Kredi okuryazarlığı: Bireyler ve KOBİ'ler İçin önemli bir yetkinlik
Koray KAYA
Kredi, finansal ihtiyaçlarımızı karşılamak için kullandığımız en yaygın araçlardan biridir. Ancak kredi kullanırken dikkatli olmak, krediyi doğru şekilde yönetmek ve geri ödemek gerekir. Bu nedenle kredi okuryazarlığı, hem bireyler hem de KOBİ'ler için önemli bir yetkinliktir.
Peki, kredi okuryazarlığı nedir?
Kredi okuryazarlığı, genel anlamda olumlu bir kredibilitenin sağlanabilmesi için dikkat edilmesi gereken davranışlara sahip olmak, ihtiyaca yönelik farklı kredi ürünleri ile ilgili bilgi sahibi olmak, teminat türlerini tanımak ve anlamak, kredi verenlerin değerlendirme sırasında aradığı şartları ve koşulları bilmek, farklı kredi geri ödeme alternatiflerine hakim olmak, kredi notu ve nasıl hesaplandığı hakkında bilgi sahibi olmak gibi genel anlamda sahip olunması gereken yetkinliklerin tamamıdır denilebilir.
Kredi okuryazarlığı bireylerin ve KOBİ'lerin finansal sağlıklarını korumalarına, gelirlerini etkili bir şekilde yönetmelerine, tasarruf etmelerine ve yatırım yapmalarına yardımcı olacağı için önemli bir kavramdır. Kredi okuryazarı olan bir kişi veya işletme, kredi kullanmaktan korkmaz.
Kredi okuryazarı nasıl olunur? Kredi okuryazarı olmak için öncelikle bunu önemsemek ve bu alandaki farklı bileşenleri günlük hayatımızın bir parçası haline getirerek sürdürülebilir kılmak gerekiyor. Bunun için de şu adımları takip edebiliriz:
- Farklı kredi türleri hakkında bilgi edinmek: Farklı ihtiyaçlar için kullanılabilecek pek çok farklı kredi türü vardır. Örneğin bir mal veya hizmet alacaksanız taksitli bir kredi kullanmak daha avatajlı olabilecekken zamanı belli olmayan ihtiyaçlar için hazırda bekleyen kredili mevduat hesapları (KMH) veya rotatif krediler daha avantajlı olacaktır. Kredilerin çeşitleri, faiz oranları, vade süreleri, masraf ve komisyonları gibi temel özellikleri hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. taksitli kredilerin maliyetleri genel olarak daha düşük olmakla birlikte KMH'lar kullanım ve geri ödeme açısından çok daha esnek ve kısa süreli kullanıldıklarında daha düşük maliyetli olabilmektedir.
- Kredibiliteyi yönetmek: Kredibilite, finansal kuruluşların bize ne kadar güvendiklerini gösteren bir göstergedir. Kredibilitemiz yüksekse daha kolay ve uygun koşullarda kredi alabiliriz. Kredibilitemizi gösterenen önemli gösterge ise kredi notudur. Kredi notu, geçmişte aldığımız kredilerin ödeme performansına göre hesaplanan bir puandır. Her kurum kredi kararı verirken kendi geliştirdiği kredi notları ile birlikte Findeks kredi notu'nu da kullanır.
- Kredi başvurusunu doğru yapmak: Kredi almadan önce ihtiyacımızı ve ödeme gücümüzü doğru analiz etmeliyiz. Bize uygun olan kredi türünü, miktarını, vadesini ve faiz oranını belirlemeliyiz. Kredi başvurusu yaparken gerekli belgeleri eksiksiz ve doğru bir şekilde sunmalıyız. Kredi sözleşmesini imzalamadan önce dikkatlice okumalı ve anlamalıyız. Kredi masrafları, komisyonları, erken ödeme cezaları gibi detaylara dikkat etmeliyiz.
Kredi okuryazarlığı, bireylerin ve KOBİ'lerin finansal refahını artırmak için gerekli bir beceridir. Bu beceriyi geliştirmek için hem kendimizi hem de çevremizdeki insanları bilinçlendirmeliyiz. Bu konuda bize destek olabilecek farklı kaynaklar da mevcut. Örneğin, Kredi okuryazarlık haftası web sitesinde kredi okuryazarlığı ile ilgili eğitici içerikler, online etkinlikler ve paydaş kurumların katkıları ile hazırlanmış içerikler bulunmaktadır. Ayrıca Findeks akademi sayfasında da krediler, kredi notu, kredibilite gibi konularda bilgilendirici makaleler yer almaktadır.
Kredi okuryazarlığına sahip olmak, finansal hayatımızda bize büyük avantajlar sağlayacaktır. Bu nedenle kredi okuryazarlığını önemseyelim, geliştirelim ve yaygınlaştıralım. Unutmayalım ki, kredi okuryazarlığı hem bireysel hem de toplumsal kalkınmanın anahtarıdır. İlerleyen haftalarda bu köşede krediye erişim, doğru krediyi seçme, kredibiliteyi yükseltme gibi pek çok farklı konuyu kaleme alacağız.