Marka değerini enflasyon hariç 5 yılda yüzde 300 nasıl artırdı?

30 milyar dolara yakın yıllık ihracat yapabilen tekstil ve hazır giyim sektörümüz bugünlere kadar dünya markaları çıkarmalıydı ve en az bir şehrimiz de moda merkezi olarak anılıyor olmalıydı. Elbette kadın ve erkek giyiminde dünyaya yayılmış moda markalarımız var, Allah sayılarını artırsın. Bazılarının ürün ya da kilogram değeri de sektör ortalamasının 10 katına kadar yükselmiş durumda. Yine de ‘İtalyan, Fransız, Amerikan, İspanyol markaları kadar çok sayıda ve güçlü markalarımız var’ diyemiyoruz. Bu konuda herkesin söyleyeceği çok şey olabilir ama ben icraat yapanları dinlemeyi tercih ediyorum.

Çift Geyik Karaca CEO’su Cihat Özbekli ile sohbet ediyoruz. Özbekli, yakın geçmişte ‘çok başarılı bir konkordato süreci’ tamamlayan ve büyümek için yeni stratejilerle yola koyulan Çift Geyik Karaca’nın son 5 yılda ‘ortalama ürün fiyat değerinin enflasyon hariç yüzde 300 yükseldiğini’ söyleyince bunun nasıl başarıldığını soruyorum. Özbekli, şöyle yanıtlıyor: “Konkordatoya 2018’de girdik, 2020’de çıktık. Çok şeffaf ve başarılı bir süreç olarak tamamladık. Bu sayede hormonlu yapıdan kurtulduk ve daha zinde bir şirket olduk. Mesela finansmanda eski hatalı düzen yok artık ve biz tamamen nakit dönen bir firmayız. Önceden, ‘geleneksel organize perakende anlayışıyla’ gidiyorduk, onu da aştık. Mass’den (kitlesel) uzaklaşma kararı aldık. Bu doğru bir karar oldu. Konsinyeler, outletler, franchiselar hepsinden çıktık. Tamamen Karaca’nın kendi mağazaları ile yola devam ediyoruz. Çünkü marka ürün değerini yükseltmek, moda markası olmak buradan geçiyor. Memleket için de moda marka ihracatı yapabilmek çok daha kazançlı. Şimdi geriye doğru bakınca son 5 yılda enflasyon hariç (reel) ürün fiyat ortalama değer artışımız yüzde 300’ü aşmış durumda. Şu anda 71 mağazamız var. Önceki halimizde 125 mağaza artı 80 korner vardı. Şimdi mağaza sayımızı ‘ne olursa olsun artırma’ gayretimiz yok. Yurt içinde de yurt dışında da yok. Sadece stratejimiz gereği hedefl ediğimiz yerde mağaza açarız. Biz kendi stratejimizi yaptık, uyguluyoruz. Esasında ülkemizin çok etkin bir ‘markalaşma stratejisi’ olmalı.”

Kadın giyime başladık, ev&yaşam mağazaları açıyoruz

Çift Geyik Karaca, Türkiye’nin en eski giyim markalarından biri. 1917 yılında Halil Karaca tarafından Bandırma’da kuruldu, 1932’de İstanbul’da şube açtı ve 1961’den itibaren ihracat yapabilen bir marka oldu. 1972’de Nurettin Karaca hisselerini Hayrettin Karaca’ya devretti. 1978’den itibaren mağazalaştı. 1998’de Tekfen Holding bünyesine katıldı, 2005’te ise tekstil sektörünün önemli üreticilerinden Narin Group tarafından satın alınarak yeniden büyüme trendine girdi. Şirketin CEO’su Cihat Özbekli’ye markadaki yeniden yapılanmanın başka neler içerdiğini soruyorum. Bu konuda da yeni haberler veriyor. Özbekli, “Yıllardır konuştuğumuz ve bir türlü adım atamadığımız iki projemiz vardı. Şimdi bu iki projeye de başardık. Birincisi kadın giyimine başlamak kadınlara da hizmet veren bir marka olmaktı. İlk kadın giyim mağazamızı Bodrum’da açtık. Ardından Ankara ve Bursa’da da iki kadın mağazamızı daha açtık. 1 ay içinde 2 tane daha açılacak. Karaca’nın bir ‘moda markası’ olma hedefi için bu da çok önemliydi ve gayet iyi gidiyor. İkinci projemiz ‘ev ve yaşam mağazaları’ açmaktı. Malum, pandemi ile birlikte evi bezemek de çok önemli hale geldi. Moda markasında da öte ‘marka’ olmak yeni hedefimiz. ‘Premium exclusive’ duruşa geçiyoruz. Ev yaşam markamız ‘Ren’ oldu. Markamızdaki çift geyikten birini Karaca birini de Ren olarak düşündük. Karaca, giyim tarafını, Ren ise ev yaşam tarafını temsil ediyor. Ev yaşam mağazası olarak 3 tane olduk. Suadiye, İstanbul Havalimanı ve Bodrum’da açtık. Bu mağazalarımızda ev tekstili ve dekorasyon ürünleri olacak, züccaciye yani tencere tava yok. Önümüzdeki 2 yılda 20 tane Ren mağazası açabiliriz. 5 yıl sonunda da 50 olabilir. Kadın erken giyim mağazalarımızda bir mix olabilir mi onu da düşünüyoruz. Bu arada Karaca olarak trikoda ayrıca çok iddialı olacağız. Kadın ve erkekte yeni ve çok iyi trikoların karşılığı biz olacağız.”

Peki, Narin Triko ve Çift Geyik Karaca olarak rakamlar ne durumda? Cihat Özbekli, “750 kişilik istihdamımız var. Bu yıl ciromuz 1 milyar liraya yakın gerçekleşiyor. Yüzde 20’si ihracattan, yüzde 70’i perakendeden geliyor. Çalışanlarımızın yüzde 65’i perakendede” diyor.

TAPUSU, TEMELİ, RUHSATI OLMAYAN EVİ SEL DE EL DE ALIR

Yakın zamanda, Kırklareli’nde yaşanan aşırı yağışlarda, ne olduğu tam anlaşılmayan ama genellikle medyada ‘bungalov’ olarak anılan evlerle ilgili önemli bir uyarı var. Yeşilvadi Arsa Ofisi Pazarlama Direktörü Aslı Orhan Demiral, “Vatandaşın arsa ya da müstakil ev sahibi olma hayali maalesef bazen istismar edilebiliyor. Bazen de doğal afetler karşısında ağır bedeller ödenebiliyor. Bu nedenle hem arsa alırken hem de bungalov, köy evi, ahşap ev vb ev alırken çok dikkatli olmak gerek. Öncelikle işin hukuki yönüne bakmalı. Arsa ise tapusu, imarı olanı tercih etsinler. Müstakil ev alacaklarsa da imara göre yapıldığını, evin temelinin niteliğini hatta olup olmadığını, yapı denetimine tabi inşa edilip edilmediğini, ruhsat durumunu mutlaka ayrıntılı olarak kontrol etsinler. Çünkü adı ne olursa olsun imarsız yerlere temel bile yapılmadan kondurulmuş müstakil gibi görünen evlerden uzak durmak gerek. Başkalarının hak iddia edebileceği, depreme ve sele dayanıksız bir ev almış olabilirler. Böyle olunca da evi sel de alabilir el de alabilir” diyor.