Lira basabiliriz de dövizi nasıl buluruz?
Gerek halkın cebine para koymak, gerek piyasayı canlandırmak için para yaratmanın en mümkün yolu; Banknot Matbaası… Ancak sorun Lira ile geçiştirilemiyor. Zira bize döviz de gerek.
FED bize dolar basma lisansı tanımayacağına göre dövizi yaratmanın başlıca 3 yolu var. 1- IMF, 2-halkın döviz satması ve 3-faiz cazip seviyeye çekilerek ülkeye döviz çekilmesi…
Peki, bildik döviz kaynaklarına ne oldu? İhracat yapılamıyor. Turizm geliri yok. Ya dışarıdan kaynak bulacağız ya da içerideki döviz tevdiat hesaplarını kullanacağız.
Küresel bazda merkez bankaları atakta ve likidite kanallarını rahatlatma çabasındalar. Bizim Merkez de bunu yapmaya çalışıyor. Fakat kurun yükselişi önlenemiyor. Dolar 6,67’yi dahi görmüş durumda.
Burada sorun, Döviz Tevdiat hesaplarının çözülmesi bir yana Merkez’in bastığı liranın da dövize gidecek olması… Eline Lira geçen, dolara koşarken bu da pek mümkün görünmüyor.
Görünen, para otoritesinin ya IMF’ye gideceği veya halktan ve şirketlerden dövizlerini satmasının isteneceğidir. Giderek hareket alanının daraldığı mecrada acil çözüm üretmek şart.
ABD Merkez Bankası Fed, dünyada merkez bankaları ile repo imkânı başlatma kararı aldı. Ancak Türkiye bundan sınırlı ölçüde yararlanabiliyor. Çünkü TCMB, son yıllarda elindeki Amerikan tahvillerinin büyük bir kısmını sattı. ABD tahvil stoku şu anda kabaca 2,8 milyar $ düzeyinde.
DÖVİZ FAİZİ ARTMAK ZORUNDA
Türkiye’ye döviz getirecek hamlelerin atılması; sözlü yönlendirmelerle güvenin sağlanması ve halkın döviz bozmaya yönlenmesini sağlanabilir. 200 milyar $’ı aşan döviz mevduatlarında çözülme başladı zira.
Dolar, her malla değişebilen yegâne şey haline gelmişse faizini arttırmaktan başka muhtemel yol görünmüyor. Piyasanın durduğu, ihracat ve turizmin kilitlendiği yerde lirayı basarsın da doları bir şekilde edinmen şart.