“Mesele o kadar karışık değil…”

Cuma günü akşamüzeri bazı piyasa aktörlerinden telefon aldım. Hepsi bana "bilmediğimiz bir gelişme mi var?" diye sordu. Ben de "çok özel bir gelişme yok" diye cevap verdim. 

Bazıları "kesin bir istifa haberi var" diye ağzımı aramaya çalıştı. Ben de sesli güldüm. Açıkçası piyasalardaki gerginliğin bunlarla alakalı olduğunu pek düşünmüyorum. Bu sebeple "görünen sebepler yetmiyor mu” diyerek sıraladım:

- Vatandaşlar ekonomik programa inanmıyor, bunu da anketlerde belli ediyorlar. İnsanlar huzursuz ve 2025 ile ilgili kimsenin olumlu bir beklentisi yok

- Sektörlerden konkordato ve iflas haberleri gelmeye devam ediyor. Büyümenin 4. çeyrekte eksiye düşme ihtimali güçlenmeye başladı. Bu durum elbette yatırımcıya heyecan vermiyor.

- Yabancı para cinsinden yapılan yurt dışı borçlanmalarda alıcıların yabancılardan çok Türk Bankalarının dış ülkelerdeki bacaklarından yapıldığına dair ciddi spekülasyon var. Yani yabancı ilgisinin fazla olduğuna dair iddianın temelsiz olduğu söyleniyor.

- İki hafta önce BDDK'nın yaptığı çıkışa TCMB'nin cevap vermesi, ekonomi yönetiminde bölünmüşlük olduğunu ortaya koyuyor. Bu arada ABD'deki temasların şaşalı olmasına rağmen söylendiği kadar olumlu geçmediği konuşuluyor. 

- Piyasalar Hazine ve Maliye’nin sürekli yeni vergileri dillendirip sonra "vazgeçtik" demesinden çok rahatsız. Ekonominin yap-boz tahtasına çevrilmesi kimsenin hoşuna gitmiyor. 

- Uygulanan reçete sebebiyle rekabetçiliğini kaybeden sektörler Çin ve Uzakdoğu istilası altına girmiş durumda. Fiyat tutturmakta zorluk yaşayanlar ülkeden çıkarken, ithalatta koruma önlemleri işlevsiz kalıyor e enflasyonist etki yaratıyor.  

- 5 Ağustos'taki çöküşten sonra gelen 50 baz puanlık Fed indirimi derde deva olmadığı gibi, eleştiri de aldı. Küresel piyasalarda bir huzursuzluk var, bize de sirayet ediyor. 

Ben bunları sıraladıktan sonra "başka sebebe gerek var mı?" diye sordum. Birçoğu "evet haklısın" derken, hala "mutlaka cephe gerisinde başka bir iş dönüyor" diyerek tatmin olmadı. Belki de haklılar bilemiyorum ama aklı başında bir yatırımcı yukarıdaki sebeplerin yarısıyla da elindekileri satardı diye düşünüyorum. 

Elbette Ekonomi Yönetimi ile ilgili iddiaların hepsi gerçek olamaz. Abartı da vardır. Ancak bunların konuşulması bile gerçekleşmesinden kötü. Dolayısıyla herhangi bir yatırımcının bu şartlar altında bire bir ekonomi yönetimi ile konuşup garanti almadan para getireceğini söylemek pek mümkün değil. Hiç bir şeyin garantisi de yok aslında.