Kınadığın şeyi yaşamadan ölmezsin

Kripto para piyasalarını takip edenler, ki bence tanım olarak kripto para genellemesi çok hatalı, Dogecoin adlı kriptonun parabolik diyebileceğimiz yükselişini mutlaka görmüştür. Önce etik olarak yapmam gereken bir açıklama: Dogecoin taşımıyorum ve yakın gelecekte almayı da düşünmüyorum. Söz konusu coin 77.5 milyar dolarlık piyasa değeri ile pek çok şirketten çok daha değerli. Yaratıcılarından Billy Marcus geçtiğimiz yıllarda bir Honda Civic almak için elindeki tüm Dogecoinleri satmıştı. Şu anda Honda’nın piyasa değeri 54.8 milyar dolar. Peki Dogecoini bu kadar değerli kılan şey ne? Daha doğrusu ağzından Fed’in para bastığını düşürmeyen, ekonominin kontrolünün genele bırakılmasını savunanların (ki belli açılardan ben de bu grupta sayılırım ama şeytan her zaman ayrıntılarda gizlidir) argümanları ile baktığımızda ne görüyoruz? Büyüklerimiz “kınadığınız şey başınıza gelmeden ölmezsiniz” derler; Billy Marcus ve Jackson Palmer "fiat lux" (kağıt paralar “havadan” yaratıldığı için bu deyime atfen fiat olarak adlandırılır, ışık olsun anlamına gelir) dedi ve ortaya çıktı, arzı sınırsız, fiyatı neredeyse sadece Musk'ın gak mı guk mu diyeceğine bağlı olarak hareket ediyor, "toplantı" tarihi bekleniyor, örneğin yarın Musk’ın bir televizyon programında yapacağı açıklama fiyata yön verecek. Tepedeki 5000 kişi yüzde 85'ine sahip yani zenginlik sınırlı sayıda hesapta konsantre olmuş durumda. Bu tabloya bakıp cari sistemi eleştirmek veya Dogecoin ile sorunların çözümünü bulduğumuzu iddia etmek biraz saçma olacak.

Dogecoin kripto camiasının homojen bir camia olmadığını ve felsefi yaklaşımlar kadar alışa geldiğimiz hırs ve korku temelli hareket eden yatırımcıların da bulunduğunu gösteren harika bir vaka. Bitcoin’i arzı sınırlı olduğu için veya Ethereum’u geliştirmenin ardından deflasyonist yapısı nedeni ile öne çıkartırken Dogecoinin hareketini normalleştirmek hatalı bir davranış olacaktır. Yaşanan coşku sırasında bu tip uyarılarda bulunmak tepki çekici olabilir ancak Dogecoin’de şu anda olan bitenin uzun vadede kripto para kavramına zarar vereceğini düşünüyorum. Spekülasyon her zaman olacaktır ancak bu kadar genç bir piyasada insanların henüz konuya aşina olmadan katıldıkları spekülasyon orta uzun vadeli büyüme ve yatırımcı potansiyeli açısından olumsuz sonuçlar doğurabilecek bir gelişme. Nitekim geçtiğimiz haftalarda yaşanan borsa skandalı zarar eden ve küskün pek çok yatırımcı yaratmış oldu.