Kısa vadeli tahminlere devam
Enerji fiyatlarında iki aydır yüksek bir oynaklık gözleniyor. Brent petrol fiyatı temmuzun ilk haftasından beri yüzde 10 düştü. İki gün öncesine kadar düşüş oranı yüzde 17 idi. Emtialarda arz-talep dengesini okumanın yanı sıra, en önemli spekülatör grubunun pozisyonlarını izlemek gerekiyor. Hâl böyle olunca, hedge fonların (serbest fonlar) petrol pozisyonlarını inceledim. Bu fonlar, vadeli işlem ve opsiyon piyasalarında en çok işlem hacminin gerçekleştiği sözleşmelerde, son sekiz haftanın yedisinde satış pozisyonu almışlar. Bu satışların bir kısmının kâr realizasyonu olduğu görülüyor. Öte yandan, yeni satış pozisyonları oldukça yükselmiş. Kısacası fonlar, enerji fiyatları için önceki pozitif görüşlerini sorguluyorlar.
Kışın yaşandığı Asya-Pasifik bölgesinde vaka sayılarının artması, bazı ülkelerin kısıtlamalara gitmesi, algıyı değiştirdi. Türkiye’nin içinde bulunduğu kuzey yarım kürede kış yaklaşıyor. Uluslararası uçuşlarda karantina uygulaması tekrar sertleşebilir. Seyahat kısıtlamaları enerji fiyatları üzerinde belirleyici olacak. Uzun menzil uçuşlarda, yılın ikinci yarısında artış bekleniyordu. Bu beklenti 2022’ye kaldı. Petrol fiyatında temmuza kadar yaşanan yükseliş hareketinden üretici ülkeler de faydalandılar. Örneğin büyük üretici Suudi Arabistan’ın hazirandaki petrol ihracatı, önceki yılın aynı ayına göre yüzde 123 arttı. Diğer ülkelerde de arz artışları gözleniyor.
Bu hafta Jackson Hole toplantısında Fed başkanı Powell’ın açıklamalarını izleyeceğiz. Fed’in kendi ajandası var. Tabii enerji fiyatlarının baskı altında olması, Fed’in enflasyon tahminini gözden geçirmesine yol açabilir. Enerji fiyatlarındaki geri çekilme nedeniyle, Fed politika değişikliği konusunda acele etmeyebilir. Amerikan tahvil faizlerinin düşüklüğü, enerji fiyatlarındaki mevcut durum, Türkiye ekonomisi için olumludur. Tahvil alımlarında azaltımın ötelenmesi ekstra bir faktör olur. Fed üyelerinin görüşleri aydan aya değişiyor. Almanya Merkez Bankası büyüme tahminini iki ay önce yukarı yönlü revize etti. Kurumdan dün, ‘‘Sonbaharda ekonomi üzerinde baskı oluşabilir. Büyüme beklentinin altında kalabilir’’ açıklaması geldi. Keskin tahminler yapmak şu konjonktürde anlamsızdır. Kısa vadeli öngörülere devam edeceğiz.