Mücevherde 3 milyar dolarlık DİR kapısı kapandı mı?

ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross, Türkiye ile ticaret hacmini 100 milyar dolara çıkarma hedefi çerçevesinde Eylül 2019 başlarında geldiğinde, İstanbul’daki görüşmelerine Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Kamar da katıldı.

Kamar, ABD ile ticaret hacmini 100 milyar dolara çıkaracaklar arasına mücevher sektörünün alınmasından memnuniyetini dile getirip, formülünü ortaya koydu:
- ABD, “Dahilde İşleme Rejimi” (DİR) kapsamında altınını bize göndersin. Biz Türkiye’de işleyip, ABD’ye ihraç edelim. Yani, sizin altınınızı işleyip, size satalım. Bu şekilde ABD’ye mücevher ihracatımız ciddi şekilde artar.

Sektörün DİR kapsamındaki ihracatının 2018’de 1 milyar dolar düzeyinde olduğunu belirtti:
- Rusya, Suudi Arabistan, Kırgızistan, Irak ve Dubai bize hurda altınını gönderiyor. İşleyip söz konusu ülkelere ihraç ediyoruz. DİR kapsamındaki ihracatımız 2019’da 3 milyar doları buluyor.
Kamar, ABD Ticaret Bakanı Ross’a söylediği gibi, gittiği farklı ülkelere de benzeri mesajı verdi:
- Hurda altınınızı Türkiye’ye DİR kapsamında gönderin. İşleyip, üzerine işçiliğimizi koyup size satalım. Sadece işleme bedelinden vergi alınsın.

Kamar, bu davetleri yapıp, sektörün DİR kapsamındaki ihracatını artırmayı planlarken Ticaret Bakanlığı uyarıda bulundu:
- DİR kapsamında gelen altınların İstanbul Altın Borsası’ndan geçmesi gerekiyor. Ayrıca DİR kapsamında gelen altınları LBMA (London Bullion Market Association) üyesi rafinerilerde işleyin.
Kamar, bu uyarıya sektör cephesinden yaklaştı:
- Söz konusu hurda altınları borsadan geçirmek, maliyetleri kilo başına 100 dolar yukarı çeker. Ayrıca, ülkemizde LBMA üyesi sadece iki rafineri var.

Ticaret Bakanlığı, OECD’yi adres gösterdi:
- Hurda altınları İstanbul Altın Borsası’ndan geçirmeden işlemek OECD kurallarına ters düşüyor. OECD kuralına uymamız gerekiyor.

Kamar, konuyu Türkiye’ye gelen OECD heyetiyle de görüştü:
- Bize gelen kuyum hurdasıdır. Kuyum hurdasını işlemek OECD kurallarına ters düşecek iş değil. Buna terör bulaşmaz, kara para olmaz.

OECD heyeti ikna olmadı, kural aynen kaldı. Bunun üzerine Ticaret Bakanlığı 31 Aralık 2019’a kadar süre koydu:
- DİR kapsamındaki mevcut hurda altın işleme düzeni 31 Aralık 2019’da son bulacak. 1 Ocak 2020’den OECD kurallarına uyulacak.

Kamar, Mücevher İhracatçıları Birliği adına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a mektup gönderdi:
- DİR kapsamındaki hurda altın işleme uygulamasında sınırlamaya gidilirse 3 milyar dolarlık ihracatımız çok gerileyecek.

Mücevher İhracatçıları Birliği’nin düzenlediği “Jewellery Antalya” fuarındaki sohbet sırasında bu konu da gündeme geldi. Kamar, mektuplarına olumsuz yanıt aldıklarını bildirdi:
- DİR uygulaması mevcut haliyle bizim için fırsattı. Bu kapsamdaki 3 milyar dolarlık ihracat daha da yükselecekti. Şimdi bu rakama ulaşmamız zor.

Ortada OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) kuralı varken, ona ters düşecek işleme izin vermek doğru olur mu?

Markalı ihracatımız geliri kilo başına 40 bin doları buluyor

Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanvekili ve Zen Pırlanta’nın patronu Emil Güzeliş’e şirketinin ihracatını sordum, yanıtladı:

- 2019 ihracatımız 20 milyon dolara ulaştı.

Aynı soruyu Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Kamar’a da yönelttim, anlattı:
- Biz Roberto Bravo’yu tümüyle yurt dışı odaklı planlamıştık. Çoğu Rusya’da olmak üzere yurt dışında 26 mağazamız var. Ayrıca yurt dışında 300 dolayında “korner”da yer alıyoruz.

İhracatı doğrudan Roberto Bravo mağaza ve “korner”larına yaptıklarını belirtti:
- Bizim ihracatımız 9 milyon dolar düzeyinde.

Çin’de ilk mağazalarını iki hafta önce Tianjin’de açtıklarını kaydetti:
- Yakında Pekin’de de Roberto Bravo mağazası açacağız.

Kamar’a sektörün kilo başına ihracat gelirini sordum, hesapladı:
- Mücevher ihracatında ülkemizin kilo başına ihracat geliri 3 bin dolar düzeyinde bulunuyor.

Kendi şirketinden markalı ihracat örneği de verdi:
- Bizim kilo başına ihracat gelirimiz 40 bin dolara ulaşıyor.

1998’e kadar Motif Kuyumculuk olarak faaliyet gösteren Kamar, Roberto Bravo’yla o tarihten itibaren marka yolculuğuna çıktı…

21-22 yılda 25 ülkeye uzanmak, kilo başına 40 bin dolar ihracat gelirini yakalamak, markalaşmanın önemini ortaya koyuyor.

Berlin ve Moskova Turizm Fuarı’na biz de girelim

Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Kamar, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a sektörün turiste satış verilerini anlattı:
- Turiste yurt içinde 3.5-4 milyar dolarlık satış yapıyoruz. Bu da ülkemiz açısından ihracat geliri anlamı taşıyor.

Ardından beklentisini aktardı:
- Berlin ve Moskova’daki turizm fuarlarında bize de yer açın. O fuarlarda mücevher tanıtımı da yapalım.