NFT satışlarında vergisel durum
Ömer ŞENER
Vergi Müfettişi
NFT aslında şifreleme tabanlı kripto paradan sonra dijital dünyada ortaya çıkan yeni bir ürün. Digital varlık veya koleksiyon şeklinde de tanımlanabilir. NFT’yi kripto paradan ayıran ve özel yapan durum; bir dijital sanat parçası veya müzik dosyası biçimini de alabilmeleridir.
Bu gelişmelerle dijital dünyada şifreli bir para ile şifreli varlık alımı yapılmaya başlanmış durumda. NFT aslında herkesi dijital dünyada tacir ya da serbest meslek erbabı yapmaya yöneltiyor ve kripto parayı yaygınlaştırıyor. Böylelikle bu durum kripto parayı biraz daha yasal kabule zorluyor. Bu işlerlik alanı vergisel durumları beraberinde getiriyor. Bunlardan bazıları: NFT platform sahibinin satışlarda bir defaya mahsus hesap açanlardan tahsil edilen para, NFT’yi oluşturan kişinin satış kazancı, NFT’nin ilk satışından sonra el değiştirmelerde oluşan NFT sahibine ait komisyon geliri ya da oluşturulan NFT’leri çekiliş ile satmak.
NFT platform sahibinin satışlarda bir defaya mahsus hesap açanlardan tahsil ettiği para, ticari faaliyet sonucunda elde edilen ticari kazançtır. (NFT satış platformlarında bu tarih itibariyle en ucuz hesap açılış bedeli 40 ABD doları civarı)
NFT’yi oluşturan kişinin satış kazancı, serbest meslek erbabı tarafından gerçekleştiriliyorsa serbest meslek kazancıdır diğer türlü arızi kazancın konusunu oluşturur. Normal çerçevede gerçek dünyada satıldığı zaman serbest meslek kazancının konusu olan varlıklar dijitale döndüğü takdir de kazanç konusunu değiştiren değişim yaşamamaktadır. Ayrıca şifreleme durumunun gayri maddi hak oluşturduğunu savunanlar için bu durum sadece tevkifat-amortisman vb. işlemlerde değişiklik oluşturacaktır.
NFT’nin satışından sonra el değiştirmelerde meydana çıkan NFT sahibine ait komisyon gelirleri ise serbest meslek erbabının sattığı ürüne ilişkin sonradan tahsil ettiği bedelden başka bir şey değildir. Yani sonraki satışlarda ilk satış bedeline eklenen komisyon geliri, gelirin konusunu ticari kazanca çevirmeyecektir.
NFT’leri sabit veya değişken katılım bedelli ile çekiliş ile satış durumu zaten bir çekiliş olması münasebetiyle ilgili kanun gereği izne bağlıdır. Üzerinden şans oyunları vergisi alındıktan sonra kalan kazanç ticari kazancın konusunu oluşturur.
Yukarıda açıklanan hususlar gelir yönünden değerlendirmelerden ibaret. Harcama yönünden ise dijital varlık satışında kripto para unsurunun ötesine geçilip bir mal teslimine dönüldüğü için KDV’nin konusu oluşmaktadır. Tacir veya serbest meslek erbabı olmayıp arızi olarak NFT yapanların satışında ise KDV doğmamaktadır.