Memlekette bir de ‘aylaklık salgını’ mı var?
Türkiye İstatistik Kurumu’nun Ocak 2020 dönemi işgücü hesaplarına göre, memlekette yeni bir salgınımız daha var: Aylaklık salgını.
TÜİK’in hesabına göre 15 yaş ve üzerindeki kurumsal olmayan nüfus bir yılda 998 bin kişi artmış. Bir işte çalışmadığı halde iş aramayıp boşta gezenlerin sayısı ise 1 milyon 194 bin kişi birden artmış. Yani aylak sayısındaki artış, nüfus artışından yüzde 20 daha fazla.
Boşta gezer sayısındaki yıllık artış ilk defa 1 milyonun üzerine çıkmış. Geçmişle karşılaştırınca ortada tam bir “aylaklık patlaması” olduğuna inanmak gerekiyor. Çünkü bu artış 2019’da 270 bin, 2018’de 87 bin, 2017’de ise sadece 33 bin.
Boşta gezenler içinde daha önce hiç işte çalışmamış olanların sayısı, mevcut serinin kapsadığı 2014 ve sonrası dönemde, önceki 5 yılın tamamında ciddi ölçüde düşüş göstermiş. 2020 Ocak döneminde ise garip bir şekilde 885 bin kişi birden artmış.
Aylakların eğitim durumuna bakınca bir garip durumla daha karşılaşıyoruz. Boşta gezer sayısındaki 1 milyon 194 bin artışın 454 bin ile yüzde 38’i yüksek öğrenim mezunu. Bunun da yüzde 62’si 20-34 yaş arası gençlerden oluşuyor.
Yüksek öğrenimli boşta gezerlerin toplam sayısı 2 milyon 452 bin. Bunların da yaklaşık yüzde 45’i 20- 34 yaş arası gençlerden oluşuyor.
Onca çaba ve külfet ile diplomayı aldıktan sonra bu kadar çok gencin iş aramayıp evde oturmayı tercih etmelerini ve sayının böyle hızlı artmasını izah etmek zor.
İşgücü harici nüfus hesabındaki bu vaziyet, TÜİK’in işsizlik hesaplarının sağlığına ilişkin kaygı ve tartışmaların sürmesine yol açacak