Kardeş şehirler
“Kardeş Şehirler” insiyatifi 1956 yılında, 2. Dünya Savaşı sonrası ABD şehirleri ile diğer şehirlerarasında ilişkinin geliştirilmesi amacıyla, ABD Başkanı D. Eisenhower girişimiyle kurulmuştur. Girişimin faaliyetleri daha sonraları tüm dünya şehirlerini kapsayacak biçimde yaygınlaşmıştır. Şehirlerin diğer kültürleri tanıması, işbirliklerinin geliştirilmesi, bilgi ve deneyim paylaşımı 140 ülkede 2 binden fazla şehrin üye olduğu bu insiyatifin başlıca hedefidir. Bir şehir birden fazla şehir ile “kardeş” olabilir.
Zamanla “kardeş şehirler” ilişkisi turizm ve ticareti artırarak ekonomik gelişmeyi sağlayacak bir fırsat olarak değerlendirilmiştir. Ancak çoğu şehir için bu işbirliği sadece kâğıt üzerinde kalan bir iyi niyetten öteye gidememiştir. Şehirler “kardeş” olmayı sorgulamaktadır; “ne oldu, ne bitti; ne elde ettik?”
Durumu inceleyen uzmanlar, “kardeş şehirler” konusunda başarılı olabilmek için önce doğru bir şehri kardeş seçmek gerektiğini belirtiyor. Özetle, bir şehrin stratejik hedeflerine uygun bir kardeşlik kurulmalıdır. Ünlü bir sahil kasabamız Rusya’dan bir şehir ile kardeş olmuş. İnceledim ve bir ilişki kuramadım. Herhalde Rusya’dan turist gelir diye kardeş olmuşlar ancak o da olmamış.
Bir ikinci öneri, bir şehrin açık-net bir “kardeş şehir” iletişiminin olması, kendi hemşehrilerini bu konuda aydınlatması. Siz şehrinizin kardeş şehirlerinden birinin adını biliyor musunuz?
Üçüncü öneri, uzun-dönem projeler temel alınarak kardeşliğin sürdürülebilir kılınması. Ülkemizde kardeş şehir ilişkileri 1960’lı yıllarda başlamış ve ilk olarak 1965 yılında İstanbul Belediyesi ile Rio de Janerio (Brezilya) arasında kardeş şehir protokolü imzalanmıştır. Bugün 1500’e yakın kardeş şehrimiz bulunuyor.
Tesis edilecek anlamlı birlikteliklerden iki taraf da fayda sağlamalı, belli alanlarda somut gelişmelere tanık olunmalıdır. Futbol maçı öncesi takımların fl ama değişmesi gibi kardeş şehir olunmamalı ve bu gayret sadece kâğıt üzerinde kalmamalıdır.
Haftanın Yerleri: Boring, Dull ve Bland
Boring ABD’nin Oregon Eyaleti’nde yer alan 7500 nüfuslu bir kasaba. Dull ise İngiltere’nin İskoçya bölgesinde yer alan 84 (seksen dört!) nüfuslu bir mezra. Bland Avustralya’nın New South Wales bölgesinde yer alan 6000 nüfuslu bir başka kasaba.
Bu üç yerin ortak özelliği tuhaf isimleri ile bir araya gelen “kardeş şehir” olmaları. İngilizce’de BORING “sıkıcı”, DULL “donuk”, BLAND ise “yavan” anlamına geliyor. Ya da üçüne de tek anlam verilebilir; “sıkıcı”.
Dull ve Boring, 2012 yılında İskoçyalı bir kadının ABD’de katıldığı bir bisiklet turu nedeniyle Boring kasabasından geçmesi ile tanışmış ve kardeş şehir olmuşlar. Bu durum her iki yerin adının geniş kitleler tarafından duyulmasını sağlamış. Daha sonra Boring ve Dull belediye başkanları Avustralya’dan Bland kasabasını bu birlikteliğe davet etmiş ve böylece son yılların en ilginç “kardeş şehir” grubu oluşmuş. Amaçları farkındalığı artırmak ve bu yolla turizmi canlandırmak. Bu üç “sıkıcı” yer bir araya gelişlerini her yıl bir festivalle kutluyor, anı malzemeleri üretiyor ve talihsiz isimlerini fırsata dönüştürmek için çaba harcıyor.