Kayseri’nin aslanları ve filleri…

Oktay ENSARİ
Oktay ENSARİ Kayseri Notları

Sınai ve ticari anlamda adı ülke dışına taşan Kayseri, son dönemde iki önemli kazıyla da Anadolu tarihine ışık tuttu. Kayseri’de bulunan ve dünya çapında heyecan yaratan, filin atası olarak değerlendirilen ‘Choerolophodon’ cinsine ait fosilin hikâyesi, 2 yıl önce Kocasinan ilçesi Taşhan Mahallesi’ndeki Yamula Barajı kıyısında keçi otlatan çobanın, dev fosil parçası bulmasıyla başladı.

Ardından başlatılan kazıyla dünyada ilk kez tek parça halinde, 7,5 milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilen 2 metre 70 santim boyunda fosil bulundu. Kazı çalışmaları sonrası ortaya çıkan fosilleri görmek için Alman ve Finlandiyalı bilim insanları Kayseri’ye geldi. Bilim adamlarının bölgenin daha fazla sürprizlere gebe olduğuna ilişkin açıklamaları Kayseri’nin tarihine, milyonlarca yıl öncesine ışık tuttu.

Fil fosillerinin ardından, Hititler ve Asurluların Anadolu’daki önemli ticaret merkezi Kültepe, Kaniş-Karum’daki kazılarda 2 aslana ait kemiklerin bulunduğu gündeme geldi. Orada da kazılar başladı ve bu yıl kazılarda 4 bin yıl öncesine ait aslan, geyik, ayı, domuz ve dağ koyunu kemikleri ortaya çıkarıldı. Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Kültepe Kazı Başkanı, burayı yıllardır mesken tutmuş, merhum Prof. Dr. Tahsin Özgüç gibi ömrünü Kültepe’ye adayan Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, bu yıl kazılarda ilk kez aslan kemiği bulduklarını açıkladı. Kulakoğlu, “Bu kemik buluntuları Kültepe için hatta sadece Kültepe için değil Anadolu için de son derece önemli. Anadolu’da ilk kez iki aslana ait iki çene kemiği bulduk” diyerek, Kayseri tarihine ilişkin önemli bir saptamada bulundu.

Kültepe kazıları, Anadolu’da yaşamayan güç sembolü olarak kabul edilen aslanların sadece kil tabletlerdeki yazılı belgeler dışında Kayseri’de yaşadıklarına dair önemli bir kanıtı ortaya koydu. Kültepe kazı heyeti üyesi İtalya Salento Üniversitesi’nden zoo-arkeolog Prof. Cladia Minniti, aslan kemiklerini inceleyip, Kayseri’de aslan yaşadığını doğruladı.

Bu çalışmaların yanı sıra, Kayseri’nin kayıp vadisi Koramaz da Roma’dan, Bizans’tan, Anadolu beyliklerinden, Osmanlı’dan ve Türkiye Cumhuriyeti’nden taşıdığı izlerle, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne girdi. Şimdilerde Vali Şehmus Günaydın, Büyükşehir Belediye Başkanı Memduh Büyükkılıç ve Melikgazi Belediye Başkanı Mustafa Palancıoğlu’nun yanı sıra gönüllülerin Kültepe ve Koramaz da yaptığı ve yapmayı plânladığı yazılı ve fiili çalışmaların bir parçası olmak, aktif olarak projelerin içinde yer almak, koruma kültürünün içselleştirilmesi için “Kapadokya, Kültepe, Koramaz Tarih, Kültür, Eğitim ve Araştırma Derneği” de harekete geçti.

Dernek yönetiminde yer alan araştırmacı yazar Halit Erkiletlioğlu, Kültepe Kazı Alanı Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, Prof. Dr. Osman Özsoy, Prof. Dr. Tuncay Çelik, Prof. Dr. Ahmet Güney, Dr. Bilgin Yazlık ve Mustafa Cingil ile dernek onursal başkanı Mehmet Akgül de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ndeki Koramaz Vadisi’nin kalıcı listeye girmesi için uğraşıyor. Koramaz Vadisi deyince eski Ağırnas Belediye Başkanı Mehmet Osmanbaşoğlu’nu ve burayı 2008 yılında yazdığı kitapla gündeme getiren araştırmacı yazar Hüseyin Cömert’i de unutmamak gerek…

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar