Krediler fatura ibrazına bağlandı
Çiğdem Güven
Yönetim Danışmanı
Ticari kredi faizlerinin Merkez Bankası’nın aldığı makro önlemler ve faiz indirimleri ile gerilemeye devam ediyor. Uzun vadeli enflasyon oranlarının gerilemesi ile birlikte ticari kredi kullanımlarının artması bekleniyor. Kasım 2022 itibariyle KOBİ’lerin kredi kullanımlarının tamamı, fatura ibrazına bağlandığını, dolayısıyla ticari faaliyetlerin faturalarının ibrazı önemli. KOSGEB, Eximbank, KGF, İGE, TCMB Reeskont kredilerini, bankaların KOBİ’ler için sundukları finansman kaynaklarını ve güncel düzenlemeleri yakından takip etmeliler. Pazar analizi ve müşteri çeşitliliği KOBİ’ler açısından oldukça önemli. Uzun vadede iş maliyetlerini düşürmek için dijitalleşme ve teknoloji konusunda yatırımlar da oldukça kritik. Gerek yurtiçi pazar gerekse yurtdışı pazar açısından sürdürülebilirlik konusu ile ilgili çalışmalarını tamamlamalılar. Sermaye her dönemde olduğu gibi bu dönemde de önemli.
Avrupa’da devam eden resesyon faiz artışını tetikliyor
“Euro Bölgesi’nde Ağustos 2022’de yıllık enflasyon oranı yüzde 9.1, Ekim 2022’de ise bu oran yüzde 10.7’ye yükselmiş durumda. Avrupa’da görülen yüksek enflasyon rakamları neticesinde resesyon söz konusu. Rusya-Ukrayna arasında yaşanan ve 8 aydır devam eden savaşın etkisiyle Avrupa enerji piyasalarında da önemli bir daralma gerçekleşiyor. Bu daralmanın özellikle Almanya için ekonomik aktivitelerde önemli bir düşüşe neden olabilecek. Avrupa’da yaşanan resesyon ile birlikte Avrupa Merkez Bankası’nın faiz kararları etkilenecektir. Avrupa Merkez Bankası’nın Şubat 2023’e kadar faiz artışını sürdürmesi ve yüzde 3’e çıkarması devamında artışı sonlandırması bekleniyor.
Politika faizlerinde gerileme sürüyor
Türkiye’de ise ticari kredi faizlerinin Merkez Bankası’nın aldığı makro önlemler ve faiz indirimleri ile gerilemeye devam etmekte. Merkez Bankası Ekim 2022’de politika faizini düşürerek yüzde 12’ten yüzde 10.5 oranına çekti. Politika faizlerinde ise gerilemenin yılsonuna kadar devam etmesi bekleniyor. Bankaların ticari kredi kullandırımlarında maliyetleri yükseldi. Enflasyonist ortamda bankaların ticari kredi kullandırımlarında daha seçici olduğu gözlemleniyor.
Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu raporunda Ocak 2022 ticari ve diğer kredi kullanım tutarı 3.9 trilyon TL, Ağustos 2022 5.3 trilyon TL, Kasım 2022’de ise 5.6 trilyon TL. Yüzde 85.51 enflasyon oranı ve bankaların ticari kredi kullandırım maliyetleri kredi rakamlarını etkilemekte. Son yapılan düzenlemelere göre bağımsız denetimlerce bilançosu yapılmamış, döviz varlığı bulunan firmaların kredi kullanımındaki düzenlemeler de ticari kredi kullanım tutarını etkiliyor. Uzun vadeli enflasyon oranlarının gerilemesi ile birlikte ticari kredi kullanımlarının artması bekleniyor.
Bankaların kredi maliyetleri arttı
Bankaların ticari kredi kullandırım maliyetleri yükseldi. Enflasyonist ortamda bankaların ticari kredi kullandırımlarında daha seçici olduğu gözlemleniyor. Ancak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun Kasım ayının ilk haftasında yayınladığı rapora göre ticari kredi kullanım Ekim ayına göre 21 milyar 668 milyon lira arttı.