Kısa vadede çözüm yok

Günlük 600 milyar dolarlık işlemin yapıldığı USD/JPY paritesi, 3 haftada 114'den 125'e yükseldi. Reuters anketine katılan 61 tahmincinin sadece 3'ü, USD/JPY'nin önümüzdeki 12 ayda, 120'nin üzerine çıkacağını öngörüyordu. Mart için yapılan ankette, USD/JPY kurunda bir yükselişi kimse beklemiyordu. Dün sabah bir arkadaşım, ‘‘Altı ay sonrası için piyasalarda ve ekonomide ne öngörüyorsun’’ dedi. Burnumuzun ucunu göremezken altı ay sonrasını kim bilecek, cevabını verdim.

Hayat pahalılığı konusunda çilemizin dolmadığını söyleyebilirim. Dünyadaki ekonomik sorunların kolay bir çözümü yok. Yorumcular kısa vadeli tahminler yapmaya bayılıyorlar. Ancak Rusya-Ukrayna savaşının jeopolitik sonuçları geniş bir yelpazeye yayılıyor. Bu risklerin finansal piyasalarda fiyatlandığını söylemek safdillik olur. Ekonomi için de iddialı tahminler yapılamaz. Örneğin, AB, tükettiği petrol ürünlerinin yüzde 97’sini dışarıdan alıyor. Bu denklemde Rusya’nın ağırlığı yüzde 51’dir. Havalar ısınıyor diye seviniliyor da, sekiz ay sonra kış başlayacak. AB, en büyük enerji tedarikçisine ambargo uygulayamaz. Almanya şansölyesi Scholz, ‘‘Rusya’ya ambargo, Almanya’yı ve tüm Avrupa’yı ağır bir resesyona sokar’’ diyor. Enerji ve gıda fiyatları üzerinden herkes payına düşeni alacak.  

Dünyanın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan’ın petrol şirketi Saudi Aramco, Asya’ya sattığı petrol ürünlerinin fiyatlarını yükseltti. Irak’ın petrol şirketi SOMO da, nisan ayı için satış fiyatlarını artırdı. Vadeli fiyatlara göre, enerjide mayıs ayında da kaçınılmaz fiyat artışları gözüküyor. Ağustos 2021’de enerji kriziyle ilgili yazılar yazmaya başladım. Bu konuda hiçbir önlem almadığımız gibi, faiz indirimleriyle yangına körükle gittik. Gelecek kışa hazırlanmalıyız.