Kimya, plastik sektörü ve istihdam, PMI’yı ayakta tutuyor
Ocak ayında 50,5 puan ile son sekiz ayın en düşük değerine gerileyen Türkiye PMI endeksi, Şubat’ta 50,4 oldu. Böylece 2022’ye büyüme yönünde ancak zayıf bir başlangıç yapan endeks, Şubat’ta biraz daha düşmesin rağmen yine büyüme yönünde değer aldı.
PMI verisi, 10 ana sektördeki faaliyetler için 5’er alt başlıkta hesaplanan endekslerin ağırlıklandırılmış ortalaması alınarak açıklanıyor. Bu endeksler, yeni siparişler, üretim, istihdam, tedarikçilerin teslim süresi ve girdi alımları. Yani elimizde her bir sektör için bu beş başlık altında hesaplanan performans değerleri, on sektör için hesaplanan PMI değerleri, beş başlık için hesaplanan alt endeksler ve bir de manşet PMI endeksi var.
Sektörel PMI Endeksleri
PMI verilerine sektörel olarak baktığımızda 10 sektörün sadece 3’ünün 50 ve üzerinde değer aldığını görüyoruz. Bu üç sektör kimya ve plastik (54,1), giyim ve deri (50,9) ile kara taşıtları (50). Diğer sektörlerin tamamında PMI değeri daralma bölgesinde. Önceki ay, altı sektörde daralma varken, bu ay sayı yediye çıktı.
Kimya-plastik sektörü Şubat ayında en yüksek PMI değerine sahip olan sektör. Sektörün bu pozitif ayrışması sadece bu aya özel değil. Son altı ayın beşinde büyüme yönünde değerler alan kimya-plastik sektörü bu özelliği ile de diğer dokuz sektörden ayrışıyor. Kalanlar arasında sadece giyim ve deri sektörü geçen altı ayın beşinde pozitif değer almasına rağmen, kimya ve plastik sektörüne göre çok daha volatil değerler alıyor.
Sektörlerin önceki aya göre değişimlerine bakıldığında, gıda, giyim-deri, metalik olmayan mineraller, ana metal, makine, elektrik-elektronik sektörlerinin daha düşük değer aldıkları, tekstil, ağaç-kağıt, kimya-plastik ve kara-deniz taşıtları sektörlerinin daha yüksek değer aldıkları görünüyor.
Alt Endeksler
Alt endeksler bazında uzun zamandır istihdamda istikrarlı giden bir artış izliyorduk. Bu Şubat ayında da devam etti. Tekstil ve metalik olmayan mineral üretimi sektörleri dışındaki sekiz sektörde istihdamda büyüme Şubat ayında da devam etti.
Ocak ayında yeni siparişler alt endeksi sekiz sektör için daralma bölgesinde değer almıştı. Şubatta bu durum değişmedi. Yine sadece giyim-deri ve kimya-plastik sektörlerinde yeni siparişler endeksi 50’nin üzerinde. Bununla birlikte yedi sektördeki yeni sipariş değerleri önceki ayın üzerinde değer aldı. Giyim-deri, ana metal ve elektrik-elektronik sektörlerindeki değerler ise önceki ayın bir miktar gerisinde.
Bugünkü veride dikkat çeken ve yeni siparişler endeksini yukarı taşıyan unsur, ihracat siparişlerindeki güçlenme. Zira 10 sektörün 7’sinde ihracat siparişleri 50’nin üzerinde değer alarak büyümeye işaret etti. Tekstil, metalik olmayan mineraller, ve makine sektörlerinde ihracat siparişleri 50’nin altında. Ayrıca tekstil, metalik olmayan minerallerde Şubat değeri Ocak’ın da altında.
Alt endeksler arasında oldukça göze çarpan bir başka gelişme ise sadece bir sektörün (giyim-deri) üretim endeksinde artış, kalan tamamında üretimde azalış olması.
Tedarikçi teslim süresi tüm sektörlerde 50’nin altında. Girdi stoku da kimya-plastik ve taşıt araçları hariç tüm sektörlerde daralma bölgesinde.
Sonuç olarak, Şubat ayı PMI verisinin 50’nin üzerinde değer alması, büyük oranda kimya ve plastik sektörünün pozitif performansını devam ettirmesine ve alt endeks bazında ise istihdamdaki büyüme ve zayıf gitmesine rağmen yeni siparişlerdeki (ihracat siparişlerindeki canlanma kaynaklı) toparlanmaya bağlı olarak gerçekleşti.