Kara cumalardan hayır-lı cumalara

Kara Cuma ve teknoloji

Artık “Kara Cuma” mı diyeceksiniz, “Şahane Cuma” mı, “Efsane Cuma” mı bilemiyorum. Gerçek olan o ki, bir alışveriş cuması daha geride kaldı. Kimisi mağazalara gidip aldı, kimisi alışveriş sitelerinden aldı. “Sen indirimden haber ver, fırsat olunca kaçırmayız” mantığı ile mağazalara akın edenler olmuş; pencere ve cam bile kırmışlar. Bizde en çok satılan ürünlerden birisi de, çocuk bezi olmuş; ekonominin durumunu özetlemiş.

Öte yandan, “Kara Cuma”nın çıktığı ülkede, Amerika’da da insanlar bilgisayarlarını, tabletlerini ve akıllı telefonlarını kullanarak 7.4 milyar dolarlık alışveriş yapmış. Bunun 2.9 milyar doları akıllı telefonlar aracılığı ile olmuş. Perakendecilikte bir değişim yaşanıyor. Önce büyük alışveriş merkezleri ile mahallelerdeki dükkanlar kayboldu. Şimdi de bu e-satış siteleri ile dükkanların geleceğinin tehlikede olduğu söyleniyor. Ancak bütün bu söylenenlere rağmen alışverişte fiziksel temas hâlâ ağırlığını koruyormuş. Örneğin, Amerika’da bile satışların %85’i mağazalarda oluyormuş. Ancak mağazaların da teknolojik gelişmeleri müşterilerine sunması bekleniyor.

American Express firması, yerel semt mağazalarına arka çıkmak ve onları teknoloji kullanmaya özendirmek amacıyla bir teknoloji etkinliğini desteklemiş. New York şehrinde açılan, “The Big Future of Shopping Small” örnek sergide geleceğin mağazalarında teknolojinin nasıl kullanılabileceği gösterilmiş. Örneğin, “Glazed and Confused” adlı donut dükkanı yapay zekâ yardımı ile müşterilerin biyometriklerini okuyarak onlara uygun tatları seçerek servis etmiş. Veya raflardaki dizili şarap şişelerindeki QR etiketlerini cep telefonunuzla okuduğunuzda o şarabın hikayesine erişebiliyormuşsunuz. Bu sergi ile semt mağazalarına teknolojik ilhamlar vermişler.

Siyasette teknoloji

Ülkemizdeki perakendecilik sektörünün bu teknolojilerin ne kadarını benimser şimdiden tahmin etmek zor. Ancak siyasilerimiz teknolojiyi benimserse iyi olur kanısındayım. Örneğin yapay zekâ kullanılırsa, yapay da olsa, konuşmalara biraz zekâ girer. Yapay zekâ siyasiyi uyarır: “Bu konuda dün bir yalan söylemiştiniz. En azından yeni yalanınız eskisi ile tutarlı olmalı”.
Teknolojinin siyasete girmesi ile terimler de teknolojik olacaktır. Örneğin, zaman zaman kamuoyunda tepki çeken “Torba Yasa” uygulamaları yerine “Dosya yasa, klasör yasa” gibi daha uygun yazılım terimleri kullanılabilecektir. Böylece “Hukuk da torbaya girdi” gibi uygunsuz yakıştırmaların önüne geçilmiş olacaktır.

Evden çalışma

Teknolojinin özellikle de parlamentomuza büyük kolaylıklar getireceğini tahmin edebiliyorum. Bir kere 600 milletvekilinin Meclis’e taşınması “Müslümana eziyet”tir. İletişim teknolojisinin eriştiği nokta göz önüne alınırsa, parlamentoya “evden çalışma” sistemi getirilebilir. Zaten meclise uğrayan vekil sayısı pek azdır. Ceylan derisi kırmızı koltukların bazıları hep boş durmaktadır. Üstelik milletvekilleri aynı mekânda olmayınca, meclisin itibarına gölge düşüren yakışıksız itişip kakışmalar da ortadan kalkacaktır.

Evden çalışma ile oylamalar da kolaylaşacaktır. Örneğin, kritik oylamalarda bazı milletvekillerinin “gizli” oylarını parti yönetimine göstermek için mecliste gösterdikleri çabaya gerek kalmayacaktır. Genel merkezlerden kimin hangi oyu kullandığı anında izlenecektir. Zaman zaman yaşanan, genel merkezin talimatını anlamayarak yanlış oy kullanmanın da önüne geçilecektir. Yazılımlara konulacak bir ufak komut ile oylamalarda zaman tasarrufu sağlanabilir. Örneğin, “Muhalefetin verdiği her tür araştırma, soruşturma önergeleri için HAYIR” komutu birçok hatayı örtecek ve zaman kazandıracaktır. Aslında vekiller oylama şifrelerini seçildikleri an genel merkeze teslim ederek sorunu toptan da çözebileceklerdir. Böylece oylamalar, onların adına, parti merkezlerinden “Toplu oylama” olarak yapılabilecektir.
Evden çalışma ile Meclis lokantası avantajının ortadan kalkacağı düşünülebilir. Ancak artık kurye servislerinin bu kadar geliştiği bir dönemde bunun da çözümü kolay bulunabilir. Ve güvenilir “Kenardaş” bir firmaya bu kolayca yaptırılabilir. Onların da nasipleri sağlanmış olacaktır. Hem de sağlık harcamalarını üstlendiğimiz milletvekili ve bakan ailelerinin de sağlıklı kalmaları için sağlıklı ve besleyici beslenmelerini de sağlamış oluruz.

Evden çalışma sistemi Meclis binalarının ısıtma, soğutma, aydınlatma ve diğer idari harcamalarından da tasarruf edilmiş olacaktır. Ayrıca meclise gidip gelirken kullanılan araç konvoylarının yakıt giderlerinden de tasarruf sağlayacaktır.

Eğer istenirse haftada bir gün, cuma günleri Meclis’e gidilerek araştırma ve soruşturma önergelerine hayır oyları verilir. Böylece “Kara Cuma”lardan, “Hayır-lı Cuma”lara geçilmiş olur.

Sonuç

Teknoloji gelişiyor, her yere giriyor ve alışkanlıklarımızı değiştiriyor. Siyasete de girerse diye düşünüp yazdım. Ne dersiniz?