar dolarlık yabancı kredi sağladı. Bu kredinin 3.43 milyar dolar ile büyük bölümü uzun vadeli kredilerden oluştu.

- Büyük ölçüde yerli sıcak paradan oluşan kaynağı belirsiz döviz girişi de Mayıs’ta 4.26 milyar dolarken Haziran’da 775 milyon dolara geriledi.

Veriler cari işlemlerde yapısal bir değişiklik olmadığını, sermaye hareketlerinde ise istikrarlı ve güven verici dengenin hala oluşmadığını gösteriyor. Carry trade üzerine kurulu bir kaynak akımının, şu an için kurları kontrol etmeye yardımcı olsa da, sermaye hareketlerindeki kırılganlığa çözüm olmayacağı görülüyor.