Liraya şirinlik muskası ile döviz gözden düşer mi?
TCMB döviz mevduatları için zorunlu karşılık oranlarını 200 baz puan artırdı. Zorunlu karşılıklarda meydana gelen bu artış, liraya doping sağlar ve dövize yönelim gerileyebilir mi? Liraya yönelen paranın adresi faizden geçiyor. Birikim sahipleri getiri nerede ise oraya meylediyor.
Küresel risklerin tırmandığı, enflasyonun yüksek seyrettiği ortamda da döviz ilgi alanından çıkmıyor. Merkez’in zorunlu karşılık hamlesi daha çok rezerv artırmaya yönelik bir hamle. Lirayı alternatif seçeneklerden uzaklaştıracak bir dinamizme sahip değil.
İLETİŞİM PROBLEMİ SÜRÜYOR
Zorunlu karşılık hamlesi, önce Resmi Gazete’de yayımlanan kararname ile duyuruldu. Sonra TCMB tarafından açıklandı. Bu süreç içerisinde de çok fazla sosyal medya yorumu yapıldı. Böyle bir hamlenin önce iletişiminin yapılması, zaten hassas dengeler üzerinde olan ekonomi için önemli.
FAİZİ %23 GÖRÜYOR
Zorunlu karşılıkların 200 baz puan artırılması, döviz tevdiatına olan cazibeyi azaltır mı? Hayır, sadece dövize meyledenlere ilave yük getirir. Ancak dövizi karalamak liraya itibar kazandırmıyor. Lira itibarını, doları karşılamaktan ziyade enflasyonu indirmek ile kazanabilir.
Yabancı para mevduat/katılım fonları için zorunlu karşılık oranı bir yıla kadar %21'den %23'e, bir yıl ve daha uzun vadeli olanlar için oran %15'ten %17'ye yükseltildi. Bu kararla birlikte görülüyor ki Merkez faizi %23’lerde görüyor.
ULUSLARARASI SAYGINLIK İHTİYACI
Atılan bu adım brüt rezervleri yükseltebilecek. Eriyen rezervler yüzünden ülkemizin küresel rezerv kıyaslamasında geri plana düşmesi, kısa vadeli borçları döndürme ve ithalat bağımlılığı riskini artırıyor. Ancak bunlar Merkez’imize saygınlık getirmiyor, makyaj tazeletiyor, o kadar…
İKİ SORU İKİ CEVAP
1-Liranın saygınlığını gösteren 5 gösterge nedir?
1-Bizlerin tasarrufta onu öncelememiz, 2-Küresel alanda kabul görmesi, 3-Üzerindeki enflasyon yükünün düşmesi, 4-Alışverişte başka bir paraya ihtiyaç duyulmaması ve 5-Milli paramızı sevmemiz.
2-Rezervler neden yabancı yatırımcı için çok önemli? Merkez’in rezervi artarsa bu neyin işareti olur?
Kredi risk puanları (CDS) düşmesini sağlar, kara gün dostu kefen parası stokların olduğunu bilirsin, piyasalara güven verir, olası dış şoklara karşı hazırlıklı olursun, cari açığı daha rahat yönetirsin, finansal huzur bulursun.
FİNANSAL DALGALANMALARI AZALTMALIYIZ
Ekonomiyi büyütmek için, ihracat ivmesi ve çıtasını yukarı çekmek için, işlerimize odaklanıp üretim yapmak için finansal piyasalardaki dalgalanmaları en aza indirmeliyiz. Bu da ekonomideki saygınlığımızı ülke olarak yukarı çekerek olur. Brüt rezerve değil net rezerve odaklanmalıyız.
Ayrıca şu enflasyon belası başımıza tebelleş olmadan önce kapsamlı ve tutarlı bir topyekûn mücadele programı hazırlamalı ve uygulamalıyız. Görünen o ki enflasyon, kendi haline bırakıldığında inmeyecek hatta tepemize çıkacak.
Endişem, sanayinin son dönem atılımı, ihracatın ivmelenmesi ve KOBİ’lerdeki canlılığın, yönetilemeyen finansal dalgalanma ve baş edilemeyen enflasyon yüzünden heba olmasıdır. Ekonomi uçağının kokpitinde yetkin pilotları görme zamanı gelmedi mi? İlla ki çakılınca mı sorgulayacağız?