Kim korkar yapay zekadan!...
AI: Artificial Intelligence (Yapay zekâ) insanlık tarihinin en büyük buluşlarından, teknoloji gelişiminin önünde geniş ufuklar açan bir gelişim olarak kabul ediliyor.
Yapay zekânın gelişim sürecindeki potansiyel gelişimi ve dönüştürücü doğası olumlu kullanıma olanak sağlayabileceği gibi, olumsuz sonuçlar için de olasılıkları ortaya çıkartıyor.
İnsanlar yapay zekâ ile ilgili gelişmelerden heyecan duysalar da geleceğinden endişeli.
Yapay zekâ teknolojileri her geçen gün gelişirken, tartışmaları da beraberinde getiriyor.
Bazı uzmanlar bu teknolojinin iyilik adına kullanılabilecek bir güç olduğunu savunurken, bazıları da insanlığı yok etme tehdidi taşıdığını ileri sürüyor.
Yapay zekânın çalışma alanları genişledikçe be birçok kişinin çalışma şeklini tam olarak anlamakta zorlandığı karmaşık bir kavram olduğu için bu korkunun tetiklenmesine sebep oluyor.
Çalışma teknolojisini tam olarak kavrayamamak, bir şeyi anlamamak, ona karşı doğal bir güvensizliğe yol açar.
Dünyamızda “Bilgi güçtür “mottosunu benimseyen kuruluşlar, uzmanlar, insanlığı bilgilendirme adına ciddi çalışmalar, araştırmalar yapmakta yayınladıkları raporları kamuoyuna sunmaktalar..
Örneğin, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD- Organisation for Economic Co-operation and Development), İstihdam Görünümü 2023 Raporu’nu ‘Yapay Zeka ve İş Gücü Piyasası’ başlığıyla yayımladı.
Yapay zekânın işgücü piyasası üzerindeki etkisinin analiz edildiği raporda, firmaların yapay zekayı kullanmasının hala nispeten düşük oranda olmasına rağmen teknolojideki hızlı ilerlemenin, düşen maliyetlerin ve yapay zeka becerilerine sahip çalışanlardaki artışın OECD ülkelerinin bir ‘yapay zeka devrimi’nin eşiğinde olabileceğini gösterdiği aktarıldı.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) hâlihazırdaki mesleklerin yüzde 27'sinin yapay zeka devriminden etkilenebileceğini açıkladı.
Bir başka ifade ile, yapay zekanın etkisi dikkate alındığında, en yüksek otomasyon riski altında sınıflandırılan mesleklerin istihdamın yaklaşık yüzde 27’sini oluşturduğu bildirildi.
Çalışanlar işlerini yapay zekaya kaptırma konusunda endişeliler…
Rapora göre, yapay zekâyı (AI) kullanan firmalar arasında şimdiye kadar istihdamı olumsuz etkilediğine dair çok az kanıt olduğu tespit edildi.
Çalışanların 5’te 3’ünün gelecek 10 yıl içinde işlerini tamamen yapay zekâya kaptırma konusunda endişeli olduğuna dikkat çekilen rapora göre, yapay zeka nedeniyle çalışanlar kendi sektörlerindeki ücretlerin düşeceğinden de endişe duyuyor.
7 OECD ülkesinde 2 bin şirkette çalışan 5 bin 300 işçiyle yapılan anketin sonuçlarına göre Al sadece korkulan bir unsur değil, çünkü birçok çalışanın hayatını da kolaylaştırdı.
Çalışanların %60’ı işini AI’a kaptırmaktan endişeli olsa da çalışanların 3’te 2’si AI sayesinde işlerinin daha tehlikesiz hale geldiğini ve fiziksel sağlıklarının iyileştiğini söylüyor.
Türkiye işsizliğin en yüksek olduğu 3 OECD ülkesinden biri
Türkiye ise yüzde 10.2 işsizlik oranıyla İspanya ve Yunanistan’ın ardından OECD genelinde işsizliğin en yüksek olduğu ilk üç ülke arasında.
Öte yandan nominal saatlik ücretlerde artışlar yaşanıyor olsa da enflasyon Türkiye’nin de aralarında olduğu neredeyse tüm OECD ekonomilerinde reel ücretlerde düşüşe neden oldu.
Rapora göre reel saatlik ücretler birçok sektörde ve birçok OECD ülkesinde düşerken, geçim maliyetleri de arttı. 2023’ün ilk çeyreğinde nominal ücretlerde bir yükseliş görülse de (2023’te geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5.8’lik artış yaşandı) OECD verilerinin alınabildiği 34 ülkeden 30’unda reel ücretler ortalama yüzde 3.8 düştü.
Risk altında olan işler
İnşaat, çiftçilik, balıkçılık ve ormancılık gibi düşük ve orta vasıflı işlerin en fazla risk altında olan işler olduğu belirtilen raporda, yüksek beceri gerektiren mesleklerin de en azından otomasyon riski altında olduğuna işaret edildi.
Teknolojik değişimin Türkiye’de yaratacağı işler dünya ortalamasına göre daha fazla olacak
Şirketlerin birçoğu; tarım teknolojileri, dijital platformlar, e-ticaret ve yapay zekânın kendi organizasyonlarında ciddi iş kayıplarına neden olacağını, bununla birlikte aynı etkilerin iş imkânları yaratacağını ve net etkinin pozitif olacağını düşünüyor.
Raporda bu değişime iş yaşamlarının ortasında yakalanan bireylerin yeniden eğitim ya da işte eğitim ile yeni becerileri elde etmesi, dijital ve yeşil dönüşüm becerilerini geliştirmelerinin önemli olduğu vurgulanıyor.
Türkiye’deki yöneticiler, teknolojik değişimin Türkiye’de yaratacağı işlerin dünya ortalamasına göre çok daha fazla olacağını öngörüyor.
Teknoloji, dijitalleşme ve sürdürülebilirlik etkisi
Teknoloji, dijitalleşme ve sürdürülebilirlik yeni işlerin oluşumunda en önemli faktörler olarak öne çıkarken; yapay zekâ ve makine öğrenimi, sürdürülebilirlik, siber güvenlik uzmanlıklarının en çok büyüyecek iş rolleri olduğu belirtiliyor.
Yenilenebilir enerji mühendisliği, güneş enerjisi kurulum uzmanlığı ve sistem mühendisliğinin ise ekonomilerin yenilenebilir enerjiye geçiş hızlarına bağlı olarak gelişebileceği kaydediliyor.
5 yılda işlerin %23’ü değişecek, yeni işler ortaya çıkacak
Raporun ortaya koyduğu diğer dikkat çekici sonuçlardan bazıları şöyle:
- 2027’ye kadar işlerin yaklaşık %23’ünün değişmesi, bunun 69 milyonunun yeni iş, 83 milyonunun da artık mevcut olmayan iş olması bekleniyor.
- Yeşil dönüşümün ve tedarik zincirlerinin yerelleşmesinin net iş büyümesine yol açacağı tahmin ediliyor.
Teknolojiye adaptasyonun ve dijitale erişimin artmasının net iş büyümesi yaratacağı, ancak bunun kaybolacak iş alanları ile dengeleneceği öngörülüyor.
- Yavaş ekonomik büyüme, arzın kıtlığı ve enflasyon, iş alanları için en büyük riskleri oluşturuyor.
- En hızlı büyüyen işlerin yapay zekâ ve makine öğrenimi uzmanlığı, sürdürülebilirlik uzmanlığı, iş istihbarat analistliği ve bilgi güvenliği uzmanlığı olması beklenirken; en yüksek mutlak büyümenin de eğitim, tarım ve dijital ticarette olacağı tahmin ediliyor.
Dünya kamuoyuna sunulan bilgilerle insanlar yapay zekânın bugünü ve geleceğine ilişkin bilgi sahibi oldukça endişelere, korkulara gerek olmayacağın öğrenecekler.