Koronavirüse karşı enerjimizi birleştirelim
Çin’de ortaya çıkan ve Türkiye’ye de giriş yapan koronavirüs dünya ekonomisini allak bullak ediyor. İnsan ve mal hareketlerine getirilen sınırlamalar üretim süreçlerini yavaşlattı. Yeni yatırımlar askıya alındı. Küresel büyüme beklentileri de aşağı doğru revize edilmeye başlandı.
Enerji talebi azalınca petrol fiyatları geriledi. Türkiye’de spok elektrik fiyatları da aşağı yönlü hareket ediyor. Bu düşüş şimdilik koronavirüs yerine yağış mevsiminde HES’lerin yüksek üretim yapmasına bağlanabilir. Ancak koronavirüs konusundaki alarm seviyesinin nasıl bir seyir izleyeceği, önümüzdeki dönemde elektrik fiyatlarının gelişimi üzerinde ana belirleyici olacak.
Biz zaman zaman anlık hareketleri bu ana belirleyici yerine daha günü birlik faktörlerle açıklamaya çalışsak da koronavirüsün yol açacağı talep düşüşü ana neden olmayı sürdürecek gibi görünüyor.
Türkiye enerji ithalatçısı olarak petrol ve buna bağlı olarak doğalgaz ithalat faturasının düşecek olmasına sevinmeli mi peki? Eh üzülmesin ama sevinmenin de bir alemi yok. Çünkü fiyat düşüşünün arkasında yatan ana neden, uzun vadede Türkiye’nin de bu gelişmelerden zarar göreceğini gösteriyor.
İthalat faturası düşse bile küresel ekonomideki küçülme, dolayısıyla talep düşüşü yüzünden istediği miktarda üretim ve ihracat yapamayacağı için Türkiye’nin döviz gelirleri de azalacaktır.
Üstçelik koronavirüs Türkiye’nin sadece ihracat kaynaklı döviz gelirini azaltmakla kalmayacak, insan hareketlerine vuracağı büyük darbeyle de turizm gelirlerinde ciddi düşüşlere neden olacak.
Son yıllarda ABD başta olmak üzere pek çok ülkenin tarife dışı engellerle ithalatı azaltmaya ağırlık vermesinin unutturduğu küresel köy söylemini koronavirüs sayesinde bir kez daha iliklerimize kadar hissettiğimizi söylersek yalan olmaz. Çünkü salgın hastalıklar adres sormuyor. Ne kadar önlem alırsanız alın, bir noktadan sonra kaçamayacağınız için tek başınıza değil, diğer ülkelerle ve uluslararası kuruluşlarla eşgüdümlü bir mücadeleye girişmek zorundasınız.
Yani tüm insanlık enerjisini birleştirip mücadele etmeli. Aksi halde tek tek yapılmaya kalkışılacak mücadeleler sonuç almaktan çok boş yere enerji israfı olacaktır.