Muhalefetin tutanağa geçirtilmesi

İbrahim YAMANER

Ticaret Başmüfettişi

Sadece genel kurul kararlarının iptali davası (Türk Ticaret Kanunu m.446 f.1) için değil bazı özel hakların tanındığı hallerde de, örneğin; 

- Şirketlerin yeniden yapılandırılmasına (birleşme, bölünme ve tür değiştirme) ilişkin kararlara karşı, 134 ilâ 190’ıncı maddelerin ihlal edildiğini düşünen ve bu karara olumlu oy vermemiş olanların iptal davası açabilmesi için bunu (TTK m.192 f.1),

- Şirketler topluluğu alanında, hâkimiyetin uygulanması ile gerçekleştirilen ve bağlı şirket bakımından açıkça anlaşılabilir haklı bir sebebi bulunmayan, birleşme, bölünme, tür değiştirme, fesih, menkul kıymet çıkarılması ve önemli esas sözleşme değişikliği gibi işlemlerde, genel kurul kararına red oyu verenlerin, hâkim teşebbüsten, zararlarının tazminini veya paylarının satın alınmasını mahkemeden isteyebilmesi için bunu (TTK m. 202 f.2),

- Sermaye Piyasası Kanunu’nun 23’üncü maddesinde belirtilen önemli nitelikteki işlemlere ilişkin genel kurul toplantısına katılıp da olumsuz oy verenlerin, paylarını halka açık ortaklığa satarak ayrılma hakkını kullanabilmesi için ve bu muhalefeti (SPK m.24 f.1, II-23.3 sayılı Önemli Nitelikteki İşlemler ve Ayrılma Hakkı Tebliği m.11),

Tutanağa geçirtmeleri şart kılınmıştır.

Hak kaybına uğranmaması için, öğreti ve yargı kararları ışığında uygulamada dikkat edilmesinde yarar görülen hususlardan bazılarına aşağıda yer verilmiştir. Bu bağlamda TTK m.446 f.1.b ve SPK m.24 f.2 de sayılan örneğin genel kurula katılmaya haksız olarak izin verilmemesi gibi haller bir kenara bırakıldığında,

- Olumsuz oy kullanma şartının sağlanamadığı hallerde dahi (oydun yoksun hisse, pay üzerinde intifa hakkı tesisi) iptal davası için muhalefetin tutanağa geçirilmesi,

- Şahsen ya da temsilci (iradi ya da kanuni) vasıtasıyla da olsa toplantıya katılınması,

- Olumsuz oy kullanıldığının açıkça belirtilmesi (el kaldırılması, sözlü olarak belirtme, pusulaya yazılması yöntemleriyle),

- Çekimser oy kullanmanın olumsuz oy kullanma anlamına gelmeyeceği ve iptal davasının dinlenemeyeceği,

- Şerh koyanın adı ve soyadının tutanağa yazılması,

- Şerh ayrı bir yazılı metin olarak verilecekse ekli olduğunun tutanakta belirtilmesi ve toplantı başkanı ile katılmışsa Bakanlık temsilcisi tarafından da imzalanması,

- Elektronik genel kurullarda şerh metninin elektronik ortamda iletilmesi ve toplantı başkanınca bunun tutanağa işlenmesi,

- Tüm kararlara muhalif kalınması hali dışında hangi karara muhalefet edildiğinin belirtilmesi,

- Olumsuz oy kullanıldığının tutanaktan anlaşılmasının iptal davası için yeterli sayılmayacağı ve muhalif kalındığının tutanağa yazdırılması (niyetin ihbarı),

- Muhalefetin toplantı başlamasından sonra ve sona ermesinden önce ve fakat her halükarda alınan karar sonrasında tutanağa yazdırılması,

hususlarına riayet edilmesi hak kayıplarının önüne geçecek ve tartışmalı alanların dışında kalınmasını sağlayacaktır.