Kaz mı tavuk mu?
14 Aralık günü bu köşede “Elektrikli Courier geliyor” diye yazmıştım… Türkiye Otomotiv Sanayinin tutkulu savunucularından biri olarak; iyi niyetle, aslında Courier devam etsin, hatta elektriklisi olsun, diye düşünmüştüm… 2020 yılında 27 bin 992 adet Tourneo ve 3 bin 460 adet de Transit formunda, toplamda 31 bin 452 adetle “en çok satılan” Courier, aynı zamanda Türkiye’nin Hafif Ticari Araç şampiyonu idi.
Fakat, Ford Transit’lerin üretimi vaktiyle İngiltere Southampton fabrikasından Otosan’a nasıl aktarıldıysa, 2023 model yılı için “elektriklenip” baştan aşağı yenilenecek, “büyüyecek” ve belki ismi de değişecek olan yeni nesil Transit/Tourneo Courier, platform ve kasa değiştirirken de Romanya fabrikasına gidecek.
Türk mühendislerinin çok önemli fikirleri ve Ar-Ge emeklerini taşıyan C170 kodlu Connect’leri de 2002 yılında Gölcük’te üretmeye başlayıp, hatta 2009’da Kuzey Amerika’ya bile ihraç etmeye başarmış olan Ford Otosan, 2012’de Connect’leri ikinci nesline geçerken de İspanya Ford Valencia fabrikasına uğurlamıştı…
Ertesi yıl Gölcük tesislerinin yanına kurulan Yeniköy Fabrikası ise, üretime uygun bir yapı oluşturmak amacıyla başlanan inşaatıyla sıfırdan araç tasarımı, prototip imalatı ve üretim hatlarının kurulumunu eşzamanlı olarak tamamlamıştı. Burada tamamı Ford Otosan mühendisleri tarafından tasarlanan Courier modelinin imalat mühendisliği ve fizibilite çalışmaları da Yeniköy Fabrikası Proje Ekibi tarafından tamamlanmıştı. Ford’un B segmentindeki tek ticari aracı Courier, 2014 yılından beri dünyada sadece Yeniköy fabrikasında üretilerek 37 ülkeye ihraç ediliyordu.
Şimdi ise, 110 bin kapasiteli Yeniköy’de büyük bir genişletme inşaat var. Sadece batarya montajı ile ilgili değil, platformun değişiyor olmasıyla da ilgili!..
Eskiden B- ve C-hatchback otomobillerin arkasına bir “yük kasası” eklenir ve Fiesta Van gibi küçük ticari araçlar ortaya çıkarılırdı. Courier de, Ford’un “global B-patform”unda 6. nesil Fiesta ve B-Max ile aynı alt yapıyı taşırken, dışta Fiesta’dan içte de B-Max’tan esintilerle hazırlanmış ve çok da beğenilmişti.
2.489 mm dingil mesafesi üstünde 4.160 mm uzunluk, 1.976 mm genişlik ve 1.747 mm yüksekliğinin içinde 2,3 metreküplük yükleme alanı, 660 kg taşıma kapasitesi ve yolcu koltuğunun katlanmasıyla 2,59 metreye kadar yükleme uzunluğu ile standart “euro palet”ine bile uygundu. İki taraftaki kayar kapıları, kargo bağlama noktaları da çok kullanışlı idi.
2008’de Automobile Craiova, resmen Ford’a geçince Otosan’dan Romanya’ya giden mühendislerin “yapmayı” öğrettiği Connect’lerle 2009’da ilk üretimine başlayan Ford Romanya, modern 1.0 litrelik EcoBoost Fox motorlarıyla 2012 yılından itibaren B-platformunda B-Max’in ve 2017’de EcoSport’un üretimine girişmişti. Hatta, 2019’dan bu yana da aynı platformun son şekli 7. nesil Fiesta ile aynı alt yapıya sahip yeni Puma’nın üretim merkezi olmuştu. 51 milyon dolara satın alınmış olan, çok önceden Citroen’in “Doğu Blok” Oltcit türevlerini sonradan Rodae olarak Daewoo’ları üretmiş bu büyük otomotiv tesisi, sonradan Ford’un 2 yüz milyon dolar yatırımıyla modern bir otomobil fabrikasına dönüştürülmüştü.
Şimdi Romanya’da tümüyle elektrikli Puma üretimi için de hazırlanan Ford Romanya, bu platformda elektrikli versiyonları da olacak, tasarımında SUV “havası”yla bildiğimiz Courier’dan daha yüksek hatlarla daha gösterişli bir küçük/kompakt ticari araç için kolları sıvadı…
Ford ve VW’nin ortak “Cyclone” projesi kapsamında 2023’te yeni nesil Transit Custom tam elektrikli, Plug-in hybrid, mild hybrid ve dizel motorlarla Otosan Gölcük ile Yeniköy’de de üretilmeye başlanacak. Üstelik, yanına aynı platformu paylaşacak yeni nesil Volkswagen Transporter da gelecek!..
Cyclone projesindeki Ranger ve Amarok Pick-up’larının da birlikte geliştirilecek olmasının yanında; mevcut Ford Transit Connect ve Ford Transit Courier'ın yerine geçecek V769 kodundaki yeni nesil aracın VW’nin Polonya Poznan’da üretilen Caddy ile aynı platformu kullanacak olması ve , Ford adına Volkswagen tarafından da inşa edileceği de çok konuşuluyordu. Fakat, iki yıl içinde İspanya fabrikasındaki Connect’ler, bizim Courier ile tasarım ve alt yapıda “birleştirilip” Ford Romanya’da “elektriklenen” yeni Puma’nın yanında üretime alınacağı artık biliniyor… Böylece sadece Puma’nın “yük” türevi olarak değil, VW Caddy’den gelebilecek MQB Evo platformunun ticarilere özel “elektriklenebilir” uyarlamasının düşünüldüğü aklımıza geliyor…
Transit’lerin motorlarını üreten İngiltere Dagenham fabrikası, Ford’un dizel motorlarını Türkiye’ye Otosan’a göndermeye de devam edecek olsa da; 2024 yılında tüm Ford ticari modellerinde elektrikli versiyonlarının sunulacağı, 2030’da da satılan her üç Ford ticarinin ikisinin “elektriklenmiş” olacağı duyurulmuştu. Aslında farklılaşan tüm projeler, birbirleriyle örtüşüyor.
Ford Otosan'ın 450 bin adetlik kapasitesi, 650 bin adetlere doğru ilerlerken, Volkswagen’lerin katılımıyla 1 tonluk gelecek nesil Transit/Tourneo Custom kapasitesi 180 binlerden 400 binlere çıkıyor!.. 2 tonluk büyük Transit ve elektrikli Transit’lerin toplam üretimi için de çeyrek milyonluk bir hedef konulmuş. Bu planlamada şu anda 65 bin üretimi olan Courier için “alan” kalmadığı da hesaplanabiliyor…
Romanya’da 100 bine yakın bir kapasiteyle Connect ve Courier’in bir “city van” olarak “birleşeceği” yeni aracın yerine Ford Türkiye, 200 bin adetlik VW Transporter üretimini kazanıyor..
Böylece iki yıl sonra; yeni nesil Transit ve Custom’ların Transporter’larla Türkiye’de üretimini coşkuyla karşılarken, bizler için “yerli’ sayılan Courier’in halefi yepyeni küçük/kompakt Ford Hafif Ticarisi’nin Romanya’ya gidişini üzülerek mi izleyeceğiz?..
Türkiye’nin en çok satılan hafif ticarisi Courier önümüzdeki yıl üretimi tamamlanınca buradan gitse bile; buraya “gelenler”, sanıyoruz, endüstrimiz için çok daha anlamlı olacak!.. Keşke büyük Transit’lerin yanına Crafter’lar da gelebilse idi…
Neyse; “kaz gelen yerden tavuk esirgenmez”miş!..