Kombi 20, Klima 26 Derece Yasası

Dünya ekonomisi salgın hastalık Covid 19'un verdiği ağır hasardan kurtulmaya çalışırken enerji krizine yakalandı. Enerji krizi 5 Aralık sonrası şiddetlenecek ve pek çok yeni davranışları oluşmasına yol açacak. Üstelik Avrupa’dan başlayacak olan bu buzul çağı davranışları tüm küreye yayılacak.

Son bir yılda İngiltere gaz fiyatı %163, kömür %147, kalorifer yakıtı %67 oranında arttı. Brent petrol %22,41, ham petrol varili %19,51 oranında yükseldi. Hele ki Rusya Avrupa’nın fişini çektiğinde, sadece endüstriler yavaşlamayacak, bazıları kapanacak ve çok insan, soğuktan kırılacak. Beklenti bu yönde…

BUZUL ÇAĞI YASALARI YOLDA

İlk petrol krizi yaşandığı 1970’lerde, para sistemi dahi çökmüş, petro-dolar icat edilmiş ve insanların 8 silindirliden daha küçük arabalara binebileceği görülmüştü. Japonya, 4 silindirli araçlarıyla ABD pazarını hallaç pamuğu gibi atmış, Detroit’i iflasa sürüklemişti. Zira enerji, kuralı koyan olmuştu.

Şimdi AB ülkeleri, yazın klimaları 26 dereceden daha az, kombileri de 20 derecede daha fazla çalıştırmama yönünde tavsiyeler üretiyor. Bir süre sonra bu tavsiyeler, yasalara hatta teknoloji yardımıyla denetlenecek hale gelecek. AB’den tetiklenecek bu akım, tüm dünyayı kaplayabilecek.

İKİ SORU İKİ CEVAP

Enerji krizini Avrupa hafife mi alıyor?

Citigroup Inc. Emtia Araştırmaları Küresel Direktörü Ed Morse Avrupa'daki enerji krizi için “ancak 2025 ile 2027 arasında bir yerde Avrupa’da fiyatların 2021’in başındaki seviyelerine döndüğünü göreceğiz" değerlendirmesini yapıyor. Sadece Citi değil, emtia konusunda değerlendirmelerin hepsinde bu dalganın uzun süreceğine dair tespitler var. Avrupa düşündüğünden daha fazla hasar alarak çıkabilir.

Türkiye bu durumdan nasıl etkilenecek?

Bu durum bize fırsat sunuyor olabilir. Enerji bizde nispeten daha ucuz. AB, enerji obur endüstrilerini Türkiye’ye taşıyabilir. Ancak pahalı enerji bizi de derinden etkileyecek. Sadece sanayinin maliyeti açısından değil, gübredeki enerji faktörü yüzünden tarımda dahi etiklerini görebileceğiz. Kaldı ki güneşini yeterince sağamayan, rüzgârını yeterince döndüremeyen Türkiye, tüm enerjisini ithal eder yapısıyla mecburen buzul çağının maliyet üstlenicilerinden olacak.

NOT

GENERAL KIŞ 5 ARALIK'TA GÖREVE GELİYOR

ABD, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasının ardından ülkeye yönelik yaptırımları kapsamında, Rusya'dan petrol, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve kömürün ithalatını yasaklamıştı. Ancak Rus petrolü ve gazına ilişkin banka işlemlerinin devam edebilmesi için zaman tanınmıştı.

ABD yönetimi, Sberbank, VTB Bank, Alfa-Bank ve diğer bazı Rus kuruluşlarının enerjiyle ilgili birtakım işlemlerinin 5 Aralık'a kadar devam etmesine izin verdi. Şimdi bu süre doluyor. Tam da bu tarihte, Napolyon ve Hitler’in “General Kış” dediği olgu devreye giriyor.

Rusya ile Avrupa ilk kez kapışmıyor. Napolyon; Rusya içlerine doğru sefere başladığında, kış soğuğuna yenik düşmüştü ve “beni Ruslar değil, general kış yendi” demişti. Aynı akıbet; Hitler’in de başına gelmiş, kalpaklı Rus askeri soğuğa dayanırken, çelik miğferli Alman askeri, “general kış” karşısında tutunamamıştı.