Küresel boru hattı sistemleri Paris hedefini riske atıyor
Küresel Enerji Takipçisi (Global Energy Monitor, GEM) tarafından yapılan araştırma, petrol ve doğal gaz boru hatlarına yapılan yatırımların, son on yıldır süregelen yavaşlamayla paralel şekilde, 2020 yılında da COVID-19 salgını nedeniyle yüzde 13 azaldığını ortaya koyuyor.
Ancak bu durum boru hatlarındaki genişlemenin durması değil, duraklaması anlamına geliyor. Günümüzde petrol ve doğal gaz boru hatları, politikalarla destekleniyor ve hükümetler ile büyük finans kuruluşları tarafından finansal 1 trilyon doları aşkın yeni boru hattı projesi geliştirilme aşamasında bulunuyor. Bu durum, dünyadaki büyük ekonomilerin yüzyılın ortasına gelindiğinde karbon nötr olmasına yönelik taahhütlerini önemli ölçüde baltalıyor.
Raporun baş yazarı olan James Browning, “2021 yılında yeni yönetimin devraldığı politikalar, ABD Başkanı Joe Biden’in 2017’de devrettiği politikalardan önemli ölçüde farklılık gösteriyor. Fosil yakıtlardan biri olan doğal gaz, günümüzde iklim çözümleri arasında yer almıyor, aksine iklim değişikliğiyle mücadeleyi sekteye uğratıyor. Bu durum, Biden’in emisyonları sınırlamanın en etkin yolu olan doğal gaz altyapısını sınırlandırmak üzere zorlu bir karar vermesi gerektiği anlamına geliyor" diyor.
Rapordan temel bulgular
1 trilyon dolarlık âtıl varlık riski
Küresel ölçekte planlama aşamasında olan 212 bin km’lik petrol ve doğal gaz iletim sistemlerinin sermaye harcamaları 1 trilyon dolar tutarında. Bu durum, dünyadaki büyük ekonomilerinin yüzyılın ortasına gelindiğinde karbon nötr olmasına yönelik taahhütlerini önemli ölçüde baltalıyor.
CO2 emisyonları devam edecek
İnşaat ve planlama aşamasındaki boru hattı projeleri, faaliyet gösterecekleri dönemde petrol ve doğal gaz tüketiminden kaynaklanan CO2 emisyonlarını 170 gigaton artırıyor. Bu miktar, günümüzde faaliyet gösteren kömür santrallerinden kaynaklanan CO2 emisyonlarından yalnızca yüzde 15 daha az.
Doğal gaz temiz enerji geleceğinde “köprü rolü oynayan yakıt”
Planlanan boru hattı projelerinin büyük çoğunluğunu doğal gaz iletim hatları oluşturuyor. Geliştirilmekte olan en uzun 20 boru hattının 18’ini ve geliştirilmekte olan tüm boru hatlarının yüzde 82,7’sini doğal gaz boru hatları oluşturuyor. Bu durum, fosil yakıt endüstrisinin ileri sürdüğü doğal gazın temiz enerji geleceğine yönelik “köprü rolü oynayan yakıt” olabileceği söylemini hayata geçirmedeki başarısını yansıtıyor.
ABD, iklim değişikliğine yönelik risklere öncülük ediyor
ABD, küresel ölçekteki kurulu güç artışına ve iklim değişikliğine yönelik risklere öncülük ediyor. Bunun nedeni, geliştirilme aşamasında olan ve günlük 19,6 milyon varil petrol eşdeğerindeki kurulu güç ile kapasite bazında boru hattı geliştiren ülkelerin başında yer alması. Boston Consulting Group, diğer büyük ihracatçı ülkelere göre en yüksek sera gazı yoğunluğuna sahip olması nedeniyle sıvılaştırılmış doğal gaz ihracatındaki genişlemenin ABD’nin önemli iklim riskleri oluşturması anlamına geldiğini ortaya koyuyor.
Çin, en büyük doğal gaz boru hattı üreticisi olma yolunda
Çin, ülkedeki petrol ve doğal gaz boru hattı ağını 32 bin 800 km genişletiyor. Bu büyük ölçekli planların inşası, yakın gelecekte dünyanın en büyük doğal gaz boru hattı üreticisi haline gelecek olan ve yeni kurulan PipeChina şirketi altında toplanıyor.
Finansmana çok az kısıtlama uygulanıyor
Suudi Arabistan’daki Ghawar petrol sahasını geçerek dünyanın en büyük petrol sahası konumuna gelen Permiyen Havzası’nın finansmanını mercek altına alan analiz, bu sahaya 100’ü aşkın kurumun finansal destek sağladığını ortaya koyuyor. Günümüzde en büyük 50 finans kurumunun katran kumullarına ya da Arktik bölgesinden fosil yakıt çıkarılmasına ilişkin politikaları bulunsa da, bu kurumların yalnızca dört tanesi botu hatlarına yönelik finansmanı sonlandıracak politikaları hayata geçirdi.
Avrupa Yatırım Bankası’na göre, “doğal gaz devri" bitti
GEM’de finans analisti olarak görev yapan Greig Aitken, “Geçtiğimiz ay, dünyadaki kamuya ait en büyük finans kuruluşu olan Avrupa Yatırım Bankası’nın başkanı “doğal gaz devrinin bittiğini” beyan etti. Hem kamu hem özel sektördeki diğer önemli finans kurumlarının, petrol ve doğal gaz altyapı projelerine ve şirketlerine yönelik desteklerini sonlandırma konusunda EİB’nin gösterdiği liderlik uyarınca hareket etme zamanı geldi" yorumlarını yapıyor. Öte yandan boru hatları kamuoyu nezdinde de geçerliliğini yitiriyor. Arazi sahiplerinin, yöre halklarının ve iklim aktivistlerinin sürdürdüğü yoğun muhalefet, yüksek profilli boru hatlarının iptaline veya gecikmesine neden oluyor. Bu durum boru hatlarının “güvenli” bir yatırım olduğu algısını da değiştiriyor.
Biden’ın 7 TEMEL POLİTİKA seçeneği
Boru hatlarının aşırı inşasını dizginlemek üzere Biden yönetiminin uygulamaya koyabileceği yedi temel politika seçeneğini ortaya koyan raporda, şu yorumlar yer alıyor: “Biden yönetimi, Keystone XL boru hattını iptal etti. Bu yönetim; boru hatlarının onaylanması süreci, yeşil teşvik önlemleri, Ulusal Enerji Düzenleme Komisyonu atamaları, icra faaliyetleri, kabine atamaları, ülke dışına sunulan teşvikler ve petrol ve doğal gaz ihracatına yönelik terminallerin onayını içeren yedi temel alanda harekete geçerek 3. hat petrol boru hattının yenilenmesini engelleyebilir ve Keystone projesinin kaderini belirleyebilir.”