Matrah ve vergi artırımından vazgeçilebilir mi?

Başvuru süresinin sonuna yaklaştığımız bugünlerde en çok sorulan sorulardan birisi de, matrah ve vergi artırımlarından başvuru süresi içerisinde kısmen veya tamamen vazgeçilip vazgeçilemeyeceği ile ilgili.

Matrah ve vergi artırımı mükellefler açısından tam bir kasko sigortası niteliğinde. Maliye, matrah ve vergi artırımı yaparak buna ilişkin tahakkuk eden vergiyi ödeyen mükelleflere, matrah ve vergi artırımı yaptıkları yıl veya yıllar için, artırım konusu vergi türleri yönünden “vergi incelemesi yapmama garantisi” veriyor. Mükellefler de, artırım yaptıkları yıllarla ilgili düşük tutarda bir “sigorta primi” ödeyerek, vergi incelemesinden kurtuluyor, herhangi bir vergi ve vergi ziyaı cezası ile karşı karşıya kalma riskini ortadan kaldırıyor. Yani, her iki tarafta, bu işten oldukça kazançlı!

Peki, bu kadar kazançlı ve korunaklı bir düzenlemeden mükellefler neden vazgeçmek ister ki? Gerçekten anlaşılır gibi değil!

Matrah ve vergi artırımı aynı şeyler değil

Kamuoyunda matrah ve vergi artırımı birbiriyle karıştırılıyor. Hemen belirtelim, matrah ve vergi artırımı aynı şey değil. Matrah artırımı, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyanları; vergi artırımı ise KDV ve stopaj gelir/kurumlar vergisi beyanları (muhtasar) için söz konusu olabiliyor.

En çok başvuru matrah ve vergi artırımına

İş dünyası ve vergi mükellefleri en çok “matrah ve vergi artırımı” için başvuruda bulundu, bulunmaya da devam ediyor. Aslında böyle olması da, son derece normal. Çünkü, Maliye’nin “vergi incelemesi yapmama garantisi” vermesi, mükellefler açısından önemli ve bir o kadar da avantajlı. Özellikle KDV artırımının özel esaslar listesinden çıkarma avantajı sağlaması, mükellefleri KDV yönünden artırım yapmaya güçlü bir şekilde teşvik ediyor.

Uzatma olmadığı takdirde başvurular 31 Ağustos’da sona eriyor

Matrah ve vergi artırımı başvuru süresi, herhangi bir uzatma olmadığı takdirde 31 Ağustos’ta sona eriyor. Matrah ve vergi artırımında bulunmak isteyenlerin 31 Ağustos’a (bu tarih dahil) kadar başvuruda bulunmaları, tahakkuk eden vergileri de peşin veya ilk taksiti Eylül 2021 ayı sonuna kadar olmak üzere ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödemeleri gerekiyor. Ayrıca, ilk iki taksitin süresinde ödenmesi de zorunlu bulunuyor.

Peki, başvuru süresi içerisinde matrah ve vergi artırımından vazgeçilebilir mi?

Mükelleflerin yanlış veya bilgileri haricinde yapılan beyan, sonradan bazı yıllar için artırımdan yararlanılmak istenilmemesi vb. nedenlerle, başvuru süresi içerisinde daha önce verdikleri bildirgeleri iptal ettirerek matrah ve vergi artırımlarından kısmen veya tamamen vazgeçip vazgeçemeyecekleri hususu, en çok merak edilen konular arasında yer alıyor.

Hem mükellefler hem de vergi daireleri tereddüt halinde

Gerek 7326 sayılı Kanun’da gerekse Maliye’nin çıkardığı Tebliğ ve İç Genelge’de maalesef bu konuda net bir hüküm veya açıklama bulunmuyor (1 Seri No.lu 7326 sayılı Kanun Tebliği, 2021/1 sayılı İç Genelge). Bu durum ise, çeşitli nedenlerle daha önce vermiş oldukları matrah ve vergi artırımı bildirimlerini iptal ettirmek suretiyle matrah ve vergi artırımlarından kısmen veya tamamen vazgeçmek isteyen mükelleflerde tereddütlere neden oluyor. Aynı tereddüt, bu başvuruları kabul eden vergi dairelerinde de söz konusu!   

Maliye bu konuda ne düşünüyor?

Bugüne kadar çıkan matrah ve vergi artırımı düzenlemelerinin sadece birisinde net bir düzenleme yer aldı, diğerlerinde ise maalesef net bir açıklamaya yer verilmedi! 

6111 sayılı Kanunla ilgili görüşü: VAZGEÇİLEMEZ!

Maliye, 2011 yılında çıkarılan 6111 sayılı Kanunla ilgili olarak yayınladığı İç Genelgede, “Kanunun, pişmanlıkla veya kendiliğinden verilecek beyannamelere, matrah ve vergi artırımına ve stok beyanlarına ilişkin hükümlerinden yararlanmak üzere beyan ve bildirimde bulunanların ise bu beyan ve bildirimlerinden vazgeçmeleri mümkün bulunmamaktadır. Ancak, başvuru sırasında belirttikleri ödeme seçeneklerini başvuru süresi içerisinde değiştirebileceklerdir.” şeklinde bir açıklama yaptı (14.03.2011 tarihli ve 2011/1 sayılı 6111 sayılı Kanun İç Genelgesi). Bu düzenlemeye dayanarak da, matrah ve vergi artırımından yararlanarak beyan ve bildirimde bulunan ancak daha sonra bundan vazgeçmek isteyenlerin bu taleplerini kabul etmedi.  

Maliye’nin bu katı düzenleme ve uygulaması, kamuoyunda ciddi tepkilere neden oldu!

Sonraki Kanunlarla ilgili görüşü: VAZGEÇİLEBİLİR!

Maliye, 6111 sayılı Kanunla ilgili olarak çıkardığı İç Genelgeye gelen haklı tepkileri gözönünde tutarak, 6736, 7143 ve 7326 sayılı Kanunlarla ilgili olarak çıkardığı İç Genelgelerde, matrah ve vergi artırımına ilişkin beyan ve bildirimde bulunanların başvuru süresinin sonuna kadar bu beyan ve bildirimlerini düzeltebileceklerini ve ödeme seçeneklerini değiştirebileceklerini ancak, Kanunun 5. maddesinin yedinci fıkrası kapsamında, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararları sonucu bulunan farkın, matrah veya vergi artırımı yapılan tutar ile birlikte değerlendirilmiş olması halinde, bu matrah ve vergi artırımına ilişkin beyanlarını azaltacak şekilde düzeltme yapılamayacağını açıklamış bulunuyor (2016/1 Seri No.lu 6736 sayılı Kanun İç Genelgesi, 28.05.2018 tarihli ve 2018/1 Seri No.lu 7143 sayılı Kanun İç Genelgesi,  18.06.2021 tarihli ve 2021/1 Seri No.lu 7326 sayılı Kanun İç Genelgesi).

Yani, Maliye, söz konusu İç Genelgelerde çok net ve açık bir şekilde olmasa da, mükelleflerin başvuru süresinin son gününe kadar vermiş oldukları matrah ve vergi artırımı bildirimlerini iptal ettirmek suretiyle matrah ve vergi artırımlarından kısmen veya tamamen vazgeçmelerinin mümkün bulunduğunu kabul etmiş bulunuyor.

Maliye’nin Özelgelerle bildirdiği görüşü daha net: VAZGEÇİLEBİLİR!

Maliye 2016 yılında verdiği bir özelgede ise, başvuru süresinin sonuna kadar verilmiş olan matrah veya vergi artırımı bildirimlerinin iptal ettirilmek suretiyle sehven yapılmış olan matrah artırımlarından tamamen vazgeçilebileceği gibi, sonrasında verilecek yeni bir matrah veya vergi artırımı bildirimiyle istenilen dönemlere ilişkin olarak matrah veya vergi artırımında bulunmanın mümkün olduğunu açıklamış bulunuyor (GİB’in 28.10.2016 tarihli ve 27238360-125.35[50-313]-E.111366 sayılı özelgesi).

Son matrah ve vergi artırımı düzenlemesinin de içinde bulunduğu 7326 sayılı Kanunla ilgili verdiği özelgelerde de, bu şekilde görüş bildirmeye devam ediyor.

Yani, Maliye’nin özelgelerle bildirdiği görüşü, Tebliğ ve İç Genelgelerle bildirdiği görüşünden daha net!

Sonuç Olarak;

Evet, mükelleflerin başvuru süresinin son günü olan 31 Ağustos 2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) vermiş oldukları matrah ve vergi artırımı bildirimlerini iptal ettirmek suretiyle matrah ve vergi artırımlarından kısmen veya tamamen vazgeçmeleri mümkün bulunuyor. Doğrusu ve olması gereken de bu! Başvuru süresi geçtikten sonra matrah ve vergi artırımından vazgeçilmesi gibi bir durum zaten söz konusu değil.