Morale ihtiyacımız var
TCMB başkanı Kavcıoğlu’nun yakıcı gündeme dair açıklamalarından çıkarsama yapamıyorum. Yüzde 5’lik enflasyon hedefine nasıl ulaşacağız? Bu hedefe uzun vadede ulaşmanın yolu, kısa vadede Türk Lirası’na (TL) güven kazandırmaktan geçiyor. Mesela TL’nin güçlenmesini istiyor muyuz? Ters dolarizasyon ifadesi artık kullanılmıyor. Tartışılan ulusal rezervler konusunda muhalefet soru sorsun. İktidar yanıt versin. Demokrasinin kuralıdır. Kritik olan, rezervleri yerine nasıl koyacağımızdır. Başkanın da ifade ettiği gibi, bu rezervler kullanılmış. İstediği kadar vatandaşın döviz hesabında bulunsun. Yastık altında olsun. Borç ödemek için kullanılsın. Merkez’in kasasında bu rezervler yok. Rezervleri artırmak için; yabancının kısa vadeli olarak getireceği sıcak paraya da, turizm gelirine de, ihracatçıya verilen ve döviz olarak tahsil edilen reeskont kredilerinin artırılmasına da ihtiyaç var.
Türkiye’nin ithal ettiği buğday, mısır, mercimek, pirinç gibi tarımsal emtiaların fiyatları 8-10 yılın zirvesinde bulunuyor. Bakır ve demir cevheri gibi sanayi metallerinin fiyatları da uçtu. Emtia fiyatlarının enflasyona olası etkisinden bahsetmeyeceğim. Bunlarla ilgili başka bir noktaya değinelim. Yukarıda da belirttiğim gibi, Türkiye ekonomisinin para girişine ihtiyacı var. Ortamın hazırlanması gerekiyor. Sadece Türkiye’deki konjonktürün değil, dünya piyasalarındaki iklim de önemlidir. Global piyasaları rahatsız edecek bir durum ufukta gözükmüyor. Emtia fiyatlarına döneceğim. Fiyatlar haklı sebeplerle yükselmesine rağmen, emtia üreticisi ülkelerin para birimlerinde bir ralli yaşanmadı. Hatta spekülatör pozisyonlarından, bu paralardan bazılarında net satış pozisyonları gözleniyor. Emtia geliri artan ülke bütçesini toparlıyor. Cari fazla verebiliyor. Kısacası bir noktada bu para birimleri desteklenebilir.
Bu paraların TL ile güçlü bir ilişkisi var. Şaşırtıcı bir durum değildir. Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda dışındakiler, gelişen ülkelerdir. Kaldı ki, bu üç ülke, gelişmiş ülkeler arasında zaman zaman en yüksek faizi veriyor. Yüksek getiri bir bakış açısı olarak, Avustralya, Kanada ve Yeni Zelanda’yı, gelişen ülkelere yakınlaştırıyor. TL cinsi varlıklar bu potansiyel ortamdan faydalanabilir mi diye düşünüyorum. Piyasaların moralinin düzelmesi için, ekonomi için ihtiyacımız olduğu kanısındayım. Tabii iş dönüp dolaşıp önümüzdeki süreci iyi yönetip yönetemeyeceğimize geliyor.