Koltukta oturanlar değişti
Tahmin etme oyunu nihayet sona erdi. Başkan Biden başkanlık yarışından çekildiğini bildirirken, kendisini destekleyenlerin ve tüm Demokratların başkan yardımcısı ve yine aynı göreve aday Kamala Harris’in arkasında saflaşmasını istedi. Son aylarda Başkanın çevresindeki destek çemberi çözülmekte, sayıları artan senator ve temsilciler meclisi üyesi, büyük bağışçılar ve medya Biden’in seçimde rekabeti etkin biçimde yürütemeyeceğini ve muhtemelen seçimi kaybedeceğini ileri sürmekteydi. Bu eğilim özellikle Başkanın kendisinin bile başarısız bulduğu televizyon münazarasından sonra daha da güçlendi. Tüm bu gelişmelere rağmen, yarışta kalmak veya çekilmek Başkanın yetkisindeydi. Kendisi aday olarak kalmak istediği sürece Demokrat Parti’nin adayı olacaktı.
Bay Biden’ın adaylıktan çekilmesi, adaylarının ileri yaşla ilgili bazı zaafları nedeniyle özellikle Amerika gibi güçlü bir ülkeyi yönetecek niteliklere sahip olmadığını düşünen Demokratları rahatlattı. Şu anda tartışmalar yeni durumu çözümlemeye doğru kaymışsa da, Demokratları destekleyen muhtelif çevrelerin örgütlenerek göreve uygunluğu ve kabiliyeti konusunda tereddüt olan, dolayısıyla da seçimi kazanamayacağı düşünülen bir başkan adayını adaylıktan caydırması demokratik bir sürecin işlediğine işaret ediyor. Liberal demokrasinin küresel çapta eleştirildiği bir ortamda, seçmene dayalı bir hareketin başkan adayını değiştirmesi bana ciddi bir demokrasi başarısı gibi görünüyor.
Bay Biden yarıştan çekildiğini ilan etmeden önce bile kendisinin yerini kimin alabileceği konusunda spekülasyon yapılıyordu. Aday listesinde California valisi Gavin Newsom ve Michigan valisi Gretchen Whitmer birlikte İllinois, Pennsylvania ve Kentucky valileri, ayrıca Ulaştırma bakanı Pete Buttigieg, Minnesota Senatörü Amy Klobuchar gibi isimler vardı. Böyle bir hevesi olmadığını beyan etmesine rağmen, kazanması muhtemel bir aday olarak Michelle Obama’nın da adı geçiyordu. Biden’in adayının Kamala Harris olduğunu açıklamasından sonra, aday olabilecekler listesinde yer alanların çoğu Bayan Harris’i desteklediklerini açıkladılar. Bu kişilerden bazıları oyunda kalarak belki başkan yardımcısı olabileceklerini düşünmüşlerdir. Her halükarda, şu anda Bayan Harris’in Demokrat Parti kurultayında aday gösterilmesini sağlayacak sayıda delegenin desteğini sağladığı anlaşılıyor.
İlginçtir ki, başkan yardımcısı olmasına rağmen kamuoyu Kamala Harris hakkında yeterince bilgi sahibi değildir. Genel gözlem, başkan yardımcılarının zaten pek dikkate değer bir konumda bulunmadıklarıdır. Bazı başkanlar başkan yardımcısının kamuoyu nezdinde daha fazla görünebilirlik kazanmasına imkan tanımışlarsa da, genellikle varlıkları pek dikkati çekmeyen kişilerdir. Örnek vermek gerekirse, Nixon istifa etmeye mecbur kalmasaydı, Başkan Gerald Ford’u pek kimse tanımayacaktı. Baba Bush döneminde başkan yardımcısı olan Danny Quayle ise genellikle alay konusu yapılan birisiydi. Bayan Harris’in de şansı yaver gitmemiş, kamunun dikkatini çeken az sayıda eyleminde genelde olumsuz not almıştır. Bununla birlikte, aday olunca, kamuoyunun daha önce California’da parlak sicil edinmiş bir siyasetçiyle tanışması muhtemeldir. Eğer başarılı bir kampanya yürütürse ve başarısı kamuoyu yoklamalarıyla da tescil edilirse, daha parti kurultayı toplanmadan konumunu sağlamlaştırabilir. Buna karşılık, sorunlar yaşarsa, kurultayda eleştiriler yaşayabilir, hattta daha önce kendisini desteklediğini söyleyenleri bile karşısında bulabilir.
Bayan Harris lehine işleyebilecek bazı niteliklere sahiptir. Kendisi kısmen siyahi, kısmen de Hint kökenlidir. Bu nitelikleri onu azınlıklar nezdinde cazip kılabilir. Kadın olması da, Amerika’nın bir kadın başkana sahip olması zamanının çoktan geldiğini düşünenler katında heyecan yaratabilir. Bay Trump’a nazaran bir hayli gençtir, dolayısıyla bu noktadan sonra artık Trump’un yaşının tartışılması daha muhtemel gözükmektedir. Ülkenin ortası veya Doğusundan, yine genç ve kamuoyunca tanınan erkek bir başkan yardımcısını da aday göstererek seçilebilirliğini güçlendirmek isteyecektir.
Biden’in adaylıktan çekilmesi, Biden gibi kolay yenebileceği bir rakibe sahip olduğunu düşünen Trump’ı memnun etmemiştir. Bay Biden’ın son dönemlerde sergilediği hafıza boşlukları ve tuhaf davranışlar hemen kamuoyuna intikal ediyor, kolaylıkla eleştirilebiliyordu. Şimdi Bayan Harris benzer iddialarla Trump’a saldırabilir. Ayrıca bir avukat ve savcı deneyimini kullanarak, her türlü suçu işleyebilecek bir Trump resmi çizebilir. Geçtiğimiz hafta yapılan bir kamuoyu yoklaması Harris’i Trump’un iki puan önüne koyarak, Kamala Harris’le mücadele etmenin kolay olmayacağını gösterdi. Koltukta oturanların değiştiği hemen kendi belli etmeğe başlamış bulunuyor.