Kayıt dışının kulağı kapıda
Sürekli önerdik, durduk; “enflasyonla mücadelede muhtaç olduğun kudret, kayıt dışında mevcuttur, emeklinin, ücretlinin cebine el atıp durma” diye… Bakan Şimşek bu çağrıyı duymuş olmalı ki kayıt dışı ile etkin mücadelede kararlı… En son beyanatı; vergi kaçağıyla mücadelede ihbar ikramiyesi…
Şimşek; vatandaşların daha kolay ve hızlı ihbarda bulunabilmesi için Gelirler İdaresi Başkanlığı’nda yeni birimleri devreye alıyor ve muhbiri ödüllendiriyor; “İhbarcının verdiği bilgiyle tespit edilen vergi kaybı cezasının %10’u tutarında ihbar ikramiyesi ödenebilecek.” Bu, çok kritik bir sürecin habercisi…
SİZİN DE KAPINIZ HER AN ÇALINABİLİR
Ekonominin kaçta kaçı kayıt dışında? Bu, yarım asırlık sorunun doğru bir cevabı yok. Olsaydı zaten kayıt içi olmuştu. Ancak araştırmalar gösteriyor ki bundan 10 yıl önce üçte biri kayıt dışında iken şu anda üçte ikilik kısım kayda girmemiş. Kümesteki kazlar sürekli yolunurken dışarıdaki tilkiler özgür.
Şimdi bir yandan ihbarcılara ödül yöntemi diğer yandan bilişim teknolojileriyle donanmış Maliye’nin vergi kaçak radarlarını devreye almışlığı var. Bunun anlamı şudur; belki de rakibin muhbir, belki Maliye’nin elektronik dedektifi, muhasebat kayıtlarını fark etmiş ve seni denetlemeye gelecek…
İKİ SORU İKİ CEVAP / Kayıt dışına dair…
İstismar edilir mi?
Kesinlikle evet. Sadece muhbir ikramiyesi için değil, rakibini zora sokmak için Maliye’ye ihbarlar yağacak. Çoğu sahte çıkacak. Maliye’nin tüm bu ihbarları değerlendirme şansı olur mu bilinmez ancak vergi kaçağını azaltmaktan ziyade istismara açık olacağını öngörüyorum. Zira öncekiler fiyaskoydu.
Neler yapmalı?
Öncelikle kayıt dışı işlemlerini azaltmalı ya da tamamen ortadan kaldırmalısın. Hesabını kitabını yeminli mali müşavir yapsa bile onu doğru bilgilendirmeli, ondan “vergiden kaçınma” talebinde bulunurken ahlakı, yasayı çiğnememelisin. Ayrıca rakibini ihbar ederken günahsız olsan iyi olur.
NOT
CARRY TRADE YERİNE TÜRKÇE BİR KARŞILIK BULSAK?
Mademki hayatımızın bir parçası haline geldi; o halde kendi anadilimizde bir karşılığı olmalı. Belki kendi dilimize özensizliğimiz belki de kolaya kaçışımız yüzünden pek çok finansal, teknoloji kelimeyi, olduğu gibi aldık, Türkçeleştirmeye gayret etmedik.
Faiz farkına dayalı bir yatırım stratejisi olan Carry Trade, düşük faizden borçlanıp, daha yüksek faiz getirisi sunan finansal enstrümanlara yatırım yapmaktır. Yatırımcı böylece, borçlandığı finansal enstrüman için daha düşük faiz öderken, borçlanarak yatırım yaptığı finansal araçtan daha yüksek faiz getirisi elde ederek, aradaki faiz farkından kâr elde etmiş olur.
Geçen hafta Ekonomi Masası’nda Berfin Çipa ile bir anket yapalım dedik ve izleyicilerimize, “Carry Trade yerine Türkçe ne kullanalım?” diye sorduk. İzleyicilerimiz, 987 oy kullanarak, birbirinden farklı ama bazıları benzer öneri getirdiler.
Biz de en fazla önerilenleri 4 ana başlıkta Youtube üzerinden anketleştirdik. İşte sonuçlar; Ara kazanç; %26, Çapraz kazanç; %42, Gölge Kazanç; %12, Götürülü ticaret; %20. Görünen o ki “çapraz kazanç” en yakın karşılık olarak benimsenebilecek.
Dil, varlığın evidir. İnsan dili konuşmaz; dil insanı konuşur. Türkçemizi sevelim besleyelim.