Mevduatta ortalama faize bak, Merkez’in faizini tahmin et!

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu yılın ilk faiz kararı için perşembe günü toplanacak. Aralık ayında yapılan geçen yılın son toplantısında yüzde 12’ye indirilen haftalık repo ihale faizi konusunda perşembe günü nasıl bir karar alınacak, piyasa buna odaklanmış durumda.

Geçen yıl yaklaşık yedi ay yüzde 24 olarak uygulanan politika faizi beş ayda yarı yarıya düşürülerek yüzde 12’ye çekilmişti.

Faiz ve enflasyonda bu yıl tek haneyi göreceğimiz dile getiriliyor. Bu konuya en çok değinen ve tek hane ısrarını ifade eden de Cumhurbaşkanı Erdoğan.

Şimdi perşembe günü ne olabilir, bu tartışılıyor.

Halen yüzde 12 olan faizin sabit bırakılabileceğini söyleyenler de var ama ağırlıklı görüş faizdeki indirimin süreceği yönünde. İndirim bekleyenlerin tahmini de bir puanı pek aşmıyor. Çeyrek ya da yarım puan indirim bekleyenler de var.

Biz perşembe günkü toplantıda faizin aynı düzeyde tutulacağını pek sanmıyoruz. Bir faiz indirimi kararı gelecek gibi görünüyor da, bu hangi boyutta olur, konu bu...

Mevduat faizi öncü gösterge gibi...

Bankaların vadeli mevduata uyguladıkları ortalama faiz ile Merkez Bankası’nın ortalama fonlama maliyetini karşılaştırdık ve ortaya ilginç bir çapraz eşleşme çıktı.

Ortalama mevduat faizi, bir ay gecikmeyle ortalama fonlama maliyeti oluyor. Tabii ki yaklaşık...

Örneğin ağustos ayındaki mevduat faizi yüzde 17.88, eylül ayındaki ortalama fonlama maliyeti de yüzde 17.81.

Bu bağlantı diğer aylarda da böylesine yakın olmasa da devam ediyor.

Bankaların vadeli mevduata uyguladıkları ortalama faizde bu aya ilişkin henüz birkaç günün verisi var; ancak ortalama faizin yüzde 10’un altına indiğini görüyoruz. Ortalama mevduat faizinin ay ortalamasında yüzde 9.5’e kadar gerilemesi beklenebilir.

Diğer yanda Merkez Bankası’nın ocak ayının ilk on gününü kapsayan ortalama fonlama maliyetine ilişkin oran yüzde 11.53 düzeyinde.

Yani ortalama mevduat faizi ile ortalama fonlama maliyeti arasındaki fark iki puan kadar açılmış durumda.

Fark böyle devam etmez, bir şekilde kapanır.

Bu kapanma nasıl olur dersiniz?

Ya bankalar mevduat faizini artıracaktır ya da Merkez Bankası fonlama maliyetini kayda değer ölçüde aşağı çekecek şekilde politika faizini düşürecektir.

Yüzde 10’a indirilir mi?

Biraz önce belirttik; indirim bekleyen finans çevrelerinin tahmini bir puanı pek aşmıyor.

Biz ise tam tersine indirimin en az bir puan olacağı, hatta iki puanı bile bulabileceği görüşündeyiz.

Yani Merkez Bankası Para Politikası Kurulu perşembe günü yapacağı yılın ilk toplantısında politika faizini yüzde 10’a çekerse buna pek şaşırmamak gerektiğini düşünüyoruz.

Böylesine hızlı sayılabilecek bir indirimin piyasada yaratacağı dalgalanma apayrı bir konu tabii ki. Ama şu dönemde piyasada ortaya çıkabilecek bir dalgalanma üstünde fazla düşünülüyor mu, bu konu irdeleniyor mu, bundan pek emin değiliz.

Vatandaş gidecek yer bulsa mevduatta bir an bile durmayacak

Bankaların mevduata uyguladıkları ortalama faiz 3 Ocak itibarıyla yüzde 9.88’e kadar geriledi. Bu faizin neti, stopaj düşüldükten sonra yüzde 8.44.

Bu yıl beklenen TÜFE artışı yüzde 8.50. Bu oranda kalınabildiğini ve daha yüksek bir gerçekleşme olmadığını varsayalım. Net faiz yüzde 8.44, enflasyon yüzde 8.50. Ele geçen faiz yok; hatta çok az da olsa negatif bir oran söz konusu.

İşte o yüzden diyoruz ya "Vatandaş parasını yatırabileceği başka bir alan bulsa mevduatta bir an bile durmayacak” diye...

Merkez Bankası perşembe günü politika faizini muhtemelen aşağı çekecek; ama zaten bankalar “önden yüklemeli” bir şekilde faiz indirimine gittikleri için Merkez’in yeni oranı mevduat faizini doğrudan çok etkilemeyecek. Bankalar Merkez Bankası’nın belirleyeceği yeni oran kadar o toplantıya ilişkin açıklamada neler söyleneceğine de odaklanacak.